Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς (AMD) είναι μία πάθηση που προσβάλλει την ωχρά κηλίδα των ηλικιωμένων ανθρώπων. Η ωχρά κηλίδα είναι το κεντρικό τμήμα του αμφιβλιστροειδούς χιτώνα το οποίο είναι υπεύθυνο για την καθαρή και με λεπτομέρειες όραση όπως διάβασμα , οδήγηση, παρακολούθηση τηλεόρασης κ.λ.π. καθώς και για την αντίληψη των χρωμάτων. Η AMD είναι σήμερα η κυριώτερη αιτία τύφλωσης στους ηλικιωμένους άνω των εξήντα ετών. Είναι μία προοδευτικά εξελισσόμενη πάθηση η οποία πολλές φορές αμελείται καθώς θεωρείται ότι είναι απλά σύμπτωμα της ηλικίας. Όμως η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι το κλειδί της επιτυχίας στην διατήρηση της όρασης. Διακρίνεται σε δύο τύπους, την ξηρά και την υγρή. Η ξηρά είναι πιο συχνή και καλοηθέστερη και αφορά στο ενενήντα τοις εκατό των πασχόντων από εκφυλιστική ωχροπάθεια. Πολλές φορές η ξηρά μορφή μπορεί να μεταπέσει σε υγρή οπότε η μείωση της οπτικής οξύτητας είναι απότομη και χρήζει άμεσης θεραπείας.
Το κύριο χαρακτηριστικό της υγρής AMD είναι η ανάπτυξη μη φυσιολογικών αγγείων στην περιοχή της ωχράς που προέρχονται από τον χοριοειδή χιτώνα και μπορούν να οδηγήσουν σε οίδημα της περιοχής και αιμορραγία. Αυτά τα στοιχεία αν αφεθούν χωρίς θεραπεία στην συνέχεια οδηγούν σε καταστροφή των φωτουποδοχέων ,μία βλάβη μη αναστρέψιμη, με αποτέλεσμα μόνιμη απώλεια της κεντρικής όρασης. Στην αρχή τα άτομα που πάσχουν από υγρού τύπου AMD μπορεί να παραπονεθούν για θολή όραση, για παραμορφωμένα είδωλα ,για στρέβλωση ευθείων γραμμών ή για κεντρική σκοτεινή περιοχή στο πεδίο οράσεως τους.
Στο παραπάνω σχέδιο φαίνεται οως βλέπει ο φυσιολογικός οφθαλμός τα τετράγωνα και δίπλα φαίνεται πως βλέπει ο οφθαλμός που πάσχει από υγρή AMD.
Κυριότεροι παράγοντες που προκαλούν AMD είναι το κάπνισμα, το οικογενειακό ιστορικό, η ίδια πάθηση στον άλλο οφθαλμό, η διατροφή η οποία στερείται βιταμινών και Ω3 λιπαρών οξέων, η εγχείρηση καταρράκτη, η αρτηριακή υπέρταση καθώς και η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο.
Η διάγνωση της παθήσεως είναι σήμερα εύκολη καθώς υπάρχει πληθώρα διαγνωστικών εξετάσεων. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται μέθοδοι απεικόνισης της ωχράς όπως το OCT ή άλλες ανάλογες τεχνικές καθώς και η πολύ παλαιότερη φλουοραγγειογραφία. Όσον αφορά στη θεραπεία κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί LASER για φωτοπηξία της περιοχής, φωτοδυναμική θεραπεία (PDT), αλλά τα τελευταία χρόνια κυρίως χρησιμοποιούνται παράγοντες anti VEGF σε ενδουαλοειδικές εγχύσεις. Οι παράγοντες αυτοί καταστρέφουν τα αναπτυσσόμενα παθολογικά αγγεία και διατηρούν την περιοχή της ωχράς καθαρή. Το πρόβλημα με αυτούς τους παράγοντες είναι το υψηλό κόστος καθώς και το ότι συχνά απαιτείται μεγάλος αριθμός επαναλήψεων. Η μάχη για την αντιμετώπιση της AMD είναι διαρκής και στο μέλλον αναμένεται και νέες θεραπείες να προσφέρουν βοήθεια σ’ αυτόν τον σκοπό.