Παιδικά Οφθαλμολογικά Προβλήματα. Παθήσεις του επιπεφυκότα
Συγγραφέας Αφροδίτη Κοΐδου-Τσιλιγιάννη Γράφτηκε στις ,
Ο επιπεφυκότας είναι μία λεπτή μεμβράνη που καλύπτει τον βολβό εξωτερικά και τα βλέφαρα από την εσωτερική τους επιφάνεια. Οι πιο συνηθισμένη πάθηση είναι η φλεγμονή του, δηλαδή η επιπεφυκίτιδα. Στα νεογνά ονομάζεται νεογνική οφθαλμία και οφείλεται στην μόλυνση κατά τον τοκετό από τον κόλπο της μητέρας . Στα μεγαλύτερα παιδιά ο επιπεφυκότας μπορεί να μολυνθεί είτε από διάφορα μικρόβια, είτε από ιούς . Το παιδί μπορεί να μην παρουσιάζει τίποτε άλλο ή η επιπεφυκίτιδα να συνοδεύει μία γενικότερη λοίμωξη του οργανισμού, είτε από μικρόβια ή από ιούς. Σε όλες τις περιπτώσεις τα μάτια του παιδιού είναι κόκκινα, δακρυσμένα με άφθονες εκκρίσεις άλλοτε διαφανείς και άλλοτε πυώδεις, κίτρινες ή πράσινες, που μαζεύονται ανάμεσα στα βλέφαρα και τα κολλούν ιδίως την ώρα του ύπνου. Μερικές μορφές είναι υπεροξείες, παρουσιάζονται μέσα σε λίγες ώρες και άλλες είναι αιμορραγικές καθώς από την φλεγμονή προκαλείται ρήξη των αγγείων του επιπεφυκότα και δημιουργία επιφανειακών αιματωμάτων.
Είναι πιο συχνές τους κρύους μήνες του χρόνου και παρατηρούνται συχνά σε παιδιά της νηπιακής ηλικίας που πηγαίνουν σε παιδικούς σταθμούς γιατί είναι μεταδοτικές. Οι επιπεφυκίτιδες δεν είναι πάθηση μόνο των παιδιών και ιδίως σε ιογενείς περιπτώσεις έχουμε ολόκληρες οικογένειες που προσβάλλονται όταν αρρωστήσει το ένα μέλος. Η μετάδοση γίνεται εύκολα με τα χέρια, τα σταγονίδια του αέρα μετά από βήχα ή φτάρνισμα, τις πετσέτες που χρησιμοποιούν όλοι, και τα παιγνίδια. Οι επιπεφυκίτιδες δεν αφήνου ανοσία και ένα παιδί μπορεί να ξαναμολυνθεί όταν έλθει σε νέα επαφή με το μικρόβιο ή τον ιό. Παρ’ όλη την ενοχλητική εμφάνιση δεν είναι σοβαρές παθήσεις και θεραπεύονται γρήγορα με αντιβιοτικά κολλύρια. Σε όλες τις περιπτώσεις απαιτείται σχολαστική καθαριότητα και κυρίως καλό πλύσιμο των χεριών πριν και μετά την περιποίηση των ματιών που έχουν εκκρίσεις, χρησιμοποίηση ατομικής πετσέτας και εάν είναι δυνατόν η φύλαξη των παιδιών στο σπίτι για λίγες ημέρες, έτσι ώστε να μην ανακυκλώνεται η μόλυνση μέσα από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό.
Υπάρχουν όμως και επιπεφυκίτιδες που δεν οφείλονται σε λοίμωξη αλλά σε αλλεργική αντίδραση του επιπεφυκότα σε διάφορα αλλεργιογόνα, όπως είναι τα μόρια της σκόνης και των ξερών φυτών που αιωρούνται στον αέρα, οι γύρεις και τα κοκκία από έντομα που συνήθως την άνοιξη και το φθινόπωρο έρχονται σε επαφή με τα μάτια. Αυτές είναι οι λεγόμενες αλλεργικές επιπεφυκίτιδες και τα συμπτώματά τους είναι έντονη φαγούρα, δακρύρροια και κόκκινα μάτια. Άλλες φορές όμως η αντίδραση δεν φαίνεται τόσο εύκολα, μια που γίνεται στον επιπεφυκότα που είναι κάτω από τα βλέφαρα δημιουργώντας μικρά σπυράκια που με το ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων ερεθίζουν τον κερατοειδή και έτσι το παιδί κάνει κινήσεις που ομοιάζουν με τικς. Στις διάφορες αυτές μορφές αλλεργικών εκδηλώσεων από τα μάτια στα παιδιά συνήθως δεν είναι δυνατόν να βρούμε το αίτιο που τις προκαλεί ακόμη και με ειδικά τεστ.
Ο οφθαλμίατρος θα διαγνώσει αυτές τις παθήσεις και θα δώσει την κατάλληλη αγωγή για την ανακούφιση του μικρού ασθενή και στις περιπτώσεις που αυτό παρατηρείται συχνά εποχιακά θα δοθεί και προληπτική θεραπεία, έτσι που όταν έρθει ο καιρός των κρίσεων αυτές να έχουν μικρότερη διάρκεια και ένταση. Μεγαλώνοντας τα παιδιά, συνήθως οι αντιδράσεις αυτές υποχωρούν.
