Το άγχος και η επιρροή του στο άνοσο σύστημα ( έρευνες για τον καρκίνο και η νέα επιστήμη της νεύροψυχολογικής ανοσολογίας NPI)
Συγγραφέας Δημήτριος Κίμογλου Γράφτηκε στις ,
Τι ακριβώς κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα; Ο συγγραφέας Daniel Goleman δίνει την δική του περιγραφή στο βιβλίο «Emotional Intelligence» :
«Κύτταρα του ανοσοποιητικού ταξιδεύουν με τις φλέβες σε όλο το σώμα, συναντώντας κάθε άλλο κύτταρο. Τα κύτταρα που αναγνωρίζουν, τα αφήνουν ανέπαφα. Αυτά που δεν μπορούν ν’ αναγνωρίσουν, τους επιτίθονται. Αυτή η επίθεση, είτε μας προστατεύει έναντι ιών, βακτηριδίων και καρκίνου ή, όταν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού κάνουν λανθασμένη αναγνώριση υγιών κυττάρων του οργανισμού μας, δημιουργούν αυτο-ανοσοποιητική νόσο, όπως αλλεργίες και λύκο».
Η σημερινή έρευνα για τον καρκίνο, διερευνά νέες μεθόδους να προκαλέσει μια δυνατή αντίδραση του ανοσοποιητικού. Το Ινστιτούτο Dana-Farber Cancer ολοκλήρωσε εργασία με το Harvard Medical School και άλλους, για την πρόκληση της αντίδρασης του ανοσοποιητικού σε ασθενείς από καρκίνο, χρησιμοποιώντας δενδρικά κύτταρα. Το Unither Pharmaceuticals of Wellesley της Μασαχουσέτης υπήρξε σπόνσορας της έρευνας το 2004 για τον ρόλο των αντισωμάτων στην εκμετάλλευση του μηχανισμού του ανοσοποιητικού. Το Πανεπιστήμιο Tubingen της Γερμανίας, πρόσφατα ολοκλήρωσε έρευνα όπου ανακάλυψε ότι η μη-αναστρέψιμη φθορά των κυττάρων του ανοσοποιητικού (βαριά χημειοθεραπεία) εξασθενεί την ωφελιμότητα των θεραπειών κατά του καρκίνου. Σαφέστατα, η δυνατή αντίδραση του ανοσοποιητικού είναι το κλειδί στην αντιμετώπιση του καρκίνου.
Τα Συναισθήματα Μπορούν Να Σαμποτάρουν Την Αντίδραση Του Ανοσοποιητικού
Το ΡΝΙ παρέχει σταθερές επιστημονικές αποδείξεις ότι τα συναισθήματά μας έχουν άμεση και μετρήσιμη επιρροή στο ανοσοποιητικό μας σύστημα. Δυστυχώς όμως, οι γιατροί σπάνια συμβουλεύουν θεραπείες που θα αντιδράσουν στην αρνητική επιρροή των συναισθημάτων στο ανοσοποιητικό.
Αρχικά, ας εντοπίσουμε τα συναισθήματα που εμποδίζουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού. Μετά, θα κατανοήσουμε τα βήματα που υποδεικνύονται για την αναχαίτιση αυτών των συναισθημάτων.
Η διάγνωση καρκίνου προκαλεί σοβαρό συναισθηματικό τραύμα στους περισσότερους ασθενείς. Τα συναισθήματα της πρώτης εβδομάδας μετά την διάγνωση, συμπεριλαμβάνουν πανικό, φόβο, απόγνωση και άρνηση. Καθώς προχωρά η θεραπεία, οι ασθενείς τείνουν να απομονώνονται, να αισθάνονται ότι εκδιώχθηκαν από την φυσιολογική ζωή και ότι στερούνται μέλλοντος. Η θεραπεύτρια Beata Bishop περιγράφει αυτήν την εμπειρία ως εξής:
«Ο φόβος γεννιέται από δύο πηγές. Η μια είναι λογική, βασιζόμενη στην πολύ πραγματική απειλή της δεινοπάθειας, της σωματικής παραμόρφωσης, των δραστικών θεραπειών με σοβαρές παρενέργειες και με την πιθανότητα τελικά να μην υπάρξει ίαση. Όμως, υπάρχει και ο μη-λογικός φόβος, που ‘βλέπει’ τον καρκίνο ως εισβολέα, έναν κακό εξωγήινο που διαπέρασε τις άμυνές μας και ίσως μας σκοτώσει. Μέσα στον πανικό τους, λίγοι ασθενείς αντιλαμβάνονται ότι οι όγκοι δεν έρχονται από το διάστημα, αλλά από την κακή λειτουργία του ίδιου τους του σώματος. Όλ’ αυτά τα συναισθήματα είναι αρνητικά και βασανιστικά. Επιδεινώνονται με την αντιμετώπιση των περισσότερων γιατρών, που είναι συνήθως αμυντική και επιφυλακτική, αν όχι τελείως ψυχρή.»
Αυτά τα δυνατά συναισθήματα αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ανάλογα με τον βαθμό στον οποίο ο ασθενής βιώνει αυτά τα συναισθήματα, η διάγνωση μπορεί να βρει τον ασθενή με σχετικά λίγα συμπτώματα, έως ραγδαία εξέλιξη προς τον σύντομο θάνατο. Ο ασθενής έχει ανάγκη από επιβεβαίωση από ανθρώπους που επιβίωσαν του καρκίνου. Μια θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην αναχαίτιση της αρνητικής επιρροής της διάγνωσης. Όμως, η θεραπεία του καρκίνου σπάνια προκαλεί θετικά συναισθήματα. Η φαρμακευτική κοινότητα, αφήνει το βάρος της ψυχολογίας του ασθενή, στην οικογένειά του ή στην θρησκευτική του κοινότητα.
Οι όγκοι αντιπροσωπεύουν σημάδι αδύναμου ανοσοποιητικού συστήματος, που έχει δημιουργηθεί πολύ πρίν την διάγνωση του γιατρού. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα πολεμά τον καρκίνο ολόκληρη την ζωή μας. Ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα, μας απαλλάσσει από τα καρκινικά κύτταρα, πολύ πριν αναπτυχθούν όγκοι. Η δημιουργία όγκων προϋποθέτει μια μεγάλη περίοδο αδύναμου ανοσοποιητικού συστήματος, που θα επιτρέψει την ανάπτυξη καρκίνου. Η θεραπεία που ενδείκνυται από τον γιατρό, δεν αφορά καθόλου το περιβάλλον που υπήρξε ο λόγος για την αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού, καιρό πριν. Τι θα μπορούσε να αποδυναμώσει με αργούς ρυθμούς το ανοσοποιητικό, μέσα σε μεγάλο χρονικό διάστημα;
Ο πρωτοπόρος ερευνητής Lawrence LeShan προτείνει μια αιτία για το χρόνια αδύναμο ανοσοποιητικό, στην αντίληψή του που ονομάζεται «η προσωπικότητα με καρκινική ροπή». Αυτή η άτυχη προσωπικότητα φαίνεται να προδιαθέτει κάποιους ανθρώπους στον καρκίνο. Χαρακτηριστικά όμως η χαμηλή αυτοπεποίθηση και καταπιεσμένος θυμός, δημιουργούν αφανείς ορμόνες που καταπιέζουν το ανοσοποιητικό. Αυτή η προσωπικότητα επηρεάζει την ικανότητα του οργανισμού να αντιστέκεται στις ασθένειες. Μετά από αρκετά χρόνια, το χρόνια αδύναμο ανοσοποιητικό μπορεί να επιτρέψει την δημιουργία καρκίνου.
Μια άλλη θεωρία που αφορά την χρόνια αδυναμία του ανοσοποιητικού, υποθέτει ότι ο καρκίνος συχνά εμφανίζεται 18 μήνες με 2 χρόνια μετά από ένα δυσάρεστο γεγονός στην ζωή του ασθενή. Μια αναδρομή πίσω 2 χρόνια στην ζωή του ασθενή, πριν την διάγνωση, μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες. Μήπως κάποιο σημαντικό γεγονός, όπως ένα διαζύγιο ή ο θάνατος αγαπημένου προσώπου ή μια κρίση στην καριέρα ή στα οικονομικά του ατόμου, προκαλέσανε συναισθηματικό τραύμα; Μήπως ο ασθενής κατέφυγε στο αλκοόλ, τα ναρκωτικά ή άλλες ουσίες που προκάλεσαν σημαντική φθορά στο συκώτι του; Πώς άλλαξαν η ζωή και οι διατροφικές του συνήθειες; Μονάχα ο εντοπισμός τέτοιων γεγονότων, μπορεί να εμπνεύσει τον ασθενή να πάρει πίσω τον έλεγχο και να προσπαθήσει να ανανεώσει το ανοσοποιητικό του.
Ενοχές, Άγχος και Η Λειτουργία Του Ανοσοποιητικού
Μερικοί Ψυχολόγοι κριτικάρουν την προσέγγιση του να κατηγορείται ο ασθενής για την ασθένειά του. Επιχειρηματολογούν λέγοντας: δεν είναι αρκετά δυνατό συναισθηματικό χτύπημα το να μαθαίνει κανείς ότι έχει καρκίνο, χωρίς τις ενοχές της ευθύνης για την νόσο;
Άλλοι διαφωνούν λέγοντας ότι λαμβάνοντας την ευθύνη, μπορεί να ενεργοποιήσει τον ασθενή να ξεπεράσει την πιθανόν θανάσιμη ασθένεια.
Πράγματι, ιστορίες αυθόρμητης ανάκαμψης μετά την συμμετοχή του ασθενή σε θεραπεία πίστης, διατροφής και άλλες μεθόδους αυτο-θεραπείας, μπορούν να βρεθούν σε πληθώρα στα βιβλιοπωλεία όλου του κόσμου. Τα πλεονεκτήματα της χρήσης της σύνδεσης νου-σώματος, αξίζουν το ρίσκο ο ασθενής να μην ανταποκριθεί στην ευκαιρία για ίαση. Όσο δύσκολο κι αν φαίνεται η αποδοχή της ευθύνης, οι ασθενής με ανίατες ασθένειες μπορούν να σκεφτούν αυτήν την προσέγγιση με υψηλό ρίσκο ως Θεόσταλτο.
Το άγχος μπορεί να προκαλέσει είτε θετική είτε αρνητική επιρροή στο ανοσοποιητικό, ανάλογα με τον συναισθηματισμό του ατόμου. Αυτή η οξύμωρη αντίδραση στο άγχος, μπορεί να παρατηρηθεί σε πολλά αγχωτικά γεγονότα της απλής καθημερινότητας. Οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά σε αγχώδης καταστάσεις, όπως το μποτιλιάρισμα, οι γραπτές εξετάσεις, συναισθηματικά επιθετικοί συνεργάτες και να στέκεται στο υψηλότερο μπαλκόνι 20όροφου κτιρίου. Κάθε άτομο θα πρέπει να εντοπίσει από μόνο του τα γεγονότα που του προκαλούν άγχος.
