ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΔΑΝΙΚΟ ΕΡΩΤΙΚΟ ΣΥΝΤΡΟΦΟ: ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΦΥΛΑ
Συγγραφέας Ορέστης Γιωτάκος Γράφτηκε στις ,
Η έρευνα έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον σχετικά με το θέμα των διαπροσωπικών αντιλήψεων στις σχέσεις. Οι τελευταίες έρευνες έχουν επικεντρωθεί στην πραγματική ομοιότητα, στην υποτιθέμενη ομοιότητα, καθώς και στην ακρίβεια της εκτίμησης των ανθρώπων ως παράγοντες πρόγνωσης για την ποιότητα του γάμου (Lavinger & Breedlove, 1996). Πιο πρόσφατες έρευνες εξέτασαν το πώς οι αποδόσεις του συντρόφου (Bradbury & Fincham, 1990) και η εξιδανίκευση του (Murray και συνεργάτες, 1996) επηρεάζουν την ικανοποίηση μέσα στη σχέση.
Ο Denny με τους συνεργάτες του το 1984, συγκρίνοντας τις προτιμήσεις των σεξουαλικών συντρόφων αντρών και γυναικών φοιτητών, βρήκαν ότι οι άντρες δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στη διέγερση των γεννητικών μορίων και τη σεξουαλική πράξη, ενώ οι γυναίκες φαίνεται να προτιμούν τα προκαταρκτικά του σεξ. Η ανάγκη των γυναικών για σεξουαλική ικανοποίηση και οργασμό δεν επιτυγχάνεται πλήρως από μια συμβατική διείσδυση ( Bancroft, 2002). Ο Hatfield και οι συνεργάτες του (1989) κατέληξαν ότι δεν υπήρχαν διαφορές ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες, στο φοιτητικό πληθυσμό που εξέτασαν, σχετικά με δραστηριότητες αγάπης και συντροφικότητας. Από την άλλη όμως η ίδια έρευνα έδειξε ότι υπήρχαν διαφορές σε σχέση με θέματα που αφορούσαν την πρωτοβουλία του συντρόφου και της σεξουαλικής ποικιλίας. Ομοίως, ο Purine και οι συνεργάτες του σε έρευνα που διεξήχθη το 1994, βρήκαν αρκετές διαφορές συμπεριλαμβανομένης της υψηλής προτίμησης των αντρών στη χρήση ναρκωτικών ουσιών, αλκοόλ και υλικού ερωτικού περιεχομένου, σε αντίθεση με τις γυναίκες οι οποίες έδειξαν την προτίμησή τους στη σεξουαλική διέγερση χωρίς την επιπλοκή γεννητικών μορίων.
Οι McGuirl και Wiederman (2000) ερεύνησαν τις διαφορές των φύλων αυτή τη φορά όμως σε σχέση με τις προτιμήσεις τους σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του σεξουαλικού συντρόφου και σε ποια έκταση οι άντρες και οι γυναίκες εκτιμούν τις προτιμήσεις του αντίθετου φίλου.
Παρόλο που δεν βρέθηκαν σημαντικές ομοιότητες σε αυτά που και τα δυο φίλα αξιολόγησαν ως τον δυνητικά μακροχρόνιο σεξουαλικό σύντροφο, βρέθηκαν διαφορές σε συγκεκριμένα ζητήματα που εξέταζε η έρευνα. Άντρες και γυναίκες φάνηκαν να υπερ- ή υποτιμούν τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που έθετε το αντίθετο φύλο.
Μιλώντας για προτιμήσεις, αξιολογήσεις και εκτιμήσεις, θα μπορούσαμε να αναφερθούμε γενικότερα στις πεποιθήσεις που έχουν οι άντρες και οι γυναίκες σχετικά με τη σεξουαλικότητα τους και τη σεξουαλικότητα του συντρόφου τους.
Οι άνθρωποι αναπτύσσουν συγκεκριμένες πεποιθήσεις για τους εαυτούς τους, για τους άλλους ανθρώπους και τον κόσμο από την παιδική ηλικία. Είναι απαραίτητο να οργανώνουμε τις εμπειρίες μας με τρόπο λογικό και συνεκτικό, έτσι ώστε να λειτουργεί προσαρμοστικά (Rosen,1988). Από τη στιγμή που έχουμε συγκροτήσει τρόπους σκέψης για τον εαυτό μας και για τους άλλους, έχουμε την τάση να τους διατηρήσουμε μέσω κάποιας προκατάληψης ως προς αυτά στα οποία δίνουμε προσοχή, αυτά που θυμόμαστε και γι’αυτά που είμαστε έτοιμοι να αποδεχτούμε σαν αληθινά για τον εαυτό μας. Υπάρχει επομένως μια επίδραση των πεποιθήσεων του εαυτού και πέρα από αυτό μια αυτοεπιβεβαιωτική προκατάληψη. Μια πρόσφατη μελέτη, έδειξε ότι οι πεποιθήσεις και τα σχήματα εαυτού σχετίζονται όχι μόνο με την επεξεργασία των πληροφοριών αλλά και με την πράξη, στην προκειμένη περίπτωση με τη σεξουαλική συμπεριφορά και την συναισθηματική εμπλοκή. Η έρευνα μελέτησε την υπόθεση ότι οι γυναίκες με διαφορετικά σχήματα εαυτού και πεποιθήσεις θα επεξεργάζονταν τις διαπροσωπικές πληροφορίες με διαφορετικό τρόπο και ότι θα λειτουργούσαν στις σεξουαλικές και ερωτικές σχέσεις τους με διαφορετικό τρόπο (Andersen και Cyranowski, 1994).
Αποδείχτηκε καθαρά ότι οι γυναίκες με θετικές πεποιθήσεις περί της σεξουαλικότητας τους ήταν πιο ενεργητικές σεξουαλικά, ένιωθαν μεγαλύτερη σεξουαλική διέγερση, ικανοποίηση και ήταν πιο ικανές να συνάψουν συναισθηματικές σχέσεις.
Σχετικά με τις διαπροσωπικές ερωτικές σχέσεις των ενηλίκων έχει αρκετά ασχοληθεί και η ψυχοδυναμική θεωρία. Έπειτα από έρευνα που έγινε το 1987 από τους Hazan και Shaver, έγινε προσπάθεια να μετρηθεί ο τρόπος που κανείς δημιουργεί ερωτικές σχέσεις στο παρόν, έχοντας προηγούμενα εξετάσει τις απόψεις του ατόμου για τον έρωτα σε διάφορες φάσεις της ζωής του, αναμνήσεις από τις σχέσεις με τους γονείς και γενικότερα το πόσο ασφαλής ή όχι ήταν η προσκόλλησή τους. Βρέθηκαν τρεις τύποι ερωτικών προσωπικοτήτων, η ασφαλής προσκόλληση σχετίστηκε με την ευτυχία, τη φιλία και την εμπιστοσύνη, η αποφευκτική με το φόβο του στενού δεσίματος, με τις συναισθηματικές διακυμάνσεις και τη ζήλια, και η αγχώδης/αμφιθυμική προσκόλληση με τις έμμονες σκέψεις για το αγαπημένο πρόσωπο, την επιθυμία της ένωσης, την ακραία ερωτική έλξη, τις συναισθηματικές υπερβολές και τη ζήλια. Οι τρεις ομάδες διέφεραν και στις ιδεατές εικόνες που είχαν σχηματίσει για Ο στόχος της συγκεκριμένης έρευνας ήταν, χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο του McGuirl και Wiederman, να εξετάσει περαιτέρω τις διαφορές αντρών και γυναικών ως προς τις προτιμήσεις τους στον σεξουαλικό τους σύντροφο σε σχέση με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Στην έρευνα συμμετείχαν διακόσιοι ογδόντα εννιά ετερόφυλοι άντρες (μέσος όρος ηλικίας: 24.5 έτη, SD:2.2) και 137 ετερόφυλες γυναίκες (μέσος όρος ηλικίας: 23.8 έτη, SD: 1.3). Οι άντρες είχαν 16.7 μέσο όρο χρόνια εκπαίδευσης (SD:2.5), ενώ οι γυναίκες συμμετέχοντες είχαν 13.1 (SD:5.3). Όσοι συμμετείχαν στην έρευνα ήταν Έλληνες στρατιωτικοί και υγιείς, καθότι όσοι αντιμετώπιζαν κάποια σωματική ή ψυχική διαταραχή αποκλείστηκαν. Οι συμμετέχοντες συναθροίστηκαν σε ομάδες των 10-20 ατόμων, στην βιβλιοθήκη της σχολής. Πρέπει να σημειωθεί ότι ενημερώθηκαν όλοι από τον συνεντευκτή (Ο.Γ.) για τη φύση της έρευνας καθώς επίσης και για τους όρους της εθελοντικής τους συμμετοχής.
Όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το σταθμισμένο ερωτηματολόγιο (McGuirl και Wiederman,2000) το οποίο χωρίστηκε σε δυο μέρη. Και τα δυο μέρη του ερωτηματολογίου είχαν την ίδια ομάδα προτάσεων, 10 προτάσεις στο κάθε ένα, και ταξινομήθηκαν βάσει 6 εναλλακτικών απαντήσεων της κλίμακας Likert. Το πρώτο κομμάτι της έρευνας ξεκινούσε παραθέτοντας το εξής σχόλιο:
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η σύγκριση αντρών και γυναικών, σχετικά με την εκτιμημένη σημαντικότητα συγκεκριμένων χαρακτηριστικών σε μακροχρόνιους σεξουαλικούς συντρόφους, έδειξε ότι τα πέντε από τα 10 χαρακτηριστικά ήταν στατιστικά συναφή. Όσον αφορά στις γυναίκες, οι άντρες αξιολόγησαν ως υψηλότερη προτίμηση ένα σεξουαλικό σύντροφο που θα έχει ελκυστική εμφάνιση (p<0.04), θα βιώνει εύκολα τον οργασμό (p<0.00) και θα αρέσκεται σε ερωτικές ταινίες και βιβλία (p<0.02). Οι γυναίκες της έρευνας αντίστοιχα αξιολόγησαν υψηλότερα την προτίμηση τους στο σύντροφο που είναι γνώστης του σεξ (p<0.00) και παίρνει το κυρίαρχο ρόλο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής συνεύρεσης (p<0.00) (Πίνακας Ι).
Ο δείκτης συνάφειας του Pearson έδειξε ότι και στα δυο φύλα η προτίμηση ενός συντρόφου ο οποίος είναι ανοικτός σε συζητήσεις γύρω από το σεξ ήταν σημαντικά συναφή με την προτίμηση του να είναι ανεμπόδιστος, ακώλυτος (r =0.46 και r =0.54). Παρομοίως το ίδιο άντρες και γυναίκες έδειξαν προτίμηση για τον σύντροφο που είναι γνώστης του σεξ σε συνάφεια με την προτίμηση τους στο να παίρνει τον κυρίαρχο ρόλο στο σεξ (r =0.32 και r=0.31, αντίστοιχα). Επίσης σημαντική συνάφεια βρέθηκε και στα δυο φύλα ανάμεσα στην προτίμηση του συντρόφου που διεγείρεται εύκολα και στην προτίμηση του να έρχεται εύκολα σε οργασμό (r =0.45 και r =0.35, αντίστοιχα). Αξίζει να σημειωθεί ότι για τους άντρες βρέθηκε συνάφεια ανάμεσα στις προτιμήσεις τους για ένα σύντροφο που επαινεί με κομπλιμέντα κατά τη διάρκεια του σεξ και αρέσκεται σε υλικό ερωτικού περιεχομένου (r=0.34). Επίσης μόνο για τις γυναίκες βρέθηκε συνάφεια ανάμεσα στην προτίμηση τους για ένα σύντροφο που επικοινωνεί με τις επιθυμίες του και το βαθμό που διεγείρεται σεξουαλικά (r =0.35) (τα τελευταία στοιχεία δεν απεικονίζονται σε πίνακα).
Η σύγκριση ανάμεσα στην αντρική αναφερόμενη προτίμηση και στη γυναικεία εκτίμηση για το τι θεωρούν πως προτιμούν περισσότερο οι άντρες, κατέληξε σε ανακρίβειες σχετικά με δυο από τις δέκα προτάσεις που τους δόθηκαν στο ερωτηματολόγιο. Πιο συγκεκριμένα, οι γυναίκες υπερεκτίμησαν το βαθμό που οι άντρες επιθυμούν από τη σύντροφο τους να τους επαινεί με κομπλιμέντα κατά τη διάρκεια του σεξ (p<0.002), και να αρέσκεται σε ερωτικές ταινίες και βιβλία(p<0.015) (Πίνακας ΙΙ).
Η σύγκριση μεταξύ των δηλωμένων προτιμήσεων που έχουν οι γυναίκες και τις αξιολογήσεις που έκανα οι άντρες σχετικά με την άποψη τους για αυτές τις γυναικείες προτιμήσεις, έδειξαν αποκλείσεις σε δυο από τις δέκα δηλώσεις. Πιο συγκεκριμένα οι άντρες υποτίμησαν την προτίμηση του άλλου φύλου σχετικά με τον σύντροφο που επικοινωνεί με τις επιθυμίες του (p=0.03) και βιώνουν εύκολα οργασμό(p=0.02) (Πίνακας ΙΙΙ).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Στην παρούσα έρευνα, οι Έλληνες άνδρες αξιολόγησαν υψηλότερα τον σεξουαλικό σύντροφο ως κάποιον που διαθέτει ελκυστική εμφάνιση, φτάνει εύκολα σε οργασμό και αρέσκεται σε ερωτικού περιεχομένου ταινίες ή βιβλία. Από την άλλη οι Ελληνίδες γυναίκες αξιολόγησαν τον σεξουαλικό τους σύντροφο με την πεποίθηση του έμπειρου στο σεξ και αυτού που έχει τον κυρίαρχο ρόλο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης. Οι McGuirl και Wiederman (2000) χρησιμοποιώντας το ίδιο ερωτηματολόγιο σε νέους Αμερικάνους κατέληξαν σε κοινά αποτελέσματα όσον αφορά στους άνδρες και παρόμοια σχετικά με τη γυναικεία αξιολόγηση του ιδανικού σεξουαλικού συντρόφου. Πιο συγκεκριμένα οι γυναίκες της ανωτέρω έρευνας είχαν την πεποίθηση ενός ιδανικού σεξουαλικού συντρόφου ο οποίος είναι ανοικτός σε συζητήσεις περί σεξ, επαινούν με κομπλιμέντα την σύντροφό τους και έχουν τον κυρίαρχο ρόλο στο σεξ.
Πως όμως οι άντρες και οι γυναίκες αντιλαμβάνονται τις προτιμήσεις-πεποιθήσεις του αντίθετου φίλου; Ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές σχετικά με αυτήν την αντίληψη ανάμεσα σε Έλληνες και Αμερικάνους; Σε γενικότερο πλαίσιο, θα λέγαμε ότι πρόκειται για περισσότερες ομοιότητες παρά διαφορές ανάμεσα στους δυο διαφορετικούς εθνικά πληθυσμούς. Στην παρούσα έρευνα οι συγκρίσεις ανάμεσα στις αντρικές προτιμήσεις και στις γυναικείες εκτιμήσεις σχετικά με το ‘‘πώς προτιμούν οι άντρες τον σεξουαλικό τους σύντροφο’’, κατέληξαν στο ότι οι γυναίκες έχουν την πεποίθηση ότι οι άντρες αρέσκονται από τα κομπλιμέντα των γυναικών κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, καθώς επίσης ότι αρέσκονται σε ερωτικές ταινίες και βιβλία. Παρομοίως οι McGuirl και Wiederman (2000) στην έρευνά τους βρήκαν ότι επιπλέον οι γυναίκες έχουν την πεποίθηση ότι οι άντρες προτιμούν η σύντροφος τους να εγείρεται εύκολα και να φθάνει με την ίδια ευκολία σε οργασμό. Από την άλλη αξιολόγησαν πολύ χαμηλά την προτίμηση των αντρών όσον αφορά στο να είναι η σύντροφός ανοικτή σε συζητήσεις ανοικτού περιεχομένου και να επικοινωνεί με τις επιθυμίες της. Αντίστοιχα η έρευνα που διεξήγαμε έδειξε ότι οι εκτιμήσεις των αντρών σχετικά με τις γυναικείες προτιμήσεις δεν ήταν σύμφωνες ως προς την προτίμησή τους ο σεξουαλικός τους σύντροφος να επικοινωνεί με τις επιθυμίες του και να φτάνει εύκολα σε οργασμό. Παρόμοια η αμερικάνικη έρευνα έδειξε τα ίδια αποτελέσματα με επιπλέον την προτίμηση ενός σεξουαλικού συντρόφου που είναι ανοικτός σε συζητήσεις για το σεξ.
Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας μπορούν να συζητηθούν σε σχέση με προηγούμενες έρευνες οι οποίες είχαν δείξει ότι σε γενικά πλαίσια οι γυναίκες σε σχέση με τους άντρες φαίνεται να επιθυμούν περισσότερο στοργικές εκφράσεις που δεν σχετίζονται με τα γεννητικά μέρη, καθώς επίσης και ρομαντικές στιγμές με σεξουαλική δραστηριότητα. Πιο συγκεκριμένα, ο Hatfield και άλλοι (1989) εξετάζοντας ανδρικό και γυναικείο πληθυσμό που βρίσκονταν σε προπτυχιακό επίπεδο, βρήκαν ότι δεν υπήρχαν διαφορές ανάμεσα στα φύλα σε ότι σχετίζεται με δραστηριότητες που έχουν ως θέμα την αγάπη και τις στενές σχέσεις. Παρόλ’ αυτά οι άντρες έδειξαν περισσότερο να επιθυμούν συντρόφους οι οποίοι να εκτίθενται συχνότερα σε δραστηριότητες όπως να έχουν τον κύριο ρόλο στη διάρκεια μιας σεξουαλικής πράξης, να πειραματίζονται, να υπάρχει ποικιλία και αιφνίδιες ορμές στο σεξ. Σε κάποια άλλη έρευνα, η οποία εξέταζε αν υπάρχουν ή όχι φυλετικές διαφορές στο ποσοστό που χρησιμοποιούνται οι σεξουαλικές λέξεις, δεν βρέθηκε κάποια διαφορά σε συνολικό ποσοστό χρήσης τέτοιων λέξεων, όμως οι άντρες αξιολόγησαν ένα ποσοστό λέξεων με πιο ασαφές σεξουαλικό περιεχόμενο ως σεξουαλικά επιθυμητό περισσότερο από τις γυναίκες (Plaud και συνεργάτες, 1998).Παρόμοια έρευνα με θέμα τις διαφορές των δυο φύλων στο πως βλέπουν την σεξουαλική παρενόχληση, αποκάλυψε ότι οι γυναίκες λαμβάνουν ως παρενόχληση μια ευρύτερη ομάδα κοινωνικο-σεξουαλικών συμπεριφορών (Rotundo και συνεργάτες, 2001). Τέλος, σε έρευνα που έγινε εξετάζοντας την εγκεφαλική λειτουργία αντρών και γυναικών κατά τη διάρκεια προβολής ερωτικών ταινιών, η δράση του υποθαλάμου βρέθηκε να είναι υψηλότερη στους άντρες συμμετέχοντες, ενώ έχει βρεθεί ότι η δράση του υποθαλάμου σχετίζεται με τη σεξουαλική αφύπνιση (Karama και συνεργάτες, 2002).
