ΓΙΑΤΡΕ, ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΕΧΩ ΚΗΛΗ!
Συγγραφέας Ανδρέας Τσάπαλος Γράφτηκε στις ,
Είναι πολύ πιθανό, στο κοντινό μας περιβάλλον, να έχουμε ακούσει τον όρο ‘κήλη’ ή και να έχουμε συναντήσει ανθρώπους με αυτή την πάθηση! Συνήθως όταν μιλούν για ‘κήλη’ αναφέρονται σε εξωτερικές κήλες και ιδίως ‘βουβωνοκήλη’. Κάποιοι από αυτούς ίσως έχουν χειρουργηθεί.
Αλλοι απλώς συμβιώνουν ανυποψίαστοι με το πρόβλημά τους ακόμα και για πολλά χρόνια… Συνήθεια, φόβος, άγνοια τους συντροφεύουν σ’αυτή την πορεία τους, αλλά και πιθανοί κίνδυνοι τους περιμένουν…
Τι είναι
Το κοιλιακό τοίχωμα αποτελείται από μύες και περιτονίες τα οποία, συν τοις άλλοις, προστατεύουν και συγκρατούν τα ενδοκοιλιακά όργανα. Η κήλη είναι μία πρόπτωση ενδοκοιλιακών ιστών δια μέσου ενός ελαττώματος του κοιλιακού τοιχώματος. Το ελάττωμα αυτό μπορεί να είναι συγγενές ή επίκτητο. Περίπου το 75% αφορούν τίς βουβωνικές περιοχές, οπότε μιλούμε για βουβωνοκήλες (ευθείες ή λοξές) και μηροκήλες. Το υπόλοιπο ποσοστό αφορά μετεγχειρητικές κήλες, κήλες μέσης γραμμής, ομφαλοκήλες κ.ά. Γενικά μιλώντας, η μάζα μιας κήλης αποτελείται από καλυπτικούς ιστούς (όπως το δέρμα, υποδόριος ιστός κλπ), περιτόναιο και περιεχόμενα σπλάχνα (π.χ. έντερο λεπτό ή παχύ, επίπλουν).
Αναφερόμενοι στις πιο συχνές βουβωνοκήλες τις ‘διαχωρίζουμε’ σε ευθείες, λοξές και τύπου παντελονιού.
Η βουβωνική περιοχή είναι ευκολότερο να παρουσιάσει κήλη, λόγω της ‘καθόδου’ των όρχεων – κατά την εμβρυϊκή ηλικία – από την κοιλιά στο όσχεο με τον σπερματικό τόνο.
Αυτή η πορεία δημιουργεί αδύνατα σημεία στο κοιλιακό τοίχωμα (εσω βουβωνικός δακτύλιος) και εξηγεί γιατί οι βουβωνοκήλες είναι πιο συχνές στους άνδρες απ’ότι στις γυναίκες.
Για να μην μπούμε σε λεπτομέρειες ανατομίας, χοντρικά μπορούμε να πούμε ότι η λοξή βουβωνοκήλη είναι πρόπτωση του περιτοναίου κατά την πορεία του σπερματικού τόνου, ενώ η ευθεία πρόπτωση του σάκκου λογω αδυναμίας του οπισθίου τοιχώματος (εγκάρσια περιτονία). Η τύπου παντελονιού συνδυάζει τους δυο άλλους τύπους.
Γιατί συμβαίνει – προδιαθεσικοί παράγοντες
Σχεδόν ολες οι βουβωνοκήλες στα βρέφη, τα παιδιά και νεαρούς ενήλικες είναι λοξές βουβωνοκήλες. Παρόλο που αυτές οι ‘συγγενείς’ βουβωνοκήλες συνήθως παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής, μπορεί το πρώτο κλινικό εύρημα της κήλης να παρουσιαστεί μέχρι και πολύ αργότερα στή ζωή! Αφορμή είναι η αύξηση της ενδοκοιλιακής πιέσεως, κατά την άρση βάρους επί παραδείγματι, και η διάταση του εσω βουβωνικού δακτυλίου. Αποτέλεσμα η πρόπτωση του περιεχομένου της κοιλιάς κατά μηκος του σπερματικού τόνου.
Σε αντίθεση, η ευθεία βουβωνοκήλη, είναι επίκτητη σαν αποτέλεσμα αναπτυσσόμενης αδυναμίας στο οπίσθιο τοίχωμα (εγκάρσια περιτονία).
Η μηροκήλη είναι πρόπτωση περιεχομένου δια μέσου ενός άλλου δακτυλίου του μηριαίου δακτυλίου. Στις γυναίκες (που είναι πιο συχνή αυτού του είδους η κήλη) ο εν λόγω δακτύλιος μπορεί να διαταθεί λόγω φυσικών και βιοχημικών αλλαγών λόγω της εγκυμοσύνης.
Κάθε κατάσταση που χρονίως αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση μπορεί να συμβάλλει στην εκδήλωση και ανάπτυξη μιας κήλης. Εκσεσημασμένη παχυσαρκία, αύξηση της πίεσης λόγω άρσης βάρους, βήχας, δυσκοιλιότητα, υπερτροφία του προστάτη είναι τέτοιοι παράγοντες. Εγκυμοσύνη, κίρωση ήπατος με παρουσία ασκίτη, όγκοι της πυέλου μπορεί επίσης να συμβάλλουν.
Πως παρουσιάζεται
Οι περισσότερες κήλες δεν παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα μέχρι ο ασθενής να παρατηρήσει κάποια διόγκωση στην βουβωνική περιοχή. Κάποιοι παραπονούνται για ξαφνικό πόνο και διόγκωση της περιοχής μετά από αρση βάρους. Κάποιοι άλλοι περιγράφουν βύθιο πόνο και αντανάκλασή του στο όσχεο (λοξες βουβωνοκήλες). Καθώς η κήλη μεγαλώνει πιθανόν να μεγαλώνει το αίσθημα της δυσανεξίας και να υπάρχει εντονότερος πόνος.
Σε εγκατεστημένες κήλες ο ασθενής μπορεί να παρατηρεί την διόγκωση της περιοχής όταν βρίσκεται σε όρθια θέση, κατά την άρση βάρους ή όταν βήχει, ενώ όταν βρίσκεται ξαπλωμένος η διόγκωση πολλές φορές εξαφανίζεται. Κάθε διόγκωση στην περιοχή δεν σημαίνει οπωσδήποτε ύπαρξη κήλης. Είναι απαραίτητη η κλινική εξέταση από χειρουργό ο οποίος σε συνδυασμό με ένα λεπτομερές ιστορικό θα οδηγηθεί στη σωστή διάγνωση!
Κίνδυνοι
Από τη φύση και παθοφυσιολογία της κήλης μπορούμε να προσεγγίσουμε και τους πιθανούς κινδύνους και επιπλοκές της.
Μια κήλη χαρακτηρίζεται ανατασσόμενη όταν το περιεχόμενό του σάκκου της επιστρέφει αυτόματα στην κοιλιά με την χειροκίνητη πίεση από τον ασθενή ή οταν ο ασθενής βρίσκεται σε κατακεκλιμένη θέση.
Οταν δεν συμβαίνει αυτό, η κήλη χαρακτηρίζεται ως μη αντασσόμενη. Αυτό συμβαίνει συνήθως λόγω παγίδευσης στο σημείο εξόδου από την κοιλιά. Αυτό δεν σημαίνει απόφραξη ή φλεγμονή ή ισχαιμία των παγιδευμένων οργάνων.
Αν υπάρξει τέτοια εξέλιξη τότε μιλάμε για περιεσφιγμένη κήλη , κατάσταση ιδιαιτέρως επικίνδυνη και ενίοτε απειλητική για τη ζωή. Η επίπτωση περίσφιξης είναι μεγαλύτερη στις βουβωνοκήλες και μηροκήλες.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι από τη στιγμή που σε έναν ενήλικα παρουσιαστεί κήλη είναι βέβαιο ότι θα εξελισσεται και θα μεγαλώνει. Δεν υπάρχει περίπτωση αυτόματης ίασης, ενώ υπάρχει πάντα ο σοβαρός κίνδυνος της περίσφιξης.
Τι πρέπει να κάνω
ΟΙ κήλες και ειδικά οι βουβωνοκήλες πρέπει να διορθώνονται χειρουργικά εκτός και εάν υπάρχουν ειδικές αντενδείξεις. Αυτό ισχύει για ασθενείς όλων των ηλικιών. Οι επιπλοκές που αναφέρθηκαν παραπάνω είναι πολύ σοβαρότερες από το ρίσκο μιας επέμβασης!
Το γρηγορότερο που αντιμετωπίζεται μια κήλη, το καλύτερο για τον ασθενή.
Η αναβολή του χειρουργείου δεν προσφέρει τίποτε θετικό, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερα προβλήματα με επικίνδυνες προεκτάσεις.
Μέχρι την ώρα της οριστικής Χειρουργικής αντιμετωπίσεως επιβάλεται να ληφθούν προφυλακτικά μέτρα που θα προφυλάξουν από πιθανή επιπλοκή. Ετσι θα πρέπει να αποφεύγεται η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης (άρση βάρους , να αντιμετωπιστεί πιθανή χρόνια δυσκοιλιότητα, χρόνιος βήχας, πιθανή υπερτροφία του προστάτη κλπ). Επίσης οι πιθανοί χειρισμοί ανάταξης της κήλης θα πρέπει να γίνονται με προσοχή. Δεν συνιστάται η χρήση ζωνών για κήλες, αφενός διότί λανθασμένη τοποθέτησή τους μπορεί να αποβεί επικίνδυνη, αφετέρου διότι δυσχεραίνει το μελλοντικό χειρουργείο.
Θεραπεία
Η θεραπεία, όπως αναφέρθηκε, είναι μόνο χειρουργική. Στοχεύει στην διόρθωση των ανατομικών βλαβών, ατελειών και αδυναμιών. Πολλές μέθοδοι έχουν αναπτυχθεί προς επίτευξη αυτού του σκοπού κατά τη διάρκεια εκατοντάδων ετών. Φυσικά δεν είναι σκόπιμο να αναπτύξουμε εδώ τις μεθόδους αυτές. Ο κοινός σκοπός τους είναι η ανάταξη της κήλης με την επιστροφή του περιεχομένου μέσα στο κήτος της κοιλιάς, η ενίσχυση των κοιλιακών τοιχωμάτων του ασθενους – ώστε να αποτραπεί κατά το δυνατό η υποτροπή – και η επιστροφή του ασθενούς υγιούς στους φυσιολογικούς ρυθμούς του!
Σε αυτό σκόπευαν και σκοπεύουν τεχνικές όπως Bassini, Halsted, Lotheissen-Mc Vay, Shouldice, Lichtenstein κ.ά.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας οδήγησε και την αντιμετώπιση της κήλης σε χρήση νέων μεθόδων , τεχνικών και φυσικά καινούργιων υλικών.
Έτσι αναπτύχθηκαν μέθοδοι με ελάχιστο έως ανύπαρκτο πόνο για τον ασθενή, άμεση μετεγχειρητική κινητοποίηση και επιστροφή σε κανονικούς ρυθμούς χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση.Έτσι η χρήση συνθετικών μη απορροφήσιμων ή ημιαπορροφήσιμων πλεγμάτων σε συνδυασμό με την κατάλληλη αναισθησία μπορεί να οδηγήσει τον ασθενή στο σπίτι του, χωρίς πόνο, μέσα σε λίγες ώρες μετά το χειρουργείο.
Η επιλογή τεχνικής, υλικών και γενικά προσέγγισης υπαγορεύεται από τις ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώνονται σε κάθε ασθενή και φυσικά εξατομικεύεται!
Το γοργόν και χάριν έχει…
Η κήλη είναι μία κατάσταση που χρήζει χειρουργικής αντιμετωπίσεως άμεσα.
Με την εμφάνιση συμπτωμάτων ή σημείων σχετικών με την πάθηση αυτή πρέπει να επισκεπτόμαστε τον υπεύθυνο Χειρουργό, ο οποίος με τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού και την κλινική εξέταση θα μπορέσει να οδηγηθεί στη δίαγνωση και να δώσει την καταλληλη λύση στο πρόβλημα. Καθυστέρηση και αναβολές μπορεί να οδηγήσουν σε επικίνδυνες – ακόμα και για τη ζωή – επιπλοκές. Όσο μικρότερη και χωρίς εμφάνιση επιπλοκών είναι μία κήλη, τόσο πιο εύκολη είναι η αντιμετώπισή της. Στην περίπτωση της υγείας μας το ‘γρηγορα’ δεν έχει μόνο χάρη, μας γλυτώνει από μεγάλους κινδύνους και ταλαιπωρία. Σώζει ζωές!…
