Αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια)
Τί είναι οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια);
Είναι μια ἱστικὴ μάζα ποὺ ὑπάρχει φυσιολογικά στο πίσω μέρος της μύτης (ρινοφάρυγγα), πάνω ἀπὸ τις αμυγδαλές. Πρόκειται για λεμφαδενοειδῆ ιστό, όπως και τῶν αμυγδαλών, με κάποιες ἀνατομικὲς διαφορές. Είναι επομένως όργανο του ἀμυντικοῦ συστήματος, μέρος ενός ευρύτερου σχηματισμού, ποὺ φέρει τὸ εντυπωσιακό ιατρικό όνομα “λεμφώδης δακτύλιος του Waldayer” (ανατομικά διακριτὲς αθροίσεις λεμφικού ἱστοῦ στην περιοχή του φάρυγγα).
Οι αδενοειδείς είναι φυσιολογικά αθέατες στην απ’ ευθείας εξέταση, διότι τις κρύβει ἡ μαλθακή ὑπερῴα. Ὁ γιατρός χρησιμοποίει για να τις εξετάσει εἴτε ενδοσκόπιο εἴτε πλαγία ακτινογραφία ρινοφάρυγγα.
Τί είναι ἀδενοειδῖτις;
Μερικὲς φορὲς οι ἀδενοειδεῖς μολύνονται, και τότε μιλάμε για ἀδενοειδίτιδα. Ἡ ἀδενοειδῖτις αρχίζει συνήθως με μια συνηθισμένη ιωση του ανωτέρου αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα), με δυνατότητα επιμολύνσεως ἀπὸ κοινά μικρόβια. Τα παιδιά με υπερτροφία τῶν αδενοειδών κάνουν ευκολότερα ἀδενοειδίτιδα, ἡ υπερτροφία όμως δεν είναι απαραίτητη. Παίζουν ρόλο και παράμετροι του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς και ἐπιδημιολογικὲς ιδιότητες τῶν ἰῶν, οι ὁποῖοι ὡς γνωστόν μεταλλάσσονται ἀπὸ χρόνο σε χρόνο. Ἡ ἀδενοειδῖτις μπορεί να διαρκέσει για λίγες μέρες (οξεία) ἢ για εβδομάδες ἢ και μήνες (χρόνια). Στις περιπτώσεις αὐτὲς ἡ μύτη βουλώνει ἢ στάζει, δημιουργείται ὀπισθορρινικὴ καταρροή, πονοκέφαλος, βήχας κλπ. Οι συνηθέστερες επιπλοκές της χρόνιας ἀδενοειδίτιδος είναι ἡ χρόνια ὠτῖτις με ὑγρὸ (εκκριτική) και ἡ χρόνια ρινοκολπῖτις.
Πώς θεραπεύεται ἡ ἀδενοειδῖτις;
Ἡ οξεία ἀδενοειδῖτις σπανίως χρειάζεται θεραπεία, πέρα ἀπὸ λίγες πλύσεις με φυσιολογικό ορό. Ἡ χρόνια ανταποκρίνεται συνήθως καλά στα αντιβιοτικά, ποὺ χορηγούμε ἀπὸ τὸ στόμα. Σε περίπτωση όμως ποὺ επιμένει ἢ επανέρχεται ἀφοῦ σταματήσουν τα φάρμακα, τότε οι αδενοειδείς πρέπει να αφαιρεθούν (ἀδενοτομή), προκειμένου να προληφθούν ἢ να τεθούν οι βάσεις για τη θεραπεία επιπλοκών, όπως ἡ χρόνια ὠτῖτις και ἡ χρόνια ρινοκολπῖτις.
Τί σημαίνει υπερτροφία αδενοειδών;
Στα περισσότερα παιδιά κάτω τῶν 5 ετών τα κρεατάκια διατηρούν μεγάλο μέγεθος, ὡς απάντηση στις συχνὲς λοιμώξεις της ηλικίας αὐτῆς. Με την πάροδο του χρόνου, και καθώς ὡριμάζει το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού, οι αδενοειδείς φυσιολογικά συρρικνώνονται και στην εφηβεία ἔχουν ήδη ασήμαντο μέγεθος. Σε αρκετά όμως παιδιά οι αδενοειδείς εἴτε μεγαλώνουν υπερβολικά, εἴτε δεν μικραίνουν στην ώρα τους, με αποτέλεσμα να φράσσουν την οπίσθια δίοδο της μύτης, τον ρινοφάρυγγα, ἴσως και τις εὐσταχιανὲς σάλπιγγες. Στην παρακάτω ακτινογραφία διακρίνεται ὁ λόγο της υπερτροφίας στενεμένος αεραγωγός του παιδιού.
Υπερτροφία αδενοειδών σε πλαγία ακτινογραφία ρινοφάρυγγα
Πολὺ συχνά ἡ κατάσταση αὐτὴ της υπερτροφίας ἐπιπλέκεται με χρονίζουσα λοίμωξη (ἀδενοειδίτιδα). Ἡ απλή υπερτροφία μπορεί να προκαλέσει στοματική αναπνοή, κακή διαμόρφωση της οδοντοστοιχίας,