ΑΡΩΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
Συγγραφέας Θεοδώρα Κυπριανού Γράφτηκε στις ,
Η αρωματοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας με τη χρήση αιθέριων ελαίων. Ο όρος “αρωματοθεραπεία” πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον Γάλλο χημικό Gatterfose. Αυτός έκανε έρευνα για τις ιατρικές (θεραπευτικές) ιδιότητες των αιθέριων ελαίων κατά τη δεκαετία του 1920. Η καταγεγραμμένη ιστορία της χρήσης των αιθέριων ελαίων ξεκινά από την εποχή των αρχαίων Αιγυπτίων, οι οποίοι αναγνώρισαν τις ιδιότητες των αρωματικών φυτών, και ανακάλυψαν μεθόδους απόσταξης των ελαίων από τα φυτά για να τα χρησιμοποιήσουν σε αρώματα, στη μαγειρική, για την παρασκευή αλοιφών και για την ταρίχευση των νεκρών τους.
Κάθε αιθέριο έλαιο έχει τις δικές του θεραπευτικές ιδιότητες οι οποίες αποδείχτηκαν με τη χρήση δια μέσου των αιώνων, από τους αρχαίους Αιγυπτίους στους αρχαίους Έλληνες, στους Άραβες, μετά μέσω της Κίνας και της Ινδίας, και στη συνέχεια ήρθαν και στην Ευρώπη. Σήμερα γίνεται αξιοσημείωτη επιστημονική έρευνα για τις ιδιότητες των διαφόρων ελαίων, ωστόσο πιστεύουμε πως οι περίπλοκοι συνδυασμοί των συστατικών που αποτελούν το έλαιο δίνουν τη μεγαλύτερη ωφέλεια. Τα αιθέρια έλαια είναι οι ουσίες που λαμβάνονται από τα λουλούδια, τα φύλλα, τον φλοιό, τις ρίζες και τους σαρκώδεις καρπούς, με διάφορες μεθόδους απόσταξης. Η μέθοδος απόσταξης που χρησιμοποιείται, ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του φυτού, και το μέρος του φυτού που θα χρησιμοποιηθεί. Η ποιότητα του ελαίου εξαρτάται από τη μέθοδο της απόσταξης και την ποιότητα του φυτού. Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα του ελαίου είναι·, η περιοχή όπου αναπτύχθηκε το φυτό, και ο καιρός κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάπτυξης του, στοιχεία που θα αντανακλώνται στην τιμή του ελαίου, όπως γίνεται με κάθε προϊόν εσοδείας.
Τα αιθέρια έλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση ενός μεγάλου φάσματος αδιαθεσιών, συμπεριλαμβανομένων και των πρώτων βοηθειών, των κοινών μικροαδιαθεσιών, των ασθενειών που σχετίζονται με το στρες και των προβλημάτων του δέρματος. Έχουν μεγάλη αξία για τη φροντίδα του δέρματος, όχι απλώς για καλλωπιστικούς σκοπούς, αλλά και για να βοηθήσουν σε προβλήματα όπως: ακμή, έκζεμα, δερματίτιδα, ραγάδες και σπασμένες φλέβες. Χημικά αντίγραφα των αρωμάτων των αιθέριων ελαίων χρησιμοποιούνται ευρύτατα στα καλλυντικά του εμπορίου και την αρωματοποιία, επειδή είναι πολύ φτηνότερα. Ωστόσο αυτά δεν έχουν καμία από τις θεραπευτικές ιδιότητες ενός αγνού αιθέριου ελαίου, και μπορεί να είναι καταστρεπτικά αν χρησιμοποιηθούν σε θεραπευτική δοσολογία. Βεβαιωθείτε από τον προμηθευτή σας ότι τα έλαια που πρόκειται να προμηθευτείτε είναι αγνά και ανόθευτα και όχι συνθετικά ή αναμεμιγμένα.
Ένας αρωματοθεραπευτης θα χρησιμοποιήσει τα αιθέρια έλαια ως τμήμα ενός ολιστικού προγράμματος θεραπείας. Η διατροφή, ο τρόπος ζωής, το ψυχολογικό στρες κλπ θα ληφθούν υπόψη όταν επιλέγονται τα κατάλληλα έλαια που ταιριάζουν στο άτομο. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας μπορούν να προταθούν καθαριστικές δίαιτες και ασκήσεις για να επιταχύνουν την θεραπεία και την ανακούφιση και υποβοηθήσουν στην εξαφάνιση των τοξινών. Παρόλο που τα έλαια που προτείνουμε θα βοηθήσουν σε περιπτώσεις κοινών αδιαθεσιών και μικροαδιαθεσιών, είναι προφανές ότι αυτά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις συμβουλές και την θεραπευτική αγωγή ενός ειδικού σε περιπτώσεις που η ασθένεια είναι πιο επίμονη ή πιο σοβαρή.
ΠΩΣ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ/ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ
Μασάζ
Το μασάζ είναι από τους πλέον επιτυχείς και αποτελεσματικούς τρόπους πρόσληψης των θεραπευτικών ιδιοτήτων των αιθέριων ελαίων. Υπάρχουν πολλά βιβλία και μαθήματα σχετικά με το μασάζ σήμερα. Ένα κανονικό, ελαφρύ μασάζ με αιθέρια έλαια θα είναι πολύ ωφέλιμο για την καλή υγεία του ατόμου, και μπορεί να είναι χαλαρωτικό ή διεγερτικό, ανάλογα με τα έλαια που επιλέγονται.
Πριν από την εφαρμογή των αιθέριων ελαίων στο δέρμα, πρέπει αυτά να διαλυθούν σε ένα λάδι βάσης. Κατάλληλα φυτικά έλαια βάσης είναι: λάδι ηλίου, λάδι αμυγδάλου, λάδι από κουκούτσια βερίκοκου, λάδι αβοκάντο, λάδι από σπόρους σταφυλιού, ελαιόλαδο, λάδι σόγιας και λάδι από φύτρο σιταριού. Από αυτά, τα ελαφριά έλαια -αμυγδάλου, κουκουτσιών από βερίκοκα, σπόρων σταφυλιού, σόγιας, ηλίου- μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μόνα τους ή σε συνδυασμό. Τα πιο βαριά έλαια -αβοκάντο, ελαιόλαδο, λάδι από φύτρο σιταριού- θα έχουν μάλλον έντονη οσμή και θα κολλάνε αν χρησιμοποιηθούν από μόνα τους, και συνδυάζονται καλύτερα με ένα από τα πιο ελαφριά έλαια, εκτός και αν απαιτείται μια πολύ πλούσια βάση μασάζ.
Η αναλογία αιθέριου ελαίου με έλαιο βάσης ποικίλλει ανάλογα με το έλαιο και το επιθυμητό αποτέλεσμα, πρέπει ωστόσο να είναι από 1 ως 3% αιθέριου ελαίου σε έλαιο βάσης. 20 σταγόνες αιθέριου ελαίου είναι περίπου 1ml. Αυτό σημαίνει ότι σε 100 ml ελαίου βάσης πρέπει να προστεθούν από 20 έως 60 σταγόνες αιθέριου ελαίου (ή συνδυασμού αιθέριων ελαίων). Αν επιθυμείτε να παρασκευάσετε λάδι αρκετό για ένα μόνο μασάζ, ρίξτε λίγο λάδι βάσης για μασάζ σ’ ένα πιατάκι και προσθέστε 2 ή 3 σταγόνες από το απαιτούμενο αιθέριο έλαιο.
Σε πρόσφατη έρευνα του Royal Sussex County Hospital στο Brighton της Αγγλίας, ασθενείς σε Μονάδες Εντατικής Παρακολούθησης χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Στην πρώτη ομάδα συστήθηκε ανάπαυση. Στη δεύτερη μασάζ ποδιών και στην τρίτη μασάζ ποδιών με αιθέριο έλαιο λεβάντας. Το αποτέλεσμα της έρευνας έδειξε ότι οι ασθενείς της τρίτης ομάδας είχαν αυξημένο αίσθημα σωματικής υγείας.
Σάουνα
Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται θαυμάσια στη σάουνα. Προσθέστε 20-30 σταγόνες από κάποιο αιθέριο έλαιο ή συνδυασμό αυτών μέσα στη στάμνα. Το κυπαρίσσι, ο ευκάλυπτος και το πεύκο είναι τα πλέον ενδεδειγμένα για χρήση στη σάουνα.
Εισπνοές
Προσθέστε 3 ή 4 σταγόνες αιθέριου ελαίου σ’ ένα μαντήλι, κρατήστε το κοντά στη μύτη κάθε λίγα λεπτά ώστε να εισπνεύσετε τους ατμούς. Οι εισπνοές ατμού είναι πολύ αποτελεσματικές για την αναπνευστική συμφόρηση και για θεραπεία του δέρματος του προσώπου. Σ’ ένα μπολ νερού που βγάζει ατμούς προσθέστε 5 με 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου, μετά βάλτε μια πετσέτα πάνω απ’ το κεφάλι σας, κλείστε τα μάτια και πάνω απ’ το μπολ εισπνεύστε τον ατμό για λίγα λεπτά. Αυτό μπορείτε να το επαναλαμβάνετε 2-3 φορές την ημέρα.
Μπάνια
Στο μπάνιο η εισχώρηση των ελαίων στο δέρμα υποβοηθάται από τη θερμοκρασία του νερού. Προσθέστε 5-10 σταγόνες αιθέριου ελαίου στο μπάνιο αφού έχει γεμίσει η μπανιέρα και μπείτε στο νερό αμέσως, προτού εξατμιστούν τα έλαια. Με τον ίδιο τρόπο γίνονται μπάνια χεριών ή ποδιών, χρησιμοποιώντας 5 σταγόνες αιθέριου ελαίου σε ένα μπολ με ζεστό νερό.
Κομπρέσες
Οι κομπρέσες βοηθούν σε ένα μεγάλο φάσμα δυσλειτουργιών. Για μια
μικρή περιοχή, όπως π.χ. ένα σπυρί ή πληγή από τσίμπημα εντόμου, το
αιθέριο έλαιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτούσιο. Βάλτε κατευθείαν
στην περιοχή που πάσχει και σκεπαστέ με ένα κομμάτι βαμβακερού
υφάσματος ή με θερμή και υγρή γάζα.
Για μεγαλύτερη περιοχή προσθέστε 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου σε 100 ml ζεστού νερού. Μουσκέψτε ένα κομμάτι καθαρού βαμβακερού ή χνουδωτού υφάσματος στο διάλυμα και τοποθετήστε το όσο το δυνατόν πιο ζεστό (χωρίς να κάψετε το δέρμα) πάνω στην πάσχουσα περιοχή. Για να το κρατήσετε ζεστό, βάλτε μια πλαστική σακούλα πάνω από το ύφασμα και κρατήστε από πάνω μια θερμοφόρα με ζεστό νερό.
Αρωματισμός Δωματίου
Προσθέστε 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου σε μια συσκευή ψεκασμού φυτών που περιέχει νερό και ψεκάστε στο δωμάτιο για να καθαρίστε τον αέρα μετά από μαγείρεμα, ασθένεια κλπ.
Μπορείτε να προμηθευτείτε και συσκευές αρωματικής καύσης οι οποίες χρησιμοποιούν είτε ένα κερί ή ένα ηλεκτρικό στοιχείο που θερμαίνει μια επιφάνεια όπου τοποθετούνται λίγες σταγόνες από το έλαιο.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Δε συστήνουμε την εσωτερική λήψη των αιθέριων ελαίων, παρόλο που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να το προτείνει ένας εξειδικευμένος αρωματοθεραπευτης.
Τα αιθέρια έλαια μπορεί να είναι τοξικά αν χρησιμοποιηθούν σε μεγάλες δόσεις ή αν χρησιμοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μη χρησιμοποιείτε κανένα έλαιο καθημερινά για περισσότερο από 3 εβδομάδες κάθε φορά. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν αρνητική αντίδραση σε κάποιο συγκεκριμένο έλαιο, οπότε είναι προφανές ότι η χρήση του σε τέτοια περίπτωση πρέπει να διακοπεί. Χρησιμοποιήστε κοινή λογική όταν ασχολείστε με αυτές τις ισχυρές, θεραπευτικές ουσίες. Τα έλαια που πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι: βασιλικού, καμφοράς, αγριοκύμινου, κέδρου, χαμομηλιού, κανέλλας, ιεροβότανου, μάραθου, ύσσωπου, αγριοκυπαρισιού, μαντζουράνας, μύρου, μοσχοκάρυδου, ρίγανης, δυόσμου, φλισκουνιού, δεντρολίβανου, φασκομηλιάς, και θυμαριού.
Άτομα με επιληπτικό ιστορικό δεν πρέπει να χρησιμοποιούν αιθέρια έλαια από μάραθο, ύσσωπο και φασκόμηλο. Επίσης, όταν χρησιμοποιείται ιεροβότανο δεν πρέπει να γίνεται χρήση αλκοόλ διότι προκαλεί κατάθλιψη.
Άτομα με υπέρταση πρέπει να αποφεύγουν αιθέρια έλαια όπως: ύσσωπο, δεντρολίβανο, φασκόμηλο και θυμάρι.
Στην ομοιοπαθητική δεν χρησιμοποιούμε πιπέρι, ευκάλυπτο, καμφορά και μέντα.
Στα μωρά και στα παιδιά τα έλαια χρησιμοποιούνται αναλόγως με την ηλικία τους.
Μωρά (0-12 μηνών): Χρησιμοποιείστε μια σταγόνα από λεβάντα, ρόδο, χαμομήλι ρωμαϊκό ή μανταρίνι για αρωματισμό του χώρου ή στο μπάνιο και αναμεμιγμένο με 10 ml από λάδι αμυγδάλου ή χοχόμπας για μασάζ.
Νήπια (1-5 ετών): Ενδείκνυνται αιθέρια έλαια που δεν είναι τοξικά ή ερεθιστικά για το δέρμα, όπως: γλυκάνισο, κολίανδρο, λεβάντα, μανταρίνι, νερολί, παλμαρόσα, πορτοκάλι, ρόδο, ροδόξυλο, τεϊόδεντρο, χαμομήλι. Ακόμη, χρησιμοποιήστε 2-3 σταγόνες αιθέριων ελαίων για αρωματισμό του χώρου ή στο μπάνιο και αραιώστε με 10 ml από λάδι αμυγδάλου ή χοχόμπας για μασάζ.
Παιδιά (6-12 ετών): Η προτεινόμενη δοσολογία για τα παιδιά είναι η μισή από αυτή των ενηλίκων.
Τα έλαια που φτιάχνονται από μπαχαρικά, π.χ. μαύρο πιπέρι, κανέλλα, γαρύφαλλο, καθώς και όλα τα έλαια από εσπεριδοειδή, μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα, επομένως μην τα χρησιμοποιείτε παρά μόνο αν είναι πολύ καλά διαλυμένα.
Στη Βιβλιογραφία έχουμε συμπεριλάβει μια λίστα βιβλίων περί αρωματοθεραπείας και σας προτείνουμε να διασταυρώσετε τα στοιχεία οποιουδήποτε ελαίου σας προτείνουμε με στοιχεία από ένα πιο εξειδικευμένο βιβλίο, αν προτίθεστε να τα χρησιμοποιήσετε για τον εαυτό σας ή για την οικογένεια σας.
