ΤΟ ΠΡΩΙ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ, ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ!
ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Πως θα σας φαινόταν να χειρουργηθείτε λαπαροσκοπικά το πρωί (χολοκυστεκτομή, διόρθωση κήλης κλπ) και το απόγευμα να πάρετε εξιτήριο???
Η χειρουργική χωρίς νοσηλεία & διανυκτέρευση στο νοσοκομείο δεν είναι μια καινούρια θεωρία αλλά είναι ίσως η παλαιότερα γνωστή μορφή αντιμετώπισης χειρουργικών προβλημάτων, που ανευρίσκεται και σε Αιγυπτιακούς παπύρους.
Στον Όμηρο αναφέρεται με ακρίβεια πως απομακρύνονταν τα βέλη από τα σώματα των πολεμιστών και περιγράφεται η φροντίδα με επιδέσμους κλπ που δινόταν για να κλείσουν τα τραύματα.
Για αιώνες οι χειρουργικές επεμβάσεις γίνονταν εκτός νοσοκομείων.
Η σημαντική όμως πρόοδος στις χειρουργικές τεχνικές, στα φάρμακα (αντιβιοτικά, αναισθητικά) και κυρίως το αποτέλεσμα των μεγάλων τεχνολογικών ανακαλύψεων έδωσαν τη δυνατότητα για όλο και πιο σύνθετες επεμβάσεις σε όλο και πιο εξειδικευμένα νοσοκομειακά τμήματα μεγάλων οικοδομημάτων με πολύ ακριβά μηχανήματα.
Έτσι οι χειρουργοί μετέφεραν όλη την δραστηριότητα τους (μικρή, μεσαία αλλά και τις μείζονες επεμβάσεις) σε αυτά τα μεγάλα και πολυτελή νοσοκομεία αυξάνοντας το κόστος, τις ανάγκες για προσωπικό και μεγαλώνοντας τις λίστες αναμονής . Επομένως και επεμβάσεις που δεν απαιτούν στην πραγματικότητα ειδικό εξοπλισμό, ειδική προεγχειρητική προετοιμασία και νοσηλεία εκτελούνται παρ΄όλα αυτά σε αυτά τα ίδια μεγάλα νοσοκομεία.
Μέχρι την δεκαετία του ‘70 τα περισσότερα περιστατικά χειρουργούντο στα νοσοκομεία και πολλοί λίγοι χειρουργοί έπαιρναν το ρίσκο για χειρουργική αντιμετώπιση στην πραγματικότητα σε εξωνοσοκομειακή βάση.
Από τότε μέχρι σήμερα και αναθεωρώντας τις απόψεις αυτές, με οδηγό τις ΗΠΑ & την Μ Βρετανία, ένα μεγάλο ποσοστό των θεραπειών γίνονται στις χώρες αυτές σε εξωνοσοκομειακή βάση. Στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες όμως δεν ακολουθείται με τον ίδιο ρυθμό η τάση αυτή.
Κοντεύουν να συμπληρωθούν δυο δεκαετίες από την εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής σε όλες σχεδόν τις ενδοκοιλιακές παθήσεις και η χειρουργική κοινότητα δεν έχει σταματήσει, με την βοήθεια της συνεχούς εξέλιξης της τεχνολογίας, να βρίσκει χειρουργικές τεχνικές που όλο και περισσότερο θα ελαχιστοποιούν τον μετεγχειρητικό πόνο, τις χειρουργικές ουλές , την διάρκεια νοσηλείας και θα φέρνουν γρήγορη πλήρη επάνοδο σε κανονική δραστηριότητα . Οι τεχνικές αυτές είναι η μίνι- και η μικρολαπαροσκοπηση.
Οι ουλές από την μικρο- και την μίνι -λαπαροσκόπηση είναι σχεδόν αόρατες και υπάρχει ακόμα λιγότερος πόνος και από την κλασική λαπαροσκοπικη χειρουργική.
Εξελίξεις & βελτιώσεις στις οπτικές ίνες, τα διάφορα συστήματα καμερών, τα νεώτερα, εργονομικότερα και μικρότερα λαπαροσκοπικά εργαλεία των 1,7-2,5 χιλ, τα πιο εξελιγμένα αιμοστατικά εργαλεία, οι υψηλής ευκρίνειας οθόνες και τα ρομποτικά συστήματα επέτρεψαν στους χειρουργούς να εκτελούν όλο και πιο σύνθετες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις με όλο και πιο μεγαλύτερη ασφάλεια. Επίσης οι NOTES & MANOS τεχνικές που άρχισαν να εφαρμόζονται ήδη και σίγουρα θα εξαπλωθούν όλο και περισσότερο τα επόμενα χρόνια, χρησιμοποιούν ήδη στο μεταβατικό αυτό στάδιο την μίκρο- και την μίνι-λαπαροσκόπηση.
Μπορούμε σήμερα , στις αρχές του 2008, να εκτελούμε σε οργανωμένα λαπαροσκοπικά κέντρα με ασφάλεια, αποτελεσματικότητα και πολύ μειωμένη βλάβη στους ιστούς επεμβάσεις με τις ανωτέρω τεχνικές όπως χολοκυστεκτομή, βουβωνοκήλες, σκωληκοειδεκτομή, λύση συμφύσεων, βιοψίες ενδοκοιλιακών οργάνων, διαγνωστικές λαπαροσκοπήσεις, και να υποβοηθούμε επεμβάσεις όπως αποκατάσταση διαφραγματοκήλης, εκτομές εντέρων και επεμβάσεις στο στομάχι για παχυσαρκία. Επίσης μπορούν να γίνουν σαν day clinic χειρουργεία διαφόρων ειδικοτήτων όπως επεμβάσεις κιρσών κάτω άκρων, αρθροσκοπήσεις ώμου & γονάτων, κυστεοσκόπηση και αφαίρεση μικρών βλαβών ουροδόχου κύστεως, ελάσσονες γυναικολογικές επεμβάσεις, επεμβάσεις μαστών, ΩΡΛ, βιοψίες, καθετηριασμοί, αγγειογραφίες, ενδοφλέβιες θεραπείες, ενδοσκοπήσεις, λιθοτριψία, κλπ
Οι επεμβάσεις αυτές εφαρμόζονται κυρίως σε νεώτερους ασθενείς & ιδιαίτερα παρακινημένους για τέτοια τακτική , χωρίς ιστορικό άλλων επεμβάσεων στην κοιλιά, σε εκλεκτικές περιπτώσεις χωρίς επείγοντα χαρακτήρα και σε ασθενείς που μένουν σχετικά κοντά στο νοσοκομείο. Επίσης και από μέχρι τώρα δημοσιευθείσες μελέτες η δυνατότητα day clinic σε λαπαροσκοπικές επεμβάσεις έχει να κάνει και με την εμπειρία και την χειρουργική ικανότητα του λαπαροσκόπου χειρουργού. Από χειρουργεία ημέρας αποκλείονται οι ασθενείς που μπαίνουν στην αναισθησιολογική κατηγορία ASA ΙΙΙ-ΙV , μεγαλύτεροι από 70 ετών, με διαταραχές ήπατος η πηκτικότητας, με προηγηθέντα μεγάλα χειρουργεία στην κοιλιά και με οξείες καταστάσεις (πχ οξεία χολοκυστίτις).
Ένα σύγχρονο παράδειγμα έρχεται από μεγάλο νοσοκομείο της Ν Υόρκης (Mount Sinai) όπου παραδόθηκε στο τέλος του 2007 ένα χειρουργικό τμήμα όπου οι ασθενείς έρχονται στο νοσοκομείο και επιστρέφουν σπίτι τους την ίδια ημέρα. Στον ασθενή και την οικογένεια του δίνεται ιδιαίτερη προσοχή λόγω της ιδιαιτερότητας της day clinic χειρουργικής με χώρο αναμονής και έχει ξεχωριστά χειρουργεία και αίθουσες ανάνηψης. Εννοείται ότι το ιατρικό και υγειονομικό υλικό δεν υστερεί σε κάτι από το υπόλοιπο νοσοκομείο.
Παρ ‘όλα τα κοινωνικά, οικονομικά και ιατρικά πλεονεκτήματα που έχουν αναφερθεί από διάφορους συγγραφείς, πολλοί χειρουργοί είναι ακόμα απρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν αυτή την τακτική είτε λόγω ελλιπούς πληροφόρησης, φόβου για μετεγχειρητικές επιπλοκές, αντίθεσης πολλών ασθενών ακόμα και για λόγους μειωμένης αμοιβής.
Όμως με την βοήθεια της ταχύτατα εξελισσόμενης τεχνολογίας το μέλλον της εξωνοσοκομειακής χειρουργικής πρακτικής είναι σαφώς υποσχόμενο.