ΚΑΠΝΙΣΜΑ
Συγγραφέας Βασίλειος Τσούτσος Γράφτηκε στις ,
Αυτοί που δεν κάπνισαν ποτέ, οι πρώην καπνιστές και αυτοί που διέκοψαν το κάπνισμα ( έστω και παροδικά ) έχασαν μικρότερο ποσοστό της αναπνευστικής του λειτουργικότητας στη μετέπειτα ενήλικη ζωή τους, σε σχέση με τους καπνιστές.
Οι ερευνητές συνέλεξαν στοιχεία για τις 250 πιο εμπορικές ταινίες από το 1988 μέχρι το 1997 και αποφάνθηκαν ότι στο 85% αυτών οι ήρωες κάπνιζαν, ενώ στο 28% εμφανιζόταν και συγκεκριμένη μάρκα.
Μερικές από τις πιο διάσημες ταινίες στις οποίες εμφανιζόταν η μάρκα του τσιγάρου είναι οι <<Μόνος στο σπίτι 2 >>, << Αγάπη μου συρρίκνωσα τα παιδιά >>, << Κυνηγοί φαντασμάτων 2 >> κ.α.
Πριν από την απαγόρευση, οι ηθοποιοί κάπνιζαν στο 1% των έργων, ενώ μετά τη λήψη των κρατικών μέτρων για την απαγόρευση της διαφήμισης του τσιγάρου, η διείσδυσή του στις μεγάλες κινηματογραφικές ταινίες ανήλθε στο 11%.
_Η έρευνα έδειξε πως το κάπνισμα στην οθόνη, ιδίως από προσφιλείς ηθοποιούς, επηρεάζει άμεσα τους εφήβους και τη συμπεριφορά των νέων απέναντι στο τσιγάρο.
_ Μισό εκατομμύριο γυναίκες σκοτώνει το κάπνισμα κάθε χρόνο.
_Στην Ελλάδα το 42% των γυναικών ηλικίας 26-40 ετών καπνίζει.
_Πριν κλείσουν τα 13 τους χρόνια, πολλά κορίτσια αρχίζουν το κάπνισμα.
_Στο αίμα και τα ούρα των παθητικών καπνιστών περιλαμβάνονται οι ίδιες ακριβώς ουσίες που ανιχνεύονται και στους καπνιστές, δηλ. η νικοτίνη, η κοτινίνη ( προϊόν μεταβολής της νικοτίνης ) και διάφορες καρκινογόνες ουσίες.
_ Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται υπεύθυνο για έναν αριθμό ασθενειών:
Στεφανιαία νόσος , 30% περισσότερο σε μη καπνιστές που ζουν με καπνιστές.
Αύξηση έως και 3 φορές του καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνίστριες, ο σύζυγος των οποίων είναι καπνιστής.
Συσχέτιση του παθητικού καπνίσματος με καρκίνο του φάρυγγα, του οισοφάγου, του στόματος, των νεφρών, του μαστού κλπ.
Στους μη καπνιστές, ο καπνός ερεθίζει τα μάτια και τον επιπεφυκότα, προκαλεί ρινικά συμπτώματα, βήχα, κεφαλαλγίες και κρίσεις βρογχικού άσθματος.
_ Το παθητικό κάπνισμα έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε διάφορες κατηγορίες ατόμων : στις εγκύους μπορεί να προκαλέσει αποβολές καθώς και πλήθος προβλημάτων στα παιδιά που θα γεννηθούν. Σε αυτά συγκαταλέγονται το μειωμένο σωματικό βάρος, αναπνευστικά προβλήματα καθώς και ψυχοκοινωνική καθυστέρηση.
_ Σε άνδρες 40-45 ετών το κάπνισμα αυξάνει από τρεις έως έξι φορές τον κίνδυνο εκδήλωσης θανατηφόρου καρδιακού επεισοδίου.
_ Το 72,5% των καπνιστών καταναλώνει τσιγάρα με περιεκτικότητα σε πίσσα> 10mg.
_Στις γυναίκες το κάπνισμα ακόμα και ενός έως τεσσάρων τσιγάρων την ημέρα συνδέεται με διπλάσιο κίνδυνο ισχαιμικής καρδιοπάθειας.
_ Ο κίνδυνος για τις καπνίστριες των 35 και άνω τσιγάρων την ημέρα είναι έξι φορές μεγαλύτερος σε σύγκριση με τις μη καπνίστριες.
_Μελέτη του ΕΛΙΚΑΡ μεταξύ Ελλήνων καρδιολόγων και παθολόγων έδειξε ότι το 40% των ιατρών καπνίζει, αλλά με σαφέστατα μειωμένο αριθμό κατανάλωσης τσιγάρων σε σχέση με το γενικό πληθυσμό ( περίπου 10-15 την ημέρα ).
_Το συστηματικό κάπνισμα ( τουλάχιστον ένα πακέτο ημερησίως ) τριπλασιάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης εμφράγματος ή ασταθούς στηθάγχης σε άτομα μέσης ηλικίας.
_Στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα φαίνεται να παρουσιάζονται μετά τα δύο πρώτα έτη διακοπής του καπνίσματος, ενώ τα πέντε έτη διακοπής βρέθηκε να αποτελούν καθοριστικό χρονικό διάστημα για τη μείωση του κινδύνου, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.
_4000 περίπου βλαβερές ουσίες,50 από τις οποίες είναι αποδεδειγμένα καρκινογόνες, όπως το βενζοπυρένιο, η νιτροζοκορνικοτίνη, οι αρωματικές αμίνες, τα βινυλοχλωρίδια και τα ραδιενεργά στοιχεία ( π.χ. παλώνιο210 )
_ Τα κύρια προβλήματα που προκαλούνται στο παιδί από την έκθεση στο παθητικό κάπνισμα μετά τη γέννηση είναι:
Το σύνδρομο του αιφνίδιου θανάτου του νεογνού.
Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος ( 1,6-1,7 φορές συχνότερες )
Χρόνια αναπνευστικά συμπτώματα.
Τέλος, η οξεία και χρόνια ωτίτιδα είναι 1,2-1,5 φορές συχνότερη.
Ο συνολικός αριθμός των καπνιστών στην Ευρώπη αγγίζει σήμερα τα 215 εκατομμύρια.
Κάθε χρόνο 3,5 εκατομμύρια θάνατοι από τσιγάρο. Ως το 2020 τα ¾ των θανάτων που οφείλονται στο κάπνισμα θα σημειώνονται σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Το κάπνισμα σχετίζεται με την πρόκληση 14 διαφορετικών τύπων καρκίνου. Εκτός από τον καρκίνο του πνεύμονα μελέτες έχουν ανακαλύψει συσχέτιση του καπνίσματος με τον καρκίνο του παγκρέατος, του νεφρού, της ουροδόχου κύστης, του ήπατος αλλά και του τραχήλου της μήτρας. Υπολογίζεται ότι ένα στα επτά καινούρια περιστατικά καρκίνου αποδίδονται στο κάπνισμα. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, το εμφύσημα ακόμα και ο καταρράκτης σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το κάπνισμα. Επιπλέον το κάπνισμα μπορεί να έχει βλαπτικές επιδράσεις στη γονιμότητα αλλά και στην εγκυμοσύνη, ενώ οι γυναίκες φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητες από τους άνδρες.
Ένα εκατομμύριο Έλληνες σε σύνολο 600 εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο πάσχουν από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια ( Π.Ο.Υ. )
Το κάπνισμα τσιγάρων από μαριχουάνα και χασίς προκαλεί σημαντικά περισσότερες βλάβες στους πνεύμονες σε σύγκριση με το κάπνισμα τσιγάρων από καπνό. Το κάπνισμα 3 τσιγάρων από μαριχουάνα προκαλεί την ίδια ζημιά στους πνεύμονες όπως το κάπνισμα 20 τσιγάρων από καπνό. Οι χρόνιοι χρήστες κάνναβης παρουσιάζουν με σημαντικά μεγαλύτερη συχνότητα οξεία και χρόνια αναπνευστικά νοσήματα . Τα τσιγάρα κάνναβης περιέχουν γνωστά καρκινογόνα σε συγκεντρώσεις που είναι κατά 50% ψηλότερες σε σύγκριση με τα τσιγάρα καπνού. Επίσης τα τσιγάρα κάνναβης εναποθέτουν στο αναπνευστικό σύστημα 4 φορές περισσότερη πίσσα από τα κανονικά τσιγάρα.
Ο εγκέφαλος των καπνιστών παρουσιάζει αλλαγές στο μεταβολισμό του, λόγω της χρόνιας στέρησης οξυγόνου που του επιφέρει το κάπνισμα.
Ενώ παλαιότερα ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν ένα θλιβερό προνόμιο των ανδρών, σήμερα λόγω της δραματικής αύξησης της συχνότητας καπνίσματος στις γυναίκες, ο καρκίνος αυτός σκοτώνει σήμερα ένα μεγάλο και συνεχώς αυξανόμενο αριθμό γυναικών.
Το κάπνισμα είναι η αιτία που προκαλεί από 80%-90% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Επίμονος βήχας
Πόνος στο θώρακα
Κόπωση
Ανορεξία, απώλεια βάρους
Επαναλαμβανόμενη πνευμονία
Οίδημα προσώπου-τραχήλου
Αιμόπτυση
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ βασίζεται στη χειρουργική προσέγγιση, στη χημειοθεραπεία και στην ακτινοθεραπεία.
Η θεραπευτική προσέγγιση θα εξαρτηθεί από τον ιστολογικό τύπο του καρκίνου ο οποίος έχει παρουσιαστεί. Επίσης η ύπαρξη μεταστάσεων διαφοροποιεί την αντιμετώπιση.
Η ΠΡΟΓΝΩΣΗ εξαρτάται από τον ιστολογικό τύπο του καρκίνου και από το γεγονός εάν υπάρχουν ή όχι μεταστάσεις.
Στα 5 χρόνια από την ημέρα της διάγνωσης, το ποσοστό των ασθενών που επιβιώνουν ανέρχεται μόνο στο 14%.
