ΓΟΝΙΟΣ, ΕΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΜΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Όλοι νομίζουμε πως ξέρουμε τι συνέβη στη Σταχτοπούτα: ερωτεύτηκε τον ωραίο πρίγκιπα, τον παντρεύτηκε και ….έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα;
Μεγαλώσαμε με ρομαντικές ιστορίες που ποτέ δεν έκαναν λόγο για τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι ευτυχισμένοι και ερωτευμένοι νέοι όταν έγιναν γονείς. Ακόμα και ως ενήλικες έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στα πολύχρωμα περιοδικά και στην τηλεόραση μόνο τις χαρούμενες στιγμές των γονιών. Η αληθινή ζωή, ωστόσο, πολύ συχνά μας σοκάρει και μας απογοητεύει.
Πολλοί αισθάνονται ότι το πρόβλημα είναι δικό τους, ότι για την απογοήτευση αυτή ευθύνονται οι ίδιοι. Ωστόσο, το να είσαι γονιός είναι ίσως η πιο πολύτιμη, υπεύθυνη και απαιτητική δουλειά που υπάρχει: γίνεται μάλιστα ακόμα δυσκολότερη όταν υπάρχουν αρρώστιες, ανεργία, οικονομικές δυσκολίες, περιορισμένη οικογενειακή ζωή, προβλήματα στη δουλεία ή στις συζυγικές σχέσεις. Σε τέτοιες συνθήκες, είναι πολύ πιθανό να υπάρχει έλλειψη κατανόησης από τους γονείς ως προς τη συμπεριφορά των παιδιών: όταν οι γονείς βρίσκονται υποβάλλονται σε σοβαρή πίεση, υποφέρουν και τα παιδιά τους.
Τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν τα προβλήματα και τα συναισθήματα των ενηλίκων. Όταν οι γονείς είναι συχνά θυμωμένοι ή έχουν κακή διάθεση, τα παιδιά θεωρούν ότι είναι τα ίδια υπεύθυνα γι’ αυτό.
Ο λόγος που γράφτηκε αυτό το κείμενο είναι να βοηθήσει τους γονείς να μάθουν να αναγνωρίζουν την πίεση και το άγχος ώστε να τα ξεπερνούν και να μην επιβαρύνουν τα παιδιά τους με αυτά.
ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΟΣ ΓΟΝΙΟΣ;
Κανένας γονιός δεν είναι πάντα τέλειος. Στο κάτω – κάτω είμαστε άνθρωποι. Ο καθένας είναι διαφορετικός: αυτό που προκαλεί μεγάλο άγχος σε κάποιο γονιό, μπορεί να μην ενοχλεί καθόλου κάποιον άλλο. Ελπίζουμε ότι οι συμβουλές μας θα σας φανούν χρήσιμες.
ΔΕΙΤΕ ΛΙΓΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ
Το παρελθόν σας.
Έχετε ποτέ σκεφτεί την παιδική σας ηλικία; Είτε σας απασχολεί είτε όχι, είναι βέβαιο πως η σχέση που είχατε με τους γονείς σας επηρεάζει τον τρόπο που συμπεριφέρεστε στο δικό σας παιδί.
Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν να σκεφτείτε. Ίσως θέλετε να τις απαντήσετε με το σύντροφό σας.
1. Ποια είναι η πρώτη – πρώτη ανάμνηση των παιδικών σας χρόνων
2. α) Ποια είναι η πιο ευτυχισμένη ανάμνηση των παιδικών σας χρόνων;
β) Τι συναισθήματα σας προκαλεί;
3. α) Ποια είναι η χειρότερη ανάμνηση των παιδικών σας χρόνων;
β) Ποια συναισθήματα σας προκαλεί;
Πολλοί άνθρωποι θυμούνται ευκολότερα τις δυσάρεστες εμπειρίες τους από τις ευχάριστες, ακόμη κι αν μεγάλωσαν σε μια αγαπημένη οικογένεια. Αυτό μπορεί να μας τρομάζει, αλλά βοηθά να καταλάβουμε πόσο εύκολα πληγώνονται τα παιδιά και πως μπορούν οι παιδικές εμπειρίες να αποτελέσουν βίωμα για όλη τη ζωή.
Η σχέση με τον σύντροφό σας.
Αν έχετε προβλήματα με τον σύντροφό σας, είναι σημαντικό να μην εκφράζετε τα συναισθήματά σας στα παιδιά.
• Ποτέ μην μπλέκετε το παιδί στην διαμάχη, ποτέ μην του ζητάτε να πάρει το μέρος σας. Εξηγήστε του συμβαίνει.
• Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει ότι τα δικά σας προβλήματα δεν οφείλονται σε δικά του λάθη και αφήστε το να εκφράσει τα συναισθήματά του.
• Σκεφτείτε πως θα επηρεάσουν το παιδί οι οποιεσδήποτε αποφάσεις σας για τη σχέση σας με τον σύντροφό σας.
Το σύνδρομο της “Super Woman”
Αισθάνεστε υπεύθυνη για ΟΛΑ – για τα παιδιά, το σχολείο τους, το μαγείρεμα, το καθάρισμα, τα ψώνια και παράλληλα την επαγγελματική σας απασχόληση.
• Ίσως ασχολείστε με πάρα πολλά ταυτόχρονα. Κάντε έναν κατάλογο με τα σημαντικότερα πράγματα που μπορούν άνετα να χωρέσουν στη μέρα σας και προσπαθήστε να ασχοληθείτε μόνο με αυτά.
• Σκεφτείτε μήπως ορισμένες δουλειές μπορούν να γίνουν από τον σύντροφό σας, κάποιο στενό φίλο, συγγενή ή γείτονα. Μην αισθάνεστε ενοχή όταν ζητάτε βοήθεια.
• Δεχθείτε ότι κάποια πράγματα θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να βρείτε εσείς ή ο σύντροφός σας το χρόνο να τα πραγματοποιήσετε.
• Θυμηθείτε ότι η σχέση σας με τον σύντροφό σας και με τα παιδιά σας είναι σημαντικότερη από το επάγγελμα και τις δουλειές του σπιτιού, γι’ αυτό πρέπει πάντα να έχετε χρόνο για την οικογένειά σας πριν από όλα.
Κοινά προβλήματα της παιδικής ηλικίας
Το μωρό που κλαιει
Είναι απόλυτα φυσιολογικό για ένα μωρό να κλαιει. Είναι ο μόνος τρόπος που έχει για να κουβεντιάσει μαζί σας.
• Σκεφτείτε τι προσπαθεί να σας πει. Μπορεί να είναι πεινασμένο, λερωμένο, θυμωμένο γιατί δεν μπορεί να φτάσει το παιχνίδι του ή να θέλει την αγκαλιά σας.
• Κουνήστε το στην κούνια του ή περπατήστε πάνω-κάτω κρατώντας το αγκαλιά.
• Μερικές φορές το τραγούδι κάνει θαύματα
• Η αγκαλιά είναι το καλύτερο φάρμακο. Χαλαρώστε! Αν είστε σε ένταση, τα μωρά το καταλαβαίνουν. Όταν το μωρό σας ηρεμήσει, μη βιαστείτε να το βάλετε στο κρεβάτι.
• Αν κλαιει συνεχώς επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.
Το μικρό τέρας
Το γλυκό σας μωρό έχει μεταμορφωθεί σε έναν μικρό τρομοκράτη που ξεσπάει σε κρίσεις θυμού, δαγκώνει ή χτυπά τα άλλα παιδιά.
• Ηρεμήστε. Παιδιά μικρότερα από τριών χρονών εξακολουθούν να θεωρούν τον εαυτό τους ως το κέντρο της γης. Δεν θεωρούν ότι κάνουν τίποτε κακό και πραγματικά δεν καταλαβαίνουν πως αισθάνεστε εσείς.
• Η καλύτερη λύση είναι η απόσπαση της προσοχής. Τα παιδιά συχνά ξεχνιούνται με ένα ενδιαφέρον παιχνίδι, μια αστεία ιστορία ή ένα τραγουδάκι.
Ο ξερόλας
Το παιδί, στην ηλικία μεταξύ πέντε και δέκα χρονών, περνάει τη φάση «τα ξέρω όλα». Είναι αναιδέστατο και δύσκολο να το χειριστεί κανείς.
• Αν μιλάει με θράσος και αναίδεια, εξηγήστε του με ηρεμία πως αισθάνεστε και ρωτήστε το πως αισθάνεται εκείνο. Μη μπαίνετε σε πειρασμό να του απαντήσετε με ανάλογο τρόπο.
• Μπορεί κάποιες στιγμές να μην σας αρέσει η συμπεριφορά του παιδιού σας, είναι όμως σημαντικό να ξέρει ότι, παρ’ όλα αυτά, εσείς εξακολουθείτε να το αγαπάτε.
Ο επαναστάτης έφηβος
• Η εφηβεία είναι μια δύσκολη περίοδος – όχι μόνο για τα παιδιά αλλά και για τους γονείς! Τα παιδιά σας εξακολουθούν να σας χρειάζονται, ενώ ταυτόχρονα αρχίζουν να σας απορρίπτουν. Δεν βρίσκουν σωστό τίποτε από όσα λέτε ή κάνετε. Έχουν παράλογες απαιτήσεις που συχνά καταλήγουν σε εκρηκτικούς καυγάδες.
• Προσπαθήστε να συζητήσετε με τρόπο θετικό, χωρίς να θυμώνετε. Είναι καλύτερα να διαπραγματευτείτε με το παιδί τα ζητήματα στα οποία διαφωνείτε και να βρείτε μια μέση λύση αποδεκτή και από τους δύο, όπως θα κάνατε με έναν ενήλικα.
• Θυμηθείτε ότι οι έφηβοι είναι πιθανότερο να σεβαστούν τις απόψεις σας, όταν κι εσείς σέβεστε τις δικές τους. Η επιβολή της δικής σας άποψης μπορεί μόνο να χειροτερέψει τα πράγματα.
• Προσπαθήστε να μην είστε υπερβολικά επικριτικοί. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά, τόσο χρειάζονται υποστήριξη και ενθάρρυνση ώστε να αναπτύξουν την αυτοπεποίθησή τους.
• Στη φάση αυτή, ο ρόλος που καλείστε να παίξετε ως γονείς είναι να αυτοκαταργείστε σιγά σιγά ώστε να διευκολύνετε τον έφηβο να ενηλικιωθεί. Όσο παρατείνετε την εξάρτηση, τόσο εμποδίζετε την πραγματική ωρίμανση και ανεξαρτητοποίηση των παιδιών σας.
Συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες
Η μελαγχολία της ώρας του ύπνου
Είναι αργά. Είστε εξουθενωμένοι και λαχταράτε να ξαπλώσετε επιτέλους, αλλά το μωρό αρχίζει και τσιρίζει μόλις το βάζετε στην κούνια.
• Συνηθίστε το παιδί σε μια ρουτίνα που θα το βοηθά να ηρεμεί προοδευτικά προς το τέλος της ημέρας. Πληροφορήστε το ότι πλησιάζει η ώρα του ύπνου, κάντε το όμως με τρόπο που να μην ηχεί σαν απειλή.
• Ζητήστε από το σύντροφό σας, από τη μητέρα σας ή από την πεθερά σας να σας ξεκουράσει για λίγο, αναλαμβάνοντας το παιδί.
• Αν το παιδί επιμένει να μην κοιμηθεί, υποχωρήστε και αφήστε το να παίξει, ενώ εσείς κάθεστε αναπαυτικά και χαλαρώνετε πριν προσπαθήσετε ξανά. Θυμηθείτε ότι τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες, δεν έχουν όλα τις ίδιες ανάγκες σε ώρες ύπνου.
• Προσπαθήστε να δείτε την άρνηση του παιδιού να κοιμηθεί ως φιλοφρόνηση. Προς το τέλος της ημέρας, τα μικρά παιδιά αισθάνονται συχνά λύπη, γιατί δεν θέλουν να αποχωριστούν τους ανθρώπους που αγαπούν.
Ο πρωταθλητής της γκρίνιας
Όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, μπορούν να τρελάνουν τους γονείς τους με το συνεχές κλαψούρισμα και τους καυγάδες για κάτι που θέλουν.
• Στα μικρότερα παιδιά, η απόσπαση της προσοχής μπορεί να κάνει θαύματα. Βάλτε τα να κοιτάξουν στον καθρέφτη, φτιάξτε ένα παιχνίδι-έκπληξη ή αρχίστε το τραγούδι. Όσο για τα μεγαλύτερα παιδιά, σκεφτείτε το καλύτερα κι αναρωτηθείτε γιατί τους αρνείστε αυτό που θέλουν. Αν αισθάνεστε ότι δεν αξίζει τον κόπο να καυγαδίζετε, μπορείτε να υποχωρήσετε. Θυμηθείτε ότι δεν χρειάζεται να αποδείξετε «ποιος είναι το αφεντικό».
Η έναρξη του παιδικού σταθμού ή του σχολείου
Η προσπάθεια να ενταχθεί ένα παιδί στα προγράμματα των ενηλίκων, είναι πολλές φορές εξοντωτική.
• Διαλέξτε τα ρούχα, ετοιμάστε το φαγητό και ότι άλλο χρειάζεται από το προηγούμενο βράδυ. Μπορείτε όλα αυτά να τα κάνετε μαζί με το παιδί.
• Σηκωθείτε νωρίτερα από την ώρα που νομίζετε ότι πρέπει.
• Προγραμματίστε να πηγαίνετε το παιδί στο σχολείο εναλλάξ με το σύντροφό σας ή με κάποιον άλλο γονιό που το παιδί του πάει στο ίδιο σχολείο με το δικό σας.
Ελέγξτε το επίπεδο του άγχους σας
Μετρήστε ως το 10 και σκεφτείτε ξανά
Όταν τα παιδιά σας εκνευρίσουν, ή είστε φορτισμένοι για δικούς σας λόγους, υπάρχει πιθανότητα να πείτε ή να κάνετε κάτι που να τα πληγώσει ή να τα κάνει να αισθάνονται άσχημα. Οι παρακάτω οδηγίες μπορεί να σας βοηθήσουν να ηρεμήσετε.
• Αναπνεύστε βαθιά και αργά και μετρήστε ως το δέκα
• Θυμίστε στον εαυτό σας ότι ΕΣΕΙΣ είστε ο ενήλικας που μπορεί να δώσει ένα παράδειγμα καλής συμπεριφοράς στο παιδί του
• Σκεφτείτε αυτό που ετοιμάζεστε να πείτε. Πως θα αισθανόσασταν εσείς αν κάποιος άλλος ενήλικας σας το έλεγε? Πηγαίνετε μόνη σας στο διπλανό δωμάτιο για ένα λεπτό και συλλογιστείτε γιατί θυμώσατε. Είναι πραγματικά εξαιτίας του παιδιού, ή μήπως υπάρχει κάτι άλλο που σας αναστατώνει?
• Τηλεφωνήστε στον σύντροφό σας ή σε κάποιον άλλον με τον οποίο μπορείτε να συζητήσετε. Το πρόβλημα μπορεί να μην φαίνεται τόσο σοβαρό από τη στιγμή που το μοιραστήκατε με κάποιον άλλον.
• Πηγαίνετε έξω να αναπνεύσετε καθαρό αέρα.
• Όταν η καθημερινότητα σας έχει πραγματικά εξουθενώσει, κάντε ένα δώρο στον εαυτό σας. Διαλέξτε κάτι που θα σας κάνει να αισθανθείτε πραγματικά καλά – έναν καφέ με την ησυχία σας, ένα ζεστό μπάνιο, μια βόλτα στα μαγαζιά.
• Το χιούμορ είναι μερικές φορές το καλύτερο φάρμακο. Προσπαθήστε να δείτε την αστεία πλευρά των πραγμάτων.
• Βγείτε από το δωμάτιο και τσιρίξτε, αν αισθάνεστε την επιθυμία να το κάνετε. Είναι καλύτερα να ουρλιάζετε στους τοίχους παρά στα παιδιά.
• Ονειρευτείτε μια όμορφη, ειρηνική σκηνή, τη δική σας εικόνα για τον παράδεισο. Θα σας βοηθήσει να ηρεμήσετε.
Οι ανάγκες των παιδιών σας.
Δεν υπάρχει ΕΝΑΣ και ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ σωστός τρόπος ανατροφής των παιδιών, όπως και δεν υπάρχουν και ΤΕΛΕΙΟΙ ΓΟΝΕΙΣ. Μπορεί να μεγαλώνετε τα παιδιά σας μόνη ή μαζί με τον σύντροφό σας, ή μπορεί να βοηθάτε στο μεγάλωμα των παιδιών του συντρόφου σας. Όταν καλύπτονται οι βασικές τους ανάγκες, τα παιδιά θα μεγαλώσουν και θα γίνουν ευτυχισμένοι και καλά προσαρμοσμένοι ενήλικες .
Οι βασικές ανάγκες των παιδιών είναι :
• ΑΓΑΠΗ : H βασικότερη ανάγκη από όλες
• ΦΡΟΝΤΙΔΑ: Ζεστασιά, υγιεινό φαγητό και επαρκής ύπνος
• ΣΕΒΑΣΜΟΣ: Τα παιδιά αξίζουν να τους συμπεριφερόμαστε με ευγένεια όπως ακριβώς και οι ενήλικες.
• ΕΠΑΙΝΟΣ: Όχι μόνο γι’ αυτά που πετυχαίνουν, αλλά για κάθε προσπάθεια που κάνουν
• ΠΡΟΣΟΧΗ: Βρείτε το χρόνο να ακούσετε τι λεει το παιδί σας και να αντιληφθείτε τι προσπαθεί να σας δείξει με τις πράξεις του
• ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ: Mε δημιουργικό παιχνίδι και συζήτηση μαζί του
• ΑΣΦΑΛΕΙΑ: To παιδί χρειάζεται να νιώθει σίγουρο ότι θα είστε κοντά του όταν σας χρειαστεί
Τα παιδιά χρειάζονται αγάπη, υποστήριξη και ενθάρρυνση. Επίσης χρειάζονται την καθοδήγηση που θα τα βοηθήσει να καταλάβουν τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων.
• Ενθαρρύνετε και παινέψτε το παιδί σας όταν κάνει κάτι καλά
• Εκφράστε την επιθυμία σας με θετικό τρόπο. Η φράση «Θα ήθελα να παίζεις πιο ήσυχα» είναι πολύ καλύτερη από το «μην κάνεις αυτό το φριχτό θόρυβο»
• Να θυμάστε πάντα την διαφορά ανάμεσα στην συμπεριφορά που δεν σας αρέσει (όπως π.χ. το παιχνίδι με πολλή φασαρία) και στη συμπεριφορά που είναι απαράδεκτη (όπως το φτύσιμο ή το δάγκωμα).
• Όταν το παιδί συμπεριφέρεται άσχημα, αποσπάστε την προσοχή του με κάποιον τρόπο ή δείξτε του την αποδοκιμασία σας. Στα μεγαλύτερα παιδιά εξηγήστε γιατί βρίσκετε τη συμπεριφορά τους απαράδεκτη.
• Θυμηθείτε ότι το ξύλο δεν οδηγεί πουθενά. Ένα μικρό χαστούκι μπορεί να έχει αποτέλεσμα στην αρχή, αλλά μπορεί να μη «δουλέψει» τις επόμενες φορές. Μπορεί να ανακαλύψετε ότι πρέπει να μη «δουλέψει» τις επόμενες φορές. Μπορεί να ανακαλύψετε ότι πρέπει να το χαστουκίζετε πιο δυνατά κάθε φορά για να έχετε το ίδιο αποτέλεσμα, και αυτό μπορεί να φτάσει μέχρι τη σωματική κακοποίηση.
• Σκεφτείτε πως μπορείτε να μειώσετε το άγχος της ημέρας.
• Η παιδική ηλικία δεν κρατά αιώνια, γι’ αυτό χαρείτε τα καλά της όσο είναι καιρός. Αναζητήστε βοήθεια για ότι σας δυσκολεύει.
• Να θυμάστε ότι είστε το σημαντικότερο πρόσωπο στη ζωή του παιδιού σας. Υπενθυμίζετέ του ότι το αγαπάτε όσο σας αγαπά και εκείνο.
• Προσπαθήστε να καλύψετε τις δικές σας ανάγκες. Αν αισθάνεστε πλήρεις και ευτυχισμένοι, κατά πάσα πιθανότητα το παιδί σας θα έχει κι αυτό τα ίδια συναισθήματα.
• Βρείτε χρόνο να ακούσετε το παιδί σας αν είναι δυνατόν όταν δεν βιάζεστε, όταν δεν είστε κουρασμένοι ή εκνευρισμένοι.
• Μην αφήνετε τα διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζετε να επηρεάζουν την συμπεριφορά σας απέναντι στο παιδί σας.
