Αέρια αίματος
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Επίσης γνωστό ως: αέρια αρτηριακού αίματος, ABGs
Επιστημονική ονομασία: Αέρια αίματος
Γιατί γίνεται η εξέταση;
Για να καθορισθεί εάν υπάρχει κάποια διαταραχή στην ποσότητα του αέριου οξυγόνου (Ο2) ή του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στο αίμα σας, ή στην οξεοβασική ισορροπία, που μπορεί να υποδεικνύει μια αναπνευστική ( πνευμονική), μεταβολική, ή νεφρική διαταραχή.
Πότε πρέπει να γίνεται η εξέταση ;
Εάν ο γιατρός σας υποπτευθεί ότι παρουσιάζετε συμπτώματα συμβατά με διαταραχή οξυγόνου/διοξειδίου του άνθρακα ή οξέων/βάσεων: (τα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκολία στην αναπνοή, ‘’κοντή ανάσα’’, ή ‘’γρήγορη αναπνοή’’,υπεραερισμός), επίσης η εξέταση γίνεται για να καθορισθεί η αποτελεσματικότητα της συνεχιζόμενης οξυγονοθεραπείας ( που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που προκαλούν οξεία ή χρόνια έλλειψη οξυγόνου) και κατά τη διάρκεια εγχειρήσεων για να ελέγχονται τα επίπεδα του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα σας.
Πώς χρησιμοποιείται;
Οι μετρήσεις των αερίων αίματος χρησιμοποιούνται στην αξιολόγηση της κατάστασης της οξυγόνωσης και της οξεοβασικής ισορροπίας.
Το σώμα σας θα προσπαθήσει να διορθώσει οποιαδήποτε διαταραχή μόνο του, αλλά αν παρουσιάζετε ένα υπερβολικά οξύ ή χρόνιο πρόβλημα (μακροχρόνιο), μπορεί να χρειασθείτε ιατρική παρέμβαση, τέτοια όπως το να σας χορηγηθεί συμπυκνωμένο, καθαρό οξυγόνο ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις να τοποθετηθεί αναπνευστήρας για να κερδίσετε επιπλέον οξυγόνο.
Αν βρίσκεσθε σε συνεχή οξυγονοθεραπεία, ο γιατρός σας μπορεί να παραγγείλει έλεγχο αερίων αίματος για να παρακολουθήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Πότε ζητείται ;
Η εξέταση των αερίων αίματος παραγγέλλεται όταν έχετε συμπτώματα διαταραχής O 2 / CO 2 ή του pH, όπως δυσκολία στην αναπνοή ή ‘’κοντή ανάσα’’. Πολλές οξείες και χρόνιες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν διαταραχή και ενώ τα αέρια αίματος δεν μπορούν να πουν στο γιατρό σας ευθέως την αιτία της διαταραχής μπορούν όμως να υποδείξουν αν υπάρχει αναπνευστικό ή μεταβολικό πρόβλημα.
Μέτρηση αερίων αίματος γίνεται αν είναι γνωστό ότι έχετε μια αναπνευστική, μεταβολική ή νεφρική πάθηση ( kidney disease) και παρουσιάζετε αναπνευστικό πρόβλημα για να εκτιμηθεί η οξυγόνωσή σας και η οξεοβασική ισορροπία. (acid/base balance)
Ασθενείς που βρίσκονται σε οξυγονοθεραπεία (λαμβάνουν συμπληρωματικό οξυγόνο) μπορεί να υποβάλλονται σε μέτρηση αερίων αίματος κατά διαστήματα για να ελέγχουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Αέρια αίματος μετρώνται επίσης σε ασθενείς με τραύμα στο κεφάλι ή στο λαιμό, τραύματα που μπορεί να επηρεάσουν την αναπνοή. Σε ασθενείς που υπόκεινται σε παρατεταμένη αναισθησία –κυρίως για εγχείρηση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (καρδιακού by – pass) ή εγχείρησης στον εγκέφαλο- μπορεί να ελέγχονται τα αέρια αίματος κατά τη διάρκεια και για ένα διάστημα μετά την εγχείρηση.
Εξετάζοντας τα αέρια αίματος από τον ομφάλιο λώρο των νεογέννητων μπορεί να ανακαλυφθούν αναπνευστικά προβλήματα και να καθορισθεί η οξεοβασική κατάσταση του βρέφους. Ο έλεγχος συνήθως γίνεται μόνο όταν η κατάσταση του νεογέννητου δείχνει ότι μπορεί να παρουσιάζει δυσκολία στην αναπνοή.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων;
Σημείωση : Μια σταθερή τιμή αναφοράς δεν είναι διαθέσιμη γι αυτή την εξέταση. Επειδή οι τιμές αναφοράς εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας του ασθενούς, το φύλο, το δείγμα του πληθυσμού και τη μέθοδο εξέτασης, τα αριθμητικά αποτελέσματα έχουν διαφορετική σημασία σε διαφορετικά εργαστήρια. Η αναφορά του εργαστηρίου σας θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις ειδικές τιμές αναφοράς για την εξέταση. Οι δικτυακές εργαστηριακές εξετάσεις προτείνουν να συζητάτε τα αποτελέσματα με το γιατρό σας. Για περισσότερες πληροφορίες επί των τιμών αναφοράς, παρακαλώ διαβάστε: Εύροςτιμών αναφοράς και τι σημαίνουν. Φυσιολογικές τιμές(Φ.Τ). ( Reference Ranges and What They Mean)
Μη φυσιολογικά αποτελέσματα σε οποιαδήποτε παράμετρο των αερίων αίματος μπορεί να σημαίνει ότι το σώμα σας δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο, δεν αποβάλλει αρκετό διοξείδιο, ή ότι υπάρχει πρόβλημα με τη νεφρική λειτουργία. Αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, αυτές οι καταστάσεις προκαλούν διαταραχές που μπορεί ενδεχομένως να αποβούν απειλητικές για τη ζωή.
Ο γιατρός σας θα κάνει τις απαιτούμενες ιατρικές παρεμβάσεις για να αποκτήσει εκ νέου το σώμα σας τη φυσιολογική του ισορροπία, αλλά η αρχική αιτία της διαταραχής πρέπει επίσης να διευθετηθεί.
Διαταραχή του pH, αίμα που είναι είτε πολύ όξινο (οξέωση, acidosis) είτε αλκαλικό (αλκάλωση, alkalosis) θα οφείλεται πρωταρχικά σε κατάσταση ή ασθένεια που επηρεάζει ή την αναπνευστική λειτουργία (αναπνοή, πνεύμονες) ή τις μεταβολικές διεργασίες. Ανεξάρτητα από το ποια είναι η αιτία της διαταραχής του pH, εφόσον το αναπνευστικό και το μεταβολικό σύστημα αλληλοσχετίζονται, το ένα σύστημα θα αντισταθμίσει το άλλο ώστε να φέρει το pH σε ισορροπία.
Η αναπνευστική οξέωση χαρακτηρίζεται από χαμηλό pH και αυξημένο PCO 2 και οφείλεται σε καταστολή του αναπνευστικού ( όχι αρκετό οξυγόνο μέσα και όχι αρκετό CO 2 έξω). Αυτό μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες όπως πνευμονία, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), και υπερβολική καταστολή από ναρκωτικά. Η αναπνευστική αλκάλωση χαρακτηρίζεται από υψηλό pH και χαμηλό PCO 2 , οφείλεται σε αυξημένο αερισμό, που προκαλείται από υπεραερισμό, πόνο, συναισθηματικές διαταραχές, ή πνευμονικές παθήσεις που παρεμβαίνουν στην ανταλλαγή οξυγόνου.
Η μεταβολική οξέωση χαρακτηρίζεται από χαμηλό pH και μειωμένα HCO 3 – . Το αίμα είναι πολύ όξινο σε μεταβολικά/ νεφρικά επίπεδα. Αίτια είναι: σακχαρώδης διαβήτης ( diabetes), σοκ ( shock), και νεφρική ανεπάρκεια. Η μεταβολική αλκάλωση χαρακτηρίζεται από αυξημένο pH και αυξημένα HCO 3 – και απαντάται σε υποκαλιαιμία ( hypokalemia), χρόνιους εμετούς (χάνεται οξύ από το στομάχι), και υπερδοσολογία διττανθρακικού νατρίου.
Υπάρχει κάτι άλλο που θα έπρεπε να ξέρω;
Η λήψη δείγματος αερίων αίματος είναι συνήθως πιο οδυνηρή από τη συνηθισμένη φλεβοκέντηση. Θα νιώσετε μέτρια δυσφορία, και απαιτείται πίεση για κάποιο διάστημα για να προληφθεί αιμορραγία από το σημείο.
Μερικές φορές μικτό φλεβικό αίμα που λαμβάνεται από κεντρική γραμμή χρησιμοποιείται σε ειδικές περιπτώσεις, όπως σε εργαστήρια καρδιακού καθετηριασμού και από υπηρεσίες μεταμοσχεύσεων. Απαιτείται προσεκτική ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Το περιφερικό φλεβικό αίμα δεν είναι χρήσιμο για την κατάσταση του οξυγόνου.
http://www.labtestsonline.gr/
