Ανακαλύφθηκε νέο κύτταρο που εμπλέκεται στην όραση
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Τα ραβδία και τα κωνία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα φαίνεται πως δεν είναι τα μόνα κύτταρα στο εσωτερικό του ματιού μας που μας επιτρέπουν να βλέπουμε, καθώς Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν, ότι στην όραση βοηθά κι ένας πολύ πιο σπάνιος τύπος κυττάρου.
Πρόκειται για τα γαγγλιοκύτταρα που περιέχουν την ουσία μελανοψίνη και τα οποία αποτελούν μόλις το 1% έως 2% των συνολικών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς που επικοινωνούν με τον εγκέφαλο.
Αν όντως επιβεβαιωθεί ότι αυτά τα γαγγλιοκύτταρα είναι εξίσου σημαντικά για την όραση, τότε μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για νέες θεραπείες σε μερικές μορφές τύφλωσης, αν και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για κάτι τέτοιο, ακόμα κι αν αυτό είναι εφικτό.
Οι επιστήμονες γνώριζαν για τα γαγγλιοκύτταρα του αμφιβληστροειδούς χιτώνα από το 2000 και έκτοτε οι έρευνες έχουν δείξει ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στις ενστικτώδεις αντιδράσεις ευαισθησίας στο φως, όπως, για παράδειγμα, στη συστολή της κόρης του ματιού, αλλά και στη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού αναφορικά με τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης. Όμως τώρα, για πρώτη φορά, διαπιστώνεται ότι εμπλέκονται και στην όραση.
Τον περασμένο Ιούλιο, μια άλλη ομάδα ερευνητών, σε μελέτη που δημοσίευσαν στο Neuron, όπου παρουσίασαν τα αποτελέσματα των πειραμάτων τους σε ποντίκια, ανέφεραν ότι οι νευράξονες, οι επεκτάσεις των γαγγλιοκυττάρων, συνδέονται με τμήματα του εγκεφάλου που δεν αφορούν μόνο τις ασυνείδητες αντιδράσεις στο φως, αλλά εμπλέκονται σε αυτή καθεαυτή τη συνειδητή όραση.
Η νέα έρευνα επιβεβαιώνει ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει και αναφέρει ότι τα γαγγλιοκύτταρα φαίνεται να επιτρέπουν στα πειραματόζωα να αντιλαμβάνονται τη φωτεινότητα των αντικειμένων του περιβάλλοντός τους.
Η μελέτη των Δρ Ρόμπερτ Λούκας και Τίμοθι Μπράουν της Σχολής Επιστημών της Ζωής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, που δημοσιεύτηκε στο PLoS Biology, εκτιμά ότι περίπου το 40% των εγκεφαλικών κυττάρων, τα οποία επεξεργάζονται οπτικά σήματα που στέλνει το μάτι, φαίνεται να λαμβάνουν σχετικές πληροφορίες από τα γαγγλιοκύτταρα.
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας των ανθρώπων και άλλων θηλαστικών περιέχει μια πληθώρα κωνίων και ραβδίων, φωτοευαίσθητων κυττάρων που στέλνουν στον εγκέφαλο, μέσω του οπτικού νεύρου, πληροφορίες για την κίνηση, το σχήμα και το χρώμα των αντικειμένων στο οπτικό πεδίο.
Περίπου το 1% των νευρώνων στον αμφιβληστροειδή χιτώνα παράγουν την μελανοψίνη, μια φωτοευαίσθητη πρωτεΐνη.
Τα πειράματα με τυφλά ποντίκια έδειξαν ότι υπήρχε ηλεκτρική δραστηριότητα στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου τους, όταν αυτά εκτίθεντο στο φως. Έτσι, οι επιστήμονες έδειξαν ότι τα κέντρα της όρασης στον εγκέφαλο μπορούσαν να αντιδρούν στο φως.
«Αυτό σημαίνει ότι (τα πειραματόζωα) δεν είναι πραγματικά τυφλά, όπως πιστεύαμε μέχρι τώρα. Διατηρούν μια ικανότητα να αντιλαμβάνονται το φως», δήλωσε ο Δρ Μπράουν, που απέδωσε αυτήν την ικανότητα στη δράση της μελανοψίνης, η οποία παράγεται από τα γαγγλιοκύτταρα του ματιού.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν νέες μελέτες, σε ανθρώπους αυτή τη φορά, για να βεβαιώσουν κατά πόσο τα κύτταρα αυτά είναι σημαντικά και για την ανθρώπινη όραση, πράγμα που, αν όντως συμβαίνει, θα μπορούσε να οδηγήσει κάποια στιγμή σε καινοτομικές θεραπείες της τύφλωσης, λόγω εκφύλισης των κωνίων και ραβδίων του αμφιβληστροειδούς χιτώνα.
Η θεραπεία θα μπορούσε να αφορά βοηθήματα όρασης, τα οποία βελτιώνουν τη δράση των γαγγλιοκυττάρων που παράγουν την μελανοψίνη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η έρευνά τους, παράλληλα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε τεχνολογικές εφαρμογές, όπως σε βελτιωμένες μεθόδους τεχνητού φωτισμού, καθώς επίσης σε φωτεινότερες οθόνες τηλεόρασης και ηλεκτρονικών υπολογιστών.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
