Λοιμώδη νοσήματα
Τα μεταδοτικά νοσήματα, όπως η φυματίωση, η ιλαρά και η γρίπη, συνιστούν σοβαρή απειλή για την υγεία του ανθρώπου. Τα νοσήματα αυτά δεν γνωρίζουν σύνορα και μπορούν να εξαπλωθούν ταχύτατα, αν δεν ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπισή τους. Στο μεταξύ, νέες ασθένειες έχουν κάνει την εμφάνισή τους, όπως το AIDS το SARS (Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο), ενώ άλλες έχουν αρχίσει να αποκτούν νέα επικίνδυνα χαρακτηριστικά, όπως η ανθεκτική σε πολλά φάρμακα φυματίωση και ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος. Επιπλέον, οι επιστήμονες ανακαλύπτουν συνεχώς νέα στοιχεία για το ρόλο που παίζουν οι λοιμώδεις παράγοντες στις διάφορες χρόνιες παθήσεις, όπως ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και οι αλλεργίες.
Η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τις απειλές αυτές. Θεμελιώδη σημασία για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων έχει η στενή συνεργασία ανάμεσα στα κράτη μέλη, στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, και στους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Βασικός στόχος της ΕΕ είναι η εγκαθίδρυση κατάλληλων και αποτελεσματικών συστημάτων επιτήρησης, μηχανισμών έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης, καθώς και στρατηγικών πρόληψης και ετοιμότητας, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών. Για να μπορεί η ΕΕ να αντιδρά με τον κατάλληλο τρόπο, θα πρέπει να γίνεται ταχύτατα τόσο η ανίχνευση των νεοεμφανιζόμενων μεταδοτικών νόσων και κρουσμάτων, όσο και η ανταλλαγή πληροφοριών για τις πιθανότητες εξάπλωσής τους παγκοσμίως.
Ήδη από το 1999, έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο για τις μεταδοτικές ασθένειες, βασικός ρόλος του οποίου είναι η παρακολούθηση και ταχεία ανίχνευση των πιθανών κινδύνων για την ΕΕ, με στόχο τη συντονισμένη δημιουργία μηχανισμών αντίδρασης. Το δίκτυο απαρτίζουν οι κρατικές υγειονομικές υπηρεσίες που είναι επιφορτισμένες με καθήκοντα επιτήρησης και αντίδρασης στα κράτη μέλη. Από τον Μάιο του 2005 λειτουργεί το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Ο οργανισμός αυτός προωθεί μια δομημένη και συστηματική προσέγγιση στην αντιμετώπιση των μεταδοτικών νόσων στην ΕΕ, μέσω της μεγαλύτερης συνέργειας ανάμεσα στις υπάρχουσες δομές σε εθνικό επίπεδο.