Γιατρέ έχω Περιοδοντίτιδα?
Συγγραφέας Χρυσόστομος Μυστικός Γράφτηκε στις ,
Η περιοδοντική νόσος ακούγεται όλο και περισσότερο στις ημέρες μας, σίγουρα όχι γιατί εμφανίστηκε πρόσφατα και δεν προϋπήρχε, αλλά γιατί η σχετικά νέα οδοντιατρική ειδικότητα της περιοδοντολογίας-εμφυτευματολογίας έδωσε απαντήσεις γύρω από τους μηχανισμούς της νόσου και την αιτιολογία της, προσφέροντας ταυτόχρονα και ασφαλείς θεραπευτικές λύσεις.
Τι είναι η περιοδοντική νόσος;
Η περιοδοντική νόσος αφορά στους ιστούς γύρω από το δόντι (περιοδόντιο). Οι ιστοί αυτοί είναι κυρίως τα ούλα και το οστό το οποίο περιβάλλει και στηρίζει την ρίζα των δοντιών.
Αιτία:
Οι πλέον συχνές μορφές περιοδοντικής νόσου είναι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα. Η στοματική κοιλότητα είναι φυσικό να έχει ωφέλιμα και βλαβερά μικρόβια, οι αριθμοί των οποίων διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα με την εφαρμογή καθημερινής στοματικής υγιεινής. Το κακό βούρτσισμα οδηγεί στον ανεξέλενκτο πολλαπλασιασμό όλων των μικροβίων και η παραμονή τους επάνω στα δόντια και σε επαφή με τα ούλα προκαλεί εντός λίγων ημερών την ανάπτυξη φλεγμονής (πρήξιμο και αιμορραγία), δηλαδή ουλίτιδας. Η ουλίτιδα είναι μία αναστρέψιμη φλεγμονή του περιοδοντίου εντός περίπου 20 ημερών, με την προϋπόθεση ότι ο ασθενής θα πραγματοποιεί σχολαστική στοματική υγιεινή καθημερινά.
Σε μερικούς ασθενείς που δεν βουρτσίζουν καθημερινά ή δεν βουρτσίζουν σωστά και δεν απομακρύνουν τα μικρόβια από το οριακό σημείο ούλου-δοντιού η ουλίτιδα παραμένει. Από αυτούς τους ασθενείς ένα ποσοστό θα αναπτύξει περιοδοντίτιδα, σε χρόνο που δεν γνωρίζουμε και δεν μπορούμε να προβλέψουμε.
Στην περιοδοντίτιδα η φλεγμονή από επιφανειακή που ήταν στην ουλίτιδα, επεκτείνεται βαθύτερα, προκαλεί αποκόλληση των ούλων από το δόντι, βάθυνση της ουλοδοντικής σχισμής (σχισμή μεταξύ ούλου-δοντιού) και δημιουργία περιοδοντικών θυλάκων (σαν τσέπες) στους οποίους συσσωρεύονται ακόμη περισσότερα μικρόβια, προκαλώντας μεγαλύτερη φλεγμονή, μεγαλύτερο βάθος θυλάκων, καταστροφή του στηρικτικού οστού των δοντιών και αύξηση της κινητικότητας των δοντιών με τελική κατάληξη την απώλειά τους. Η απώλεια οστού στην περιοδοντίτιδα είναι και η βασική της διαφορά από την ουλίτιδα. Αυτή η καταστροφή του οστού γύρω από την ρίζα του δοντιού είναι στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων μόνιμη-μη αναστρέψιμη.
Ποιους προσβάλλει?
Η περιοδοντική νόσος μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε άτομο ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας και γενικής κατάστασης υγείας. Ακόμη μπορεί να προσβάλλει ένα ή περισσότερα ή όλα τα δόντια στον οδοντικό φραγμό. Με την πάροδο της ηλικίας η συχνότητα προσβολής αυξάνει. Επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι περίπου 10% του γενικού πληθυσμού πάσχει από βαριά περιοδοντίτιδα, ενώ ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό πάσχει από περιοδοντίτιδα μικρής ή μέτριας βαρύτητας. Στην εποχή μας η περιοδοντική νόσος αποτελεί στους ενήλικες την κύρια αιτία απώλειας των δοντιών. Εάν όμως διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί έγκαιρα η νόσος θεραπεύεται.
Με βάση τις μέχρι τώρα έρευνες δεν γνωρίζουμε ποιοι ασθενείς με ουλίτιδα θα μεταπέσουν σε περιοδοντίτιδα. Πάντως όλοι οι ασθενείς με περιοδοντίτιδα είχαν κάποτε ουλίτιδα. Η περισσότερο ασφαλής γνώση επί του παρόντος είναι ότι η απουσία ουλίτιδας (που επιτυγχάνεται με την καθημερινή σχολάστική απομάκρυνση μικροβίων) είναι η ασφαλιστική δικλείδα για την αποφυγή εμφάνισης της περιοδοντίτιδας.
Θεραπεία
Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας γίνεται από ειδικευμένο περιοδοντολόγο και χωρίζεται σε συντηρητική και χειρουργική. Στην συντηρητική θεραπεία, που προηγείται της χειρουργικής, απομακρύνονται τα μικρόβια από τις περιοχές που έχει καταστραφεί το οστό. Πρόκειται για τον λεγόμενο βαθύ καθαρισμό ή ριζική απόξεση, που πλέον γίνεται με σύγχρονες ατραυματικές μεθόδους με ή χωρίς τη χρήση laser. Μετά το τέλος της συντηρητικής θεραπείας, ο ασθενής βρίσκεται υπό παρακολούθηση μία φορά το μήνα και στις 12 εβδομάδες αξιολογείται η ανταπόκριση στη συντηρητική θεραπεία. Αν έχουν επουλωθεί οι βλάβες τότε επισκέπτεται τον περιοδοντολόγο ανά 3-4 μήνες για τον πρώτο χρόνο ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος υποτροπής της νόσου. Αν δεν έχουν επουλωθεί οι βλάβες σε κάποιες περιοχές, τότε τοπικά ακολουθεί χειρουργική θεραπέια με τοπική αναισθησία γύρω από τα δόντια, η οποία όπως και η συντηρητική θεραπέια γίνεται με σύγχρονες ατραυματικές μεθόδους χωρίς να δημιουργεί πόνο και δυσανεξία. Και πάλι μετά την επούλωση ο ασθενής επισκέπτεται τον περιοδοντολόγο ανά 3-4 μήνες για συντήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος. Σε περίπτωση απώλειας δοντιών, η αναπλήρωσή τους μπορεί κάτω από προϋποθέσεις να γίνει με οδοντικά εμφυτεύματα από τον περιοδοντολόγο.
Συμπεράσματα
Κύριο αίτιο ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας είναι η ανεπαρκής απομάκρυνση (κακό βούρτσισμα) των μικροβίων από το οριακό σημείο ούλου-δοντιού. Αν παραμείνουν τα μικρόβια πρώτα εμφανίζεται η ουλίτιδα η οποία είναι αναστρέψιμη. Αν η ουλίτιδα παραμείνει μπορεί (αλλά όχι πάντα) να μεταπέσει σε περιοδοντίτιδα (μη αναστρέψιμη). Η περιοδοντίτιδα περιλαμβάνει επιπλέον από τα συμπτώματα της ουλίτιδας και καταστροφή στηρικτικού οστού γύρω από τα δόντια. Στόματα χωρίς ουλίτιδα δεν μπορούν να εμφανίσουν περιοδοντίτιδα και αυτή η αρχή είναι η βασικότερη για την πρόληψη της περιοδοντίτιδας. Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας χωρίζεται σε συντηρητική και χειρουργική. Η χειρουργική δεν είναι πάντα απαραίτητη. Η αποκατάσταση ελλέιποντων δοντιών μπορεί να γίνει με τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων πολλές φορές ταυτόχρονα με τη χειρουργική περιοδοντική θεραπεία.
