Λαπαροσκοπική χειρουργική. ΟΙ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΑ.
Συγγραφέας Γεώργιος Σάμπαλης Γράφτηκε στις ,
Η λαπαροσκόπηση αποτελεί ένα τομέα της διαγνωστικής μεθοδολογίας που από ετών εφαρμόζεται ειδικά στην Γυναικολογία, με σκοπό την έρευνα παθήσεων της κοιλιάς, μέσα από μία ελάχιστα επεμβατική διαδικασία.
Εκ της λέξεως λαπαρο=κοιλιά, η κοιλιοσκόπηση ή λαπαροσκόπηση εξελίχθηκε αρκετά τα τελευταία χρόνια, ειδικά την τελευταία δεκαετία, όπου η έρευνα, η τεχνολογική ανάπτυξη σε συνδυασμό με την ολοένα και αυξανόμενη νοοτροπία της minimally invasive surgery (ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής) δημιούργησαν την λαπαροσκοπική χειρουργική.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί την – μέσω λαπαροσκοπίου- διενέργεια επεμβάσεων στην κοιλιακή χώρα, αποφεύγοντας την τομή στην κοιλιά και τις μετεγχειρητικές επιπτώσεις που έχει αυτή στον ασθενή.
Μέθοδος: Μέσω μίας τομής ενός εκατοστού στον ομφαλό εισέρχεται το λαπαροσκόπιο (όργανο που αποτελεί πηγή ισχυρού ψυχρού φωτισμού, κάμερα υψηλής ευκρίνειας και χορηγό αερίου ελεγχόμενης πίεσης), και δύναται να κατευθυνθεί προς οποιαδήποτε περιοχή της κοιλιάς μεταφέροντας την εικόνα σε monitor υψηλής ευκρίνειας. Παράλληλα, ανάλογα με την πάθηση και την ανατομική θέση του οργάνου, εισέρχονται (ανάμεσα από τις μυϊκές ίνες) trocars (ειδικοί σωλήνες) διαμέτρου 5 χιλιοστών τα οποία υποδέχονται τα ειδικά χειρουργικά λαπαροσκοπικά εργαλεία, γιά την διενέργεια της επέμβασης.
Μεγάλη σημασία έχει ότι δεν γίνεται διατομή μυών, αγγείων και νεύρων ενώ οι επεμβάσεις που διενεργούνται αποτελούν τις κλασσικές χειρουργικές επεμβάσεις που γίνονται πάντα, με μόνη διαφορά την αλλαγή της μεθόδου εφαρμογής.
Το αποτέλεσμα είναι ότι, ο ασθενής έχει ταχύτατη ανάρρωση, ο μετεγχειρητικός πόνος είναι της τάξεως του μυϊκού καμάτου μετά από γυμναστική-αντιμετωπίζεται με απλά παυσίπονα, δεν υπάρχει μεταγχειρητική ουλή, η νοσηλεία δε είναι 24ωρος έως 48ωρος.
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι πολλά και γιά τον έμπειρο χειρουργό, τον ασθενή αλλά και γιά το κοινωνικό σύνολο, διότι είναι ασφαλής μέθοδος, ανώδυνη και αναίμακτος, η επιστροφή δε στην εργασία ή την κοινωνική δραστηριότητα είναι ταχεία.
Ενδείξεις:
Χολολιθίαση-Χολοκυστίτιδα. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως (χολοκυστεκτομή), λόγω υπάρξεως λίθων ή επιπλοκών αυτών, αποτελεί σήμερα την επέμβαση πού συχνότατα διενεργείται λαπαροσκοπικά, ασφαλέστατα και αναίμακτα.
Ως γνωστόν, η παρουσία λίθων μέσα στην χοληδόχο κύστη, μπορεί να παρουσιάσει σοβαρές επιπλοκές όπως η οξεία χολοκυστίτιδα που είναι η φλεγμονή της χοληδόχου κύστεως, η διάτρηση της χοληδόχου κύστεως, ενώ η μετακίνηση των λίθων προς τον χοληδόχο πόρο μπορεί να προκαλέσει ίκτερο ή οξεία παγκρεατίτιδα.
Ο δυνατός κωλικοειδής πόνος στο δεξιό μέρος της κοιλιάς αμέσως κάτω από τα πλευρά με ή χωρίς πυρετό, έμετοι, καθώς και η παρουσία ικτέρου (κίτρινο χρώμα δέρματος, κόκκινα ούρα κλπ), αποτελούν οδηγά σημεία γιά την παρουσία λίθων στην χοληδόχο κύστη. Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή διεθνώς και στην Ελλάδα, αποτελεί την μέθοδο εκλογής. Ο ασθενής μετά από 24ωρο νοσηλεία μπορεί να μεταβεί σπίτι του, με ήπια παυσίπονα και απλό διαιτολόγιο αποφυγής λιπαρών γιά 10-15 ημέρες.
Οξεία Σκωληκοειδίτιδα. Η σκωληκοειδής απόφυση είναι ένα τυφλό τμήμα εντέρου που κρέμεται στην απαρχή του παχέος εντέρου και συχνά μπορεί να αποφραχθεί από εντερικό περιεχόμενο και να παρουσιάσει φλεγμονή: την οξεία σκωληκοειδίτιδα. Η πάθηση αυτή αποτελεί την πιό συχνή χειρουργική πάθηση ειδικά στην νεαρή ηλικία, και αντιμετωπίζεται πάντα χειρουργικά. Παρουσιάζεται σαν μία στομαχική “αδιαθεσία” με τάση γιά έμετο, δυσφορία και πόνο στο επιγάστριο αλλά σε λίγες ώρες υπάρχει μετακίνηση του πόνου δεξιά χαμηλότερα, αύξηση της έντασης αυτού και επιδείνωση της κακουχίας ενώ προστίθεται ανορεξία, πυρετική κίνηση και σύσπαση των μυών της κοιλιάς.
Η κατάσταση αυτή υποσημαίνει ότι έχει εγκατασταθεί πλήρως η οξεία φλεγμονή του οργάνου και χρειάζεται άμεση χειρουργική επέμβαση. Παράλληλα όμως υπάρχουν αρκετές παθήσεις που μπορούν να υποδυθούν την οξεία σκωληκοειδίτιδα και να παραπλανήσουν τόσο τους οικείους όσο και τον ίδιο τον ιατρό, και δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιος οδηγείται στο χειρουργείο χωρίς λόγο.
Το πρόβλημα αυτό είναι εντονώτερο και ουσιαστικώτερο στις γυναίκες ίδίως της αναπαραγωγικής ηλικίας, διότι μία επέμβαση χωρίς λόγο στην περιοχή της δεξιάς σάλπιγγας μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα μελλοντικό εκ συμφύσεων.
Παθήσεις που προσομοιάζουν στην οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι η σαλπιγγίτιδα, οι κύστεις των ωοθηκων, η εξωμήτριος κύηση, η μεσεντέριος λεμφαδενίτιδα, η εκκολπωματίτιδα κλπ. Η λαπαροσκόπηση αποτελεί την ιδανικώτερη μορφή συνδυασμού διάγνωσης-επέμβασης, διότι μπορεί μέσα από την κάμερα να ανιχνευθεί όλη η κοιλιακή χώρα, να εντοπισθεί το πρόβλημα και να επιλυθεί εφ’ όσον χρειάζεται.
Με τον τρόπο αυτό επιλύονται πλείστα διαγνωστικά προβλήματα και παράλληλα τίθεται διάγνωση και εφαρμόζεται η αναλογη χειρουργική επέμβαση. Η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή εφαρμόζεται σήμερα, είναι ταχεία επέμβαση, η δε νοσηλεία δεν υπερβαίναι τις δύο ημέρες.
Γυναικολογικές παθήσεις. Οπως αναφέρθηκε και ανωτέρω η διαγνωστική λαπαροσκόπηση αποτελεί σήμερα την ιδανικώτερη μέθοδο διάγνωσης πλείστων όσων παθήσεων της γυναικείας πυέλου, όπως είναι οι κύστεις ωοθηκών, η σαλπιγγίτιδα, οι συμφύσεις, η εξωμήτριος κύηση, η ενδομητρίωση και οι όγκοι.
Παράλληλα όμως μπορούν να διενεργηθούν επεμβάσεις όπως η αφαίρεση κύστεων,συμφύσεων, εξωμητρίου, οι σαλπιγγοπλαστικές κλπ. Η λαπαροσκοπική γυναικολογική χειρουργική πλεονεκτεί διότι είναι ελαχιστα επεμβατική σε μία τόσο ευαίσθητη και ιδιόμορφη ανατομική περιοχή, δεν αφήνει ουλή και προσφέρει στην γυναίκα ταχύτατα επίλυση του προβλήματος που έχει, τόσο διαγνωστικά όσο και θεραπευτικά.
Κήλες. Η κήλη των κοιλιακών τοιχωμάτων αποτελεί συχνότατη χειρουργική πάθηση και οφείλεται σε έλλειμμα των μυϊκών στρωμάτων της κοιλιάς, ειδικά στην βουβωνική περιοχή ή μετα από εγχειρήσεις. Η αντιμετώπιση γίνεται επί τόσα έτη με τομή και συρραφή-αποκατάσταση του ανατομικού ελλείμματος.
Τα αποτελέσματα των χειρουργικών μεθόδων που εφαρμόζονται ανα καιρούς, εξαρτώνται από το είδος της μεθόδου που ο εκάστοτε χειρουργός επιλέγει και την μετεγχειρητική συμμόρφωση ή μη του ασθενούς στις οδηγίες.
Οι “υπό τάση” τεχνικές που εφαρμόζονται συνήθως έχουν διεθνώς από μελέτες χαρακτηρισθεί προβληματικές ώς προς την εμφάνιση υποτροπής (μου ξαναέγινε γιατρέ), και το αίτιο είναι κυρίως η έλξη με δύναμη και σύσφιγξη με ράμματα των μυών στην περιοχή του ελλείμματος.
Τα τελευταία χρόνια η εφαρμογή του “πλέγματος” στην περιοχή του ελλείμματος και η καθήλωση του με ραφές χωρίς τάση στις μυϊκές απονευρώσεις, έχει αποτελέσει την μέθοδο εκλογής στην επέμβαση της κήλης διότι εμφανίζει το μικρότερο ποσοστό υποτροπής.
Η τοποθέτηση του μπορεί να γίνει είτε με μία μικρή τομή στην βουβώνα είτε λαπαροσκοπικά, με 24ωρο νοσηλεία.
Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης με πλέγμα αποτελεί μία τεχνική ολοένα εξελισσόμενη που τείνει να εφαρμοσθεί χωρίς την είσοδο μέσα από την καθ’ αυτό κοιλιά αλλά ενδοτοιχωματικά, ούτως ώστε να είναι ελέχιστα επεμβατική.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί μία αρκετά εξειδικευμένη μορφή χειρουργικής. Προαπαιτεί μεγάλη εμπειρία στην χειρουργική και απόκτηση ειδικών χειρουργικών τεχνικών κάτω από ειδικές συνθήκες “περιορισμών χώρου-οπτικού πεδίου”. Βάσει όμως της ολοένα εξελισσόμενης -με άλματα- τεχνολογίας, της καλύτερα οργανωμένης εκπαίδευσης και συγκρότησης των Ελληνικών Νοσοκομειακών Κέντρων, σύντομα θα αποτελέσει την χειρουργική του μέλλοντος στην Ελλάδα , όπου πλείστες επεμβάσεις θα διενεργούνται με ασφάλεια και ανώδυνα λαπαροσκοπικά.
