ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ;
Συγγραφέας Κώστας Μαυροματίδης Γράφτηκε στις ,
Τι είναι ουρική αρθρίτιδα;
Είναι μία μορφή αρθρίτιδας, η οποία προκαλεί ξαφνικά έντονο πόνο, ευαισθησία, κοκκίνισμα, πρήξιμο και αύξηση της θερμοκρασίας σε κάποια άρθρωση (συνήθως προσβάλλει μία άρθρωση κάθε φορά).
Πιο συχνά προσβάλλει το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού, μπορεί όμως να προσβάλλει και άλλες αρθρώσεις των ποδιών (γόνατα, αστράγαλους, άκρο πόδα) και λιγότερο συχνά των χεριών, του καρπού ή τον αγκώνα. Το 60% των πρώτων επεισοδίων ουρικής αρθρίτιδας συμβαίνουν στις πρώτες μεταταρσιοφαλαγγικές αρθρώσεις. Τα δάκτυλα σπάνια εμφανίζουν ουρική αρθρίτιδα, ενώ η σπονδυλική στήλη σχεδόν ποτέ δεν προσβάλλεται.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας;
Ξαφνικός, έντονος πόνος σε άρθρωση, ο οποίος συχνά πρωτοεμφανίζεται νωρίς το πρωί
Οίδημα της άρθρωσης που προσβλήθηκε, η οποία είναι ζεστή κατά την επαφή. Το δέρμα γύρω από την άρθρωση είναι κόκκινο και μοβ.
Χαρακτηριστικά όταν ένας ασθενής παρουσιάζεται με έντονο πόνο και οίδημα στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού του, χωρίς να αναφέρει πρόσφατο τραύμα, η διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας είναι η πρώτη που πρέπει να μας έρχεται στο μυαλό. Όταν αντίστοιχα ένας ασθενής παρουσιάζεται με ύπουλη έναρξη πόνου στο πόδι και οίδημα στη στην σπονδυλική στήλη είναι πολύ σπάνιο να έχει ουρική αρθρίτιδα.
Γιατί προκαλείται η ουρική αρθρίτιδα;
Στην αρχή από λάθος θεωρήθηκε ότι η ουρική αρθρίτιδα είναι μία αρρώστια που αφορούσε τους πλούσιους και δημοφιλείς ανθρώπους, επειδή νόμισαν ότι προκαλείται από φάγωμα πλούσιων γευμάτων και την πόση καλών κρασιών. Αν βέβαια και η δίαιτα όπως και η έντονη πόση κρασιού συμβάλλουν στην πρόκληση της ουρικής αρθρίτιδας, οι παράγοντες αυτοί δεν είναι οι κύριες αιτίες της αρρώστιας αυτής.
Ουρική αρθρίτιδα προκαλείται από μη φυσιολογική εναπόθεση κρυστάλλων ουρικού στους χόνδρους των αρθρώσεων, οι οποίοι στη συνέχεια απελευθερώνουν μέσα στην άρθρωση υγρό. Οι κρύσταλλοι του ουρικού οξέος, οι οποίοι σχετίζονται με το ουρικό νάτριο, μπορούν επίσης να σχηματισθούν στους νεφρούς και να προκαλέσουν τον σχηματισμό λίθων. Το ουρικό νάτριο σχηματίζεται από το ουρικό οξύ, το οποίο αποτελεί φυσικό χημικό στοιχείο που υπάρχει στον οργανισμό μας. Το ουρικό οξύ προέρχεται από την φυσιολογική διάσπαση (μεταβολισμό) του RNA και του DNA (γενετικό υλικό των κυττάρων). Μερικές τροφές περιέχουν μεγάλες ποσότητες ουρικού οξέος, ειδικά το κόκκινο κρέας και τα εντόσθια (συκώτι και νεφροί), μερικά οστρακοειδή και οι σαρδέλες.
Το ουρικό οξύ σε φυσιολογικές ποσότητες παραμένει διαλυμένο μέσα στο αίμα και περνάει εύκολα από τους νεφρούς, οπότε εγκαταλείπει το σώμα και φεύγει με τα ούρα σαν άχρηστο προϊόν.
Όταν λοιπόν το ουρικό οξύ υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει την εμφάνιση ουρικής αρθρίτιδας. Η δε ποσότητα του ουρικού στο αίμα του κάθε ανθρώπου εξαρτάται από :
1. Το είδος των φαγητών που τρωει
2. Την γενικότερα εικόνα της υγείας του
3. Το πόσα οινοπνευματώδη ποτά πίνει
4. Τα φάρμακα που γενικά παίρνει
5. Το αν αρρώστησε αιφνίδια
Δεν είναι πάγιο φαινόμενο κάθε ένας που έχει υψηλά επίπεδα ουρικού στο αίμα να εμφανίζει ουρική αρθρίτιδα. Η ικανότητα των νεφρών να απαλλάσσει τον οργανισμό από το ουρικό εν μέρει εξαρτάται από την γενικότερη υγεία του ατόμου. Ακόμη, και μόνο επειδή κάποιος σε μία οικογένεια υποφέρει από ουρική αρθρίτιδα, δεν σημαίνει ότι ο κάθε ένας από την οικογένεια αυτή θα έχει την νόσο. Συχνά η επίδραση της κληρονομικότητας μετριάζεται (μειώνεται) από τους παράγοντες κινδύνου που αναφέρθηκαν παραπάνω και οι οποίοι επηρεάζουν τα επίπεδα του ουρικού, όπως επίσης από το φύλο (άνδρες) και την αύξηση της ηλικίας. Όλοι αυτοί οι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο για ουρική αρθρίτιδα.
Πόσο συχνά είναι τα επεισόδια της ουρικής αρθρίτιδας;
Τα επεισόδια ουρικής αρθρίτιδας μπορεί να επανεμφανισθούν από στιγμή σε στιγμή στην ίδια άρθρωση. Η αρχική προσβολή της άρθρωσης αποθεραπεύεται μετά αρκετές ημέρες έως 2 εβδομάδες, εκτός κι αν δοθεί θεραπεία. Με την πρόοδο του χρόνου τα επεισόδια ουρικής αρθρίτιδας εμφανίζονται πιο συχνά, έχουν εντονότερα συμπτώματα και διαρκούν περισσότερο. Οι επανειλημμένες προσβολές της άρθρωσης μπορούν να την καταστρέψουν.
Μερικοί άνθρωποι έχουν ένα μόνο επεισόδιο ουρικής αρθρίτιδας. Ωστόσο, περίπου το 90% των ασθενών που εμφάνισαν μία φορά ουρική αρθρίτιδα θα έχουν με βεβαιότητα και δεύτερο επεισόδιο, αν και αυτό μπορεί να μην εμφανισθεί μετά από μερικά χρόνια από την πρώτη προσβολή. Άλλοι πάλι έχουν προβολές ουρικής αρθρίτιδας κάθε μερικές εβδομάδες.
Ποιοι προσβάλλονται από ουρική αρθρίτιδα;
Η ουρική αρθρίτιδα προσβάλλει περισσότερους από 1.000.000 Αμερικανούς οι οποίοι συνήθως είναι
1. Άνδρες μεγαλύτεροι από 30 ετών
2. Παχύσαρκοι
3. Άτομα που πίνουν οινοπνευματώδη συχνά
4. Άτομα που χρησιμοποιούν διουρητικά για να μειώσουν την αρτηριακή τους πίεση, ή για να θεραπεύσουν κάποια καρδιοπάθεια που έχουν
Όταν η ουρική αρθρίτιδα εμφανίζεται σε γυναίκες, συνήθως αυτές έχουν περάσει την κλιμακτήριο, και πιο ειδικά είναι αυτές που παίρνουν και κάποια φάρμακα. Λιγότερο συχνά, οι νέοι μπορεί να εμφανίσουν ουρική αρθρίτιδα αν έχουν πάρει φάρμακα για μεγάλο χρονικό διάστημα, πίνουν συχνά αλκοολούχα ποτά ή έχουν κάποια γενετική διαταραχή.
Πώς μπαίνει η διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας;
Η ουρική αρθρίτιδα δεν μπορεί απλά να διαγιγνώσκεται από μία εξέταση που γίνεται στο αίμα, αφού πολλοί άνθρωποι αν και έχουν αυξημένα επίπεδα ουρικού στο αίμα, δεν εμφανίζουν ουρική αρθρίτιδα. Έτσι η διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας μπορεί να γίνει από το υγρό της άρθρωσης που φλεγμαίνει, το οποίο όταν το βλέπουμε στο μικροσκόπιο φαίνεται να έχει κρυστάλλους ουρικού. Το υγρό λοιπόν αυτό το παίρνουμε με βελόνη, με μία διαδικασία που ονομάζεται αρθροκέντηση. Η αφαίρεση του υγρού μειώνει την πίεση μέσα στην άρθρωση και με τον τρόπο αυτό μειώνει και τον πόνο. Αν όμως οι κρύσταλλοι δεν διαπιστωθούν, δεν μπορεί να γίνει με βεβαιότητα η διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας. Μερικές φορές οι κρύσταλλοι δεν μπορούν να διαπιστωθούν την πρώτη φορά, όμως μπορούν να βρεθούν αν αφαιρεθεί και πάλι υγρό από την άρθρωση μία άλλη φορά αργότερα κατά την διάρκεια ενός άλλου επεισοδίου ουρικής αρθρίτιδας. Αφού η ουρική αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει σε χρόνια βάση πόνο στην άρθρωση και να εμπλακούν και άλλες αρθρώσεις, είναι πολύ σημαντικό να γίνει με ακρίβεια η διάγνωσή της. Κατόπιν ο γιατρός μπορεί να εφαρμόσει την κατάλληλη θεραπεία.
Πως θεραπεύουμε την ουρική αρθρίτιδα;
Δεν υπάρχει τρόπος να αντιμετωπίσουμε την ουρική αρθρίτιδα, όμως αυτή μπορεί να θεραπευθεί και να βρεθεί κάτω από τον έλεγχό μας. Έτσι με τα κατάλληλα φάρμακα τα συμπτώματα υποχωρούν μέσα σε 24 ώρες από τη στιγμή που θα αρχίσει η θεραπεία. Σκοπός λοιπόν της θεραπείας είναι :
1. Να ανακουφίσει από τον πόνο και την φλεγμονή
2. Να εμποδίσει την εμφάνιση των μελλοντικών επεισοδίων ουρικής αρθρίτιδας, για να μην οδηγηθούμε σε μόνιμες βλάβες της άρθρωσης
Ο τύπος της θεραπείας που θα δοθεί εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, όπως την ηλικία του αρρώστου, τον τύπο των φαρμάκων που έπαιρνε, την γενικότερη κατάσταση ης υγείας του, το ιατρικό του ιστορικό και την σοβαρότητα των επεισοδίων της αρθρίτιδας. Η ουρική αρθρίτιδα κυρίως αντιμετωπίζεται με χάπια .
Αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα συνήθως συνεχίζονται μέχρις ότου το επεισόδιο της ουρικής αρθρίτιδας υποχωρήσει πλήρως. Αν εμφανισθούν παρενέργειες από την θεραπεία, αυτή θα πρέπει να αλλάξει και να δοθεί κάποιο άλλο φάρμακο. Η γενικότερη κατάσταση της υγεία του αρρώστου με ουρική αρθρίτιδα που παίρνει φάρμακα είναι καλό να συζητιέται με τον θεράποντα γιατρό.
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) είναι αυτά που γενικά δίνουμε σε αρρώστους με ουρική αρθρίτιδα για να αντιμετωπίσουμε την ξαφνική και με πόνο εμφανιζόμενη ουρική αρθρίτιδα με καλά αποτελέσματα μέσα λίγες ώρες. Τα γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) είναι επίσης καλά και τα συστήνουμε στους ανθρώπους που δεν μπορούν να πάρουν ΜΣΑΦ. Η κορτιζόνη ωφελεί και επειδή μειώνει την φλεγμονή στην άρθρωση. Μπορεί αυτά να δοθούν και με ένεση μέσα στην άρθρωση που προσβλήθηκε ή να δοθούν από το στόμα. Η κολχικίνη μερικές φορές χρησιμοποιείται σε μικρές δόσεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα, με στόχο να μειώσει τον κίνδυνο επανεμφάνισης προσβολής από ουρική αρθρίτιδα.
Φάρμακα που επηρεάζουν τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα
Μερικοί άρρωστοι μπορεί να χρειάζονται και άλλα φάρμακα, τα οποία μειώνουν τα επίπεδα του ουρικού στο αίμα (όπως η αλλοπουρινόλη και η προβενεκίδη). Τα φάρμακα αυτά συστήνονται στους αρρώστους που έχουν πολλά επεισόδια ουρικής αρθρίτιδας ή πέτρες στους νεφρούς από ουρικό. Ο σκοπός της μείωσης του ουρικού στο αίμα είναι να διαλυθεί σιγά-σιγά η κάθε είδους εναπόθεση ουρικού νατρίου στην άρθρωση. Η ξαφνική μείωση των επιπέδων του ουρικού στο αίμα μπορεί να προκαλέσει ακόμη και επεισόδιο ουρικής αρθρίτιδας. Για να μην γίνει κάτι τέτοια από τη θεραπεία μας (άτομα που παίρνουν φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδά του στο αίμα) δίδεται μαζί με τα φάρμακα αυτά και κολχικίνη ή ΜΣΑΦ. Ακόμη τα φάρμακα που μειώνουν το ουρικό στο αίμα, δεν αρχίζει μαζί με την εμφάνιση του επεισοδίου της ουρικής αρθρίτιδας, αφού όπως είπαμε η ξαφνική μείωση των επιπέδων του μπορεί να προκαλέσει επεισόδιο ή να παρατείνει τη διάρκεια αυτού που υπάρχει.
Παρενέργειες των φαρμάκων : Μερικοί άρρωστοι που παίρνουν φάρμακα για την ουρική αρθρίτιδα μπορεί να εμφανίσουν παρενέργειες. Το πόσο συχνά γίνεται αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο ποσοστό να αναφερθεί, διότι εξαρτάται από τον άρρωστο, τη δόση των φαρμάκων, τον τύπο τους τις άλλες αρρώστιες που έχει ο άρρωστος, ή τα άλλα φάρμακα που παίρνει. Μερικές από τις παρενέργειες είναι σοβαρές και άλλες όχι. Πριν όμως δοθεί ένα φάρμακο πρέπει να γίνεται ευρεία συζήτηση με τον θεράποντα γιατρό, έτσι ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν όλοι οι παράγοντες κινδύνου.
Μπορεί η ουρική αρθρίτιδα να θεραπευθεί με τη δίαιτα;
Οι διαιτητικές μεταβολές στους περισσότερους αρρώστους δεν παίζουν τον βασικό ρόλο στην ρύθμιση των επιπέδων του ουρικού του αίματος. Ωστόσο, περιορίζοντας τις τροφές που αυξάνουν τα επίπεδα του ουρικού και μειώνοντας την λήψη αλκοολούχων ποτών, βοηθάμε σημαντικά τον άρρωστο με ουρική αρθρίτιδα.
Δίαιτα στην ουρική αρθρίτιδα
1. Τροφές που πρέπει να αποφεύγονται
Σάλτσες
Θαλασσινά (μερικά οστρακοειδή)
Χήνες
Μαγιά
Γλυκάδια
Συκώτι νεφροί (εντόσθια)
2. Τροφές που πρέπει να περιορίζονται
Ψαρικά
Κρεατικά (κόκκινο κρέας)
Πουλερικά
Φασόλια
Φακές
3. Φάρμακα που πρέπει να αποφεύγονται
Διουρητικά
Οινόπνευμα
Νιασίνη (νικοτινικό οξύ)
http://www.renalkomotini.gr/gr_news_migiatron3.htm
