Διατροφή και βελτίωση της γυναικείας γονιμότητας
Συγγραφέας Χριστίνα-Έλενα Δρακοπούλου Γράφτηκε στις ,
Oι διατροφικοί παράγοντες που έχει φανεί ότι παίζουν κάποιο ρόλο στη γυναικεία γονιμότητα είναι οι εξής:
Α. Η υποθρεψία και το πολύ χαμηλό σωματικό βάρος (ΔΜΣ <20).Η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός είναι δυο καταστάσεις που χρειάζονται περίσσεια ενέργειας από το σώμα (λίπος στις λιπαποθήκες του σώματος). Όταν οι λιπαποθήκες του ατόμου είναι χαμηλές, μειώνεται η γονιμότητα για να αποφευχθεί η πιθανότητα γονιμοποίησης σε ένα σώμα που δεν έχει αρκετή ενέργεια για να μπορέσει να κυοφορήσει και έπειτα να θρέψει το έμβρυο. Αυτό μπορεί να συμβεί σε γυναίκες με πολύ χαμηλή κατανάλωση τροφής (συνεχείς υποθερμιδικές δίαιτες), σε γυναίκες που χάνουν βάρος λόγω κάποιας ασθένειας, σε γυναίκες με Νευρογενή Ανορεξία ή Βουλιμία αλλά και σε γυναίκες που ασκούνται υπερβολικά (αμηνόροια των αθλητών). Συνίσταται η διακοπή αυστηρά υποθερμιδικών διαιτών πριν την εγκυμοσύνη
Β. Το υπερβολικό βάρος. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος > 25 (σωματικό υπέρβαρο) και ιδιαίτερα >30 (παχυσαρκία) έχει δειχτεί ότι είναι ανασταλτικός παράγοντας στην τεκνοποίηση. Το αυξημένο βάρος αυξάνει την ινσουλινοαντίσταση και συχνά ευνοεί την εμφάνιση του Συνδρόμου των Πολυκυστικών Ωοθηκών καθώς και άλλων ενδοκρινικών ανωμαλιών. Η απώλεια ακόμα και 5-10% του βάρους, έχει δείξει ότι βελτιώνει σημαντικά τη γονιμότητα. Ο ρόλος του υπερβάλλοντος ή του πολύ χαμηλού βάρους είναι τέτοιος, ώστε συνίσταται η επαναφορά του βάρους σε υγιή επίπεδα να γίνεται πριν ή και παράλληλα με την αναζήτηση θεραπείας γονιμότητας
Γ. Το κάπνισμα αλλά και το παθητικό κάπνισμα, καθώς και η κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ σε μέτριες δόσεις δείχνουν να επηρεάζουν τη γονιμότητα. Τα παραπάνω ίσως να είναι φρόνιμο να μετριαστούν όταν η γυναίκα προσπαθεί να συλλάβει, καθώς μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στο έμβρυο σε περίπτωση εγκυμοσύνης. Η υπερκατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης πιθανώς να μειώνει τη γονιμότητα στις γυναίκες, ενώ η μέτρια κατανάλωση κρασιού μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά
Δ. Περιβαλλοντικά ρυπογόνα, όπως ο υδράργυρος, τα οποία φαίνεται να διαταράσσουν ενδοκρινικά μονοπάτια. Σε έρευνες φάνηκε ότι τα υπογόνιμα ζευγάρια είχαν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις υδραργύρου στο αίμα. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στην κατανάλωση ψαρικών από μολυσμένες περιοχές. Υψηλά ποσοστά υδράργυρου έχουν τα μεγάλα ψάρια όπως ο ξιφίας, το φαγκρί, η τούνα και ο καρχαρίας και θα πρέπει να αποφεύγονται ολωσδιόλου. Προτιμήστε μικρότερα ψάρια, γαρίδες, σολομό κτλ
Ε. Η αύξηση της δραστηριότητας, κυρίως της έντονης δραστηριότητας έχει δειχτεί ότι μειώνει τον κίνδυνο υπογονιμότητας
Συνίσταται λοιπόν, πρώτα απ’ όλα η επαναφορά του βάρους σε υγιή πλαίσια με τη χρήση κατάλληλων μεθόδων. Η διατροφή θα πρέπει να είναι ποικίλλη, να περιλαμβάνει λαχανικά και όσπρια πλούσια σε σίδηρο και αντιοξειδωτικά, να αποφέυγονται τα κακής ποιότητας λιπαρά και να καταναλώνεται 1 μερίδα πλήρων σε λιπαρά γαλακτοκομικά την ημέρα. Καλό είναι να μετριαστεί η καφεΐνη και το αλκοόλ, ενώ συνίσταται να υπάρχει τακτική φυσική δραστηριότητα.
