Η λαπαροσκόπηση στην ουρολογία: Πότε και γιατί
Ιστορική αναδρομή
Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί μια καινούργια προσέγγιση στην αντιμετώπιση σοβαρών χειρουργικών περιστατικών και άνοιξε νέους ορίζοντες στον τομέα της ουρολογίας. Πρόκειται για σύγχρονη μέθοδο που πραγματοποιείται εδώ και μια 20ετία στο εξωτερικό, αν και τα σημαντικότερα βήματα εξέλιξης χρονολογούνται μέσα στην τελευταία δεκαετία.
Στις αρχές του ’70, στην πόλη Clermont-Ferrand της Γαλλίας, γεννήθηκε η ιδέα της λαπαροσκοπικά-υποβοηθούμενης χειρουργικής. Οι χειρουργοί Hubert Manhès και ο καθηγητής Maurice-Antoine Bruhat που είχαν την ιδέα αντιμετωπίστηκαν αρχικά με αυστηρή κριτική, όπως ήταν αναμενόμενο στην εποχή που επικρατούσε το γνωστό ρητό «οι μεγάλες τομές κάνουν τους μεγάλους χειρουργούς». Σύντομα, όμως, τα θεαματικά αποτελέσματα της τεχνικής αυτής, όπως η απλούστευση της μετεγχειρητικής πορείας και η γρήγορη ανάρρωση των ασθενών, ανάγκασαν τους υπόλοιπους συναδέλφους τους να λάβουν σοβαρά υπόψη τους αυτή την εξέλιξη.
Η πρώτη επιτυχημένη επέμβαση σε άνθρωπο με τη σημερινή της μορφή ήταν μια χολοκυστεκτομή το 1987 από τον Philippe Mouret στη Λυών της Γαλλίας. Από τότε, η εξέλιξη της λαπαροσκόπησης ήταν ραγδαία, εξαιτίας κυρίως των εγγενών προτερημάτων της. Το 1990, ο Clayman στην Αμερική πραγματοποίησε την πρώτη ουρολογική επέμβαση με λαπαροσκόπηση που ήταν μια νεφρεκτομή. Το 1997, ο Richard Gaston από τη Bordeaux της Γαλλίας πραγματοποίησε με επιτυχία την πρώτη ριζική προστατεκτομή και απέδειξε τις δυνατότητες της τεχνικής αυτής. Από τότε, η εξέλιξη είναι διαρκής και οι δυνατότητες αυξάνονται με τη βελτίωση των χειρουργικών εργαλείων, αλλά και με την εμπειρία των χειρουργών.
Περιγραφή της τεχνικής
Σε ασθενή υπό γενική ενδοτραχειακή αναισθησία δημιουργείται το πνευμοπεριτόναιο, η χορήγηση δηλαδή αεριού CO2 μέσα στην κοιλιακή χώρα την οποία διευρύνει για να διευκολυνθεί η μετέπειτα χειρουργική επέμβαση. Εισάγονται στη συνέχεια τα τροκάρ (trocart) σε διάφορες θέσεις της κοιλιάς, από τα οποία στη συνέχεια θα εισέλθουν τα διάφορα χειρουργικά εργαλεία, όπως λαβίδες σύλληψης, ψαλίδια, διαθερμία μονοπολική ή διπολική, συσκευή αναρρόφησης και πλύσης, λαβίδα υπερήχων, βελονοκάτοχα για την τοποθέτηση ραμμάτων κ.τ.λ. (Εικ 1). Το λαπαροσκόπιο συνδέεται με κάμερα και με τη βοήθεια ψυχρού φωτισμού ελέγχεται η περιτοναϊκή κοιλότητα. Ανάλογα με το είδος της επέμβασης, εισάγονται συνολικά 3 έως 5 τροκάρ (Εικ 2). Τελικά, η διάταξη αυτή δίνει τη δυνατότητα στο χειρουργό να πραγματοποιήσει την επέμβαση με ασφάλεια για τον ασθενή και με τον δυνατόν λιγότερο τραυματικό τρόπο. Στο τέλος, αφαιρείται το πάσχον όργανο μέσα σε ειδικό σάκο, διευρύνοντας αν χρειαστεί μια από τις προηγούμενες τομές του δέρματος. Ταυτόχρονα, τοποθετείται μια παροχέτευση για 1-2 μέρες για τη συλλογή πιθανών εκκρίσεων στο χειρουργικό πεδίο. Η διαδικασία αυτή εκτελείται σε χρόνους ανάλογους πλέον με την κλασική ανοιχτή χειρουργική και ο ασθενής μετά την ανάνηψη επιστρέφει στο θάλαμό του.
Ποτέ ενδείκνυται η λαπαροσκόπηση;
Η εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία 10 χρόνια με τη βελτιστοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, των μικροεπεμβατικών εργαλείων, αλλά και η εκπαίδευση των νέων χειρουργών στη λαπαροσκόπηση, έχουν επιτρέψει να πραγματοποιηθούν λαπαροσκοπικά όλες οι ουρολογικές επεμβάσεις που γίνονται και με ανοιχτή χειρουργική. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η εμπειρία του χειρουργού στη λαπαροσκόπηση και η εξοικείωσή του με την τεχνική για να χειρουργεί με επιτυχία. Μερικές από τις πιο συνήθεις επεμβάσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν με την τεχνική αυτή και ανάλογα με το πάσχον όργανο είναι:
Προστάτης
– Ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη
– Λεμφαδενεκτομή για σταδιοποίηση καρκίνου του προστάτη
Νεφροί
– Νεφρεκτομή μερική ή ριζική για όγκο ή απλή για μη λειτουργικό νεφρό
– Αφαίρεση νεφρικών κύστεων
– Πυελοπλαστική για στένωση της πυελοουρητηρικής συμβολής
Ουρητήρες
– Ουρητηρολιθοτομή για αφαίρεση μεγάλων λίθων του ουρητήρα που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ενδοσκοπικά
– Ουρητηρεκτομή, αφαίρεση δηλαδή του ουρητήρα, συνήθως μαζί με το νεφρό, για κακοήθη όγκο
– Ουρητηρόλυση, απελευθέρωση του ουρητήρα σε σύνδρομο οπισθοπεριτοναϊκής ίνωσης υπεύθυνο για διάταση των νεφρών και χρόνιους πόνους
Ουροδόχος κύστη
– Ριζική κυστεκτομή για κακοήθη όγκο
Επινεφρίδια
– Επινεφριδεκτομή για καλοήθεις ή κακοήθεις όγκους
Όρχεις- Κιρσοκήλη
Ουρο-Γυναικολογία
– Ιεροκολποπηξία για πρόπτωση πυελικών οργάνων, όπως η μήτρα, η κυστεοκήλη και η ορθοκήλη με πιθανή παράλληλη ακράτεια ούρων.
Γιατί να προτιμήσουμε τη λαπαροσκόπηση;
Tα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης είναι σημαντικά όταν αυτή διενεργείται από έναν έμπειρο χειρουργό ειδικευμένο σε αυτήν την τεχνική. Η εποπτεία των διαφόρων ιστών είναι πολύ καλύτερη, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται ακριβέστερος χειρισμός και μικρότερες απώλειες αίματος (Εικ 3). Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι μικρότερος, χρησιμοποιούνται λιγότερο ισχυρά αναλγητικά και ο ασθενής έχει ταχύτερη ανάρρωση και επάνοδο στις καθημερινές του δραστηριότητες. Επίσης, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι καλύτερο, καθώς αποφεύγονται οι μεγάλες τομές του δέρματος (Εικ 4). Τέλος, οι μετεγχειρητικές επιπλοκές, όπως λοιμώξεις, κήλη, χρόνιος πόνος και το ποσοστό δημιουργίας συμφύσεων είναι σημαντικά μικρότερες.
Όλα αυτά τα προτερήματα έχουν ως σκοπό και αποτέλεσμα τη γρήγορη έξοδο από το νοσηλευτικό ίδρυμα, τη μείωση των δαπανών και την ικανοποίηση των ασθενών ως προς το τελικό αποτέλεσμα. Όσον αφορά τα ογκολογικά αποτελέσματα, αυτά είναι εφάμιλλα με την κλασική χειρουργική σύμφωνα με τις διεθνείς μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί. Για τους λογούς αυτούς, η λαπαροσκοπική χειρουργική καθιερώθηκε ως μέθοδος επιλογής για την αντιμετώπιση των διαφόρων παθολογικών καταστάσεων των οργάνων του ουροποιητικού συστήματος.
Πηγη:http://www.klinikiagiosloukas.gr/articles_det.asp?article_id=205