ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΦΛΟΥΟΡΕΣΚΕΪΝΗΣ ΚΑΙ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΝΔΙΚΥΑΝΙΝΗΣ (ICG)
Συγγραφέας Λέανδρος Βατάκας Γράφτηκε στις ,
Η Φλουοροαγγειογραφία είναι μία καθιερωμένη πλέον διαγνωστική μέθοδος για τις παθήσεις του βυθού του οφθαλμού. Για την εξέταση αυτή χρειάζεται ένα εξειδικευμένο φωτογραφικό σύστημα με το οποίο, αφού προηγουμένως χορηγήσουμε ενδοφλεβίως μία ειδική χρωστική ουσία (φλουορεσκεΐνη ή ινδοκυανίνη, ανάλογα με το είδος της εξετάσεως), βγάζουμε μία σειρά από φωτογραφίες που απεικονίζουν την αιματική κυκλοφορία του αμφιβληστροειδούς και του χοριοειδούς. Τις εικόνες αυτές μπορούμε πλέον, με τα μοντέρνα ψηφιακά μηχανήματα, να αναλύουμε και να εμπλουτίζουμε ενισχύοντας έτσι το τελικό αποτέλεσμα και παίρνοντας επί πλέον πληροφορίες σχετικά με το πρόβλημα του ασθενούς. Καθώς η χρωστική ουσία περνά μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, γίνεται φωτογράφηση με φως ειδικού μήκους κύματος στο οποίο, η συγκεκριμένη χρωστική, φθορίζει. Αν τα αιμοφόρα αγγεία δεν είναι φυσιολογικά, τότε η χρωστική ουσία διαρρέει. Έτσι αποκαλύπτονται όλες οι πιθανές βλάβες καθώς και τα μη φυσιολογικά αγγεία που υπάρχουν ή αναπτύσσονται πάνω, μέσα ή κάτω από τον αμφιβληστροειδή και μέσα στο χοριοειδή.
Αν κατά την διάρκεια μιας συνηθισμένης εξετάσεως, ο οφθαλμίατρος διαπιστώσει ή υποψιαστεί κάποιο πρόβλημα στον βυθό του ματιού του ασθενούς, ή αν θέλει να παρακολουθήσει την εξέλιξη μιας νόσου ή το αποτέλεσμα μιας θεραπείας, τότε θα συστήσει τη συγκεκριμένη εξέταση. Oι παθήσεις που βρίσκει κατ’ εξοχήν εφαρμογή η Φλουοροαγγειογραφία και που αποτελούν συχνές αιτίες ελαττώσεως της οράσεως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, διάφορες ωχροπάθειες και αμφιβληστροειδοπάθειες καθώς και η σχετιζόμενη με την ηλικία εκφύλιση της ωχράς κηλίδος. Η συγκεκριμένη εξέταση μάς αποκαλύπτει με ακρίβεια τον τύπο και το μέγεθος των βλαβών που υπάρχουν στο βυθό του οφθαλμού ώστε να αποφασίσουμε για το είδος της θεραπείας (Laser, Φωτοδυναμικής ή άλλης) που θα συστήσουμε στον ασθενή μας.
Επειδή η απλή φλουοροαγγειογραφία δεν επαρκούσε για την καταγραφή των παθήσεων του χοριοειδούς, το διαγνωστικό μας οπλοστάσιο εμπλουτίστηκε με μια νέα μέθοδο, την Αγγειογραφία Ινδοκυανίνης (ICG). Με τη μέθοδο αυτή μπορούμε, με αξιοσημείωτη ακρίβεια, να καταγράψουμε τη χοριοειδική κυκλοφορία και κατ’ επέκταση, τόσο τα όρια μιας κρυφής χοριοειδικής νεοαγγείωσης, εφ’ όσον βεβαίως υπάρχει, όσο και τη συχνή υποτροπή της μετά την εφαρμογή Argon Laser ή φωτοδυναμικής θεραπείας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η χοριοειδική κυκλοφορίας γίνεται ορατή, και ως εκ τούτου μπορεί να μελετηθεί, ακόμα και επί παρουσίας αμφιβληστροειδικών αιμορραγιών επειδή οι τελευταίες είναι τελικά διαφανείς στο μήκος κύματος φθορισμού της Ινδοκυανίνης.
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι η αγγειογραφία Ινδοκυανίνης είναι μια ιδιαιτέρως λεπτομερειακή εξέταση που κατά κανόνα λειτουργεί συμπληρωματικά με την απλή φλουοροαγγειογραφία και όχι μόνη της.
Το σύστημα Ψηφιακής Αγγειογραφικής Αναλύσεως αναβάθμισε σημαντικά την ποιότητα της κλασσικής φουοροαγγειογραφίας (εντυπωσιακά ευκρινέστερη εικόνα, δυνατότητες χαρτογραφήσεως, μεγεθύνσεως και συγκρίσεως αποτελεσμάτων, λήψεις σε πραγματικό χρόνο, τροποποίηση της φωτεινότητος και του κοντράστ της φωτογραφίας κ.ά.), μείωσε εξαιρετικά το χρόνο εκδόσεως αποτελεσμάτων (την ίδια στιγμή) και κατέστησε εφικτή την αγγειογραφία ινδοκυανίνης.
Τομογραφία βυθού οφθαλμου (OCT)
H Tομογραφία βυθού οφθαλμού (OCT) αποτελεί μια εξέταση αιχμής για μια σειρά παθήσεων τόσο της περιοχής της ωχράς όσο και του υπόλοιπου αμφιβληστροειδούς (οιδήματα κεντρικής περιοχής, γλαύκωμα, ωχροπάθειες κλπ).
Με τη συγκεκριμένη εξέταση επιτυγχάνεται μια πλήρης εκτίμηση τόσο της δομής όσο και της παθολογίας της πασχούσης περιοχής. Η μέθοδος συνίσταται σε σκανάρισμα του σημείου που επιθυμούμε να ελέγξουμε με ένα ειδικό Laser. Τα ευρήματα αναλύονται από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή του μηχανήματος και δημιουργείται μια εικόνα που προβάλλεται στην οθόνη του. Η εικόνα αυτή αποτελεί τελικά μια οπτική τομή του σημείου που μας ενδιαφέρει. Αυτή η οπτική τομή μας επιτρέπει να εκτιμήσουμε με βεβαιότητα το είδος της βλάβης και να προσαρμόσουμε ανάλογα την θεραπευτική μας πρακτική. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως η μέθοδος, πέρα από την διαγνωστική της αξία, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα στην παρακολούθηση της τυχόν εξελίξεως της παθήσεως και ως εκ τούτου της επιτυχίας ή όχι της θεραπευτικής μας αγωγής.
Δεν μπορούμε σήμερα να μιλήσουμε για διάγνωση ή θεραπεία παθήσεων της ωχράς και γενικότερα του βυθού του οφθαλμού χωρίς να υποστηρίζονται από την συγκεκριμένη εξέταση. Οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση ενέχει υψηλό ποσοστό λάθους πράγμα που δεν επιτρέπουν οι διάφορες θεραπευτικές προτάσεις που αναπτύσσονται (Φωτοδυναμική θεραπεία, ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις κτλ)
Το μηχάνημα που διαθέτει το “πρότυπο Οφθαλμιατρείο Θεσσαλονίκης” είναι το Spectral OCT Copernicus. Αυτό θεωρείται σήμερα το πιο μοντέρνο από όσα, τουλάχιστον στην πόλη μας, υπάρχουν. Είναι ένα μηχάνημα με ικανότητα καταγραφής λεπτομερειών μέχρι του μεγέθους των 6 μ (μικρών) με παράλληλη στερεοσκοπική απεικόνιση του αμφιβληστροειδούς και της υπαρχούσης βλάβης. Ο χρόνος που απαιτείται για την καταγραφή έχει ελαττωθεί στο 1,5 sec και αυτό έχει ως συνέπεια την σημαντική ελάττωση των λαθών που μια εκτεταμένη χρονικά λήψη συνεπάγεται. Η εξέταση λοιπόν με το συγκεκριμένο μηχάνημα, παρέχει επαναληψιμότητα, ευχέρεια και αξιοπιστία.
