Ραγάς Δακτυλίου
Συγγραφέας Ανδρέας Τσάπαλος Γράφτηκε στις ,
Ακούγεται πιθανώς σαν άγνωστη παθολογική οντότητα. Είναι σίγουρο πως πολλοί θα αναγνωρίσουν, στη συνέχεια, στοιχεία της που τους αφορούν.
Είναι μια πάθηση συχνά επώδυνη, που μπορεί να τρομάξει και είναι τουλάχιστον ενοχλητική!
Τι είναι;
Αφορά τον πεπτικό σωλήνα και μάλιστα το κατώτερο τμήμα του, τον πρωκτό.
Οι ραγάδες του δακτυλίου αντιπροσωπεύουν επιθήλιο του πρωκτικού σωλήνα που έχει υποστεί λύση (έχει σχιστεί) και έχει ελκωτική μορφή. Τείνουν να εμφανίζονται συχνότερα στο οπίσθιο τοίχωμα του πρωκτικού σωλήνα ή λιγότερο συχνά στο πρόσθιο, πάνω ακριβώς από τον έσω σφιγκτήρα του πρωκτού.
Γιατί συμβαίνει;
Δύο από τους σπουδαιότερους παράγοντες της δημιουργίας των ραγάδων στο δακτύλιο, είναι αφενός οι διαρροϊκές κενώσεις που δρουν ερεθιστικά στο βλενογόνο του πρωκτού αλλά και η τάση του σφιγκτήρα του δακτυλίου που παράγεται δευτερογενώς λόγω ερεθισμάτων στο νευρικό σύστημα. Άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι η χρόνια χρήση καθαρτικών, η χρόνια διάρροια, τραύμα κατά τον τοκετό, κάκωση από ξένο σώμα.
Συνήθως δεν είναι δυνατόν να αναγνωριστεί ξεκάθαρη αιτία.
Πώς παρουσιάζεται;
Βασικά στοιχεία της παρουσίας της ραγάδος του δακτυλίου είναι η επώδυνη κένωση που συσχετίζεται με παρουσία ζωηρού κόκκινου αίματος. Μπορεί να υπάρχει έντονος πόνος που συνήθως χαρακτηρίζεται σαν κάψιμο ή σχίσιμο ή κόψιμο. Εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της διόδου των κοπράνων από τον πρωκτό. Στη συνέχεια υποχωρεί για λίγο και επανέρχεται εντονότερος λόγω του δευτερογενούς σπασμού του σφιγκτήρος!
Οι ραγάδες χαρακτηρίζονται από την χρόνια παρουσία τους με περιόδους εξάρσεων και υφέσεων σε διάρκεια, συνήθως, πολλών ετών.
Η αιμορραγία, όπως ειπώθηκε, αφορά σε ζωηρό κοκκινο αίμα.Η ποσότητα είναι συνήθως μικρή και γίνεται αντηληπτή στο χαρτί της τουαλέτας.
Στη συνέχεια αναπτύσσεται δυσκοιλιότητα, ως αποτέλεσμα φόβου για κένωση (λόγω του έντονου πόνου). Αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία διαταραχών στην φυσιολογική λειτουργία του εντέρου, σκληρότερων κοπράνων, μεγαλύτερο πόνο κατά την κένωση κ.ο.κ. Ένας φαύλος κύκλος λοιπόν που εμποδίζει την επούλωση της περιοχής!
Λιγότερο συχνά,η ραγάδα μπορεί να εμφανιστεί και σαν ανώδυνη πληγή που δεν επουλώνεται και ενδιαμέσως αιμορραγεί.
Η ραγάδα, όπως ειπώθηκε, εμφανίζεται στον πρωκτικό σωλήνα. Όταν υπάρξει μόλυνση κάποιων ανατομικών στοιχείων της περιοχής (κρύπτες, θηλές) τότε αναπτύσσεται χρόνια φλεγμονή. Η διαδικασία αυτή τελικά οδηγεί στη δημιουργία μιας υπερτροφικής θηλής, που ομοιάζει με πολύποδα και πολλάκις συγχέεται με αδενωματώδη πολύποδα. Εξωτερικά εμπλέκεται στη διαδικασία της χρόνιας φλεγμονής και το δέρμα της περιοχής με τη δημιουργία μιας διόγκωσης εν είδει αιμορροΐδων ακριβώς κάτω από τη ραγάδα. Με αυτό ολοκληρώνεται η “τριάδα” της ραγάδος: 1) η ραγάς η ίδια 2) η υπερτροφική θηλή και 3) η “αιμορροΐδα” κάτω από τη ραγάδα.
Πως αντιμετωπίζεται;
Προληπτικά αυτό που μπορεί να κάνει κανείς είναι να αποφύγει εκείνους τους παράγοντες που μπορεί να ενεργοποιήσουν τη δημιουργία της ραγάδος. Έτσι αποφυγή άσκοπης χρήσεως καθαρτικών, η κανονικότητα στις κενώσεις, η αποφυγή τραυματισμών της περιοχής είναι μερικά μέτρα που μπορεί να πάρει κάποιος.
Στην εμφάνιση όμως σημείων και συμπτωμάτων της νόσου η πάγια οδηγία είναι η επίσκεψη στον ειδικό ιατρό, ο οποίος είναι ο υπεύθυνος για την τελική διάγνωση και θεραπεία. Υπάρχει πληθώρα άλλων καταστάσεων (συχνά πολύ πιο σοβαρών) που πρέπει να αποκλειστούν μέχρι να καταλήξουμε στη διάγνωση της ραγάδος. Αυτοσχέδιες θεραπείες χωρίς σωστή διάγνωση μπορεί να αποβούν επικίνδυνες. Παρόλο που η ορθοσκόπηση και η σιγμοειδοσκόπηση μπορεί να μην είναι ανεκτές κατά την αρχική εκτίμηση του ασθενούς, πρέπει να γίνονται αργότερα γιατί πρέπει να αποκλείονται καταστάσεις όπως κακοήθεια ή φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου!
Η θεραπεία μπορεί να έχει δύο σκέλη: 1) συντηρητική αντιμετώπιση και 2) Χειρουργική θεραπεία. Αποσκοπούν δε στην διακοπή του φαύλου κύκλου που αναφέρθηκε προηγούμενα.
Στο σκέλος της συντηρητικής αντιμετωπίσεως βασικό στοιχείο αποτελεί η χρήση παραγόντων που κάνουν τα κόπρανα πιο μαλακά. Αυτό επιτυγχάνεται με διαιτητικές αλλαγές (πολλές φυτικές ίνες) και χρήση υδροφιλικών παραγόντων. Τοπική, περιορισμένη χρήση αλοιφών (π.χ. κορτιζονούχων) μπορεί να είναι επιβοηθητική. Χλιαρά εδρόλουτρα μπορούν να απαλύνουν τα συμπτώματα μετά από μια επώδυνη κένωση να μειώσουν τον σπασμό του σφιγκτήρα και να αυξήσουν την αιμάτωση στην περιοχή της ραγάδος.
Η χειρουργική αντιμετώπιση – πλαγια σφιγκτηροτομή – επιφυλάσσεται για ραγάδες που δεν υποχωρούν μετά από συντηρητική αντιμετώπιση διάρκειας ενός μηνός επιτρέποντας στη ραγάδα να επουλωθεί σωστά, χωρίς επιπλοκές.
Πολύ έντονος πόνος μπορεί να έιναι λόγος επιτάχυνσης της αποφάσεως για χειρουργείο.
Τέλος…
στην αγωνία και στα ενοχλήματα, αν επισκεπτόμαστε τον ειδικό ιατρό κάθε φορά που εμφανίζονται ανάλογα συμπτώματα. Η αναβλητικότητα και η κακώς εννοούμενη ντροπή, το μόνο που προσφέρουν είναι μεγαλύτερη ταλαιπωρία, υποβάθμιση της ποιότητος ζωής μας και περισσότερους κινδύνους!
