Η διεγχειρητική μέτρηση παραθορμόνης στην χειρουργική αντιμετώπιση του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού,
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι μια νοσολογική οντότητα που διαγιγνώσκεται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια.
Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου είναι 25-30 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους.
Χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα παραθορμόνης και ασβεστίου ορού και χαμηλά επίπεδα φωσφόρου. Μπορεί να οφείλεται σε μονήρες αδένωμα παραθυρεοειδούς αδένα (80%), διπλό αδένωμα (4%) ή υπερπλασία πολλαπλών αδένων (15%) και σπανιότατα σε καρκίνο (1%).
Η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος ή των πασχόντων παραθυρεοειδών αδένων.
Προεγχειρητικά γίνεται προσπάθεια εντοπισμού των παθολογικών παραθυρεοειδών αδένων με τις ακόλουθες απεικονιστικές εξετάσεις:
1) Υπερηχογράφημα τραχήλου που έχει ευαισθησία από 45-78%.
Είναι προφανές ότι θα πρέπει η εξέταση αυτή να γίνει από ειδικά εκπαιδευμένο Ακτινολόγο με μεγάλη εμπειρία για να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
2) Σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών αδένων με ευαισθησία περίπου 70%
3) Αξονική και μαγνητική τομογραφία των οποίων δυστυχώς η ευαισθησία δεν ξεπερνά το 55%
Είναι σαφές ότι σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι δυνατός ο προεγχειρητικός εντοπισμός των παθολογικών παραθυρεοειδών αδένων και βέβαια ακόμη και στην περίπτωση εντοπισμού κάποιου εξ’ αυτών δεν είναι απόλυτα σίγουρο ότι δεν υπάρχουν και άλλοι παθολογικοί παραθυρεοειδείς αδένες που δεν κατέστη δυνατόν να δώσουν απεικονιστικά ευρήματα. Κατά συνέπεια εγείρεται το μέγα ερώτημα του κατά πόσο είναι ο χειρουργός βέβαιος κατά το τέλος της χειρουργικής επέμβασης ότι έχει λύσει το πρόβλημα του ασθενούς με πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό αφαιρώντας τον προεγχειρητικά εντοπισμένο παθολογικό παραθυρεοειδικό ιστό.
Στην απάντηση αυτού του ερωτήματος τεράστια είναι σήμερα η συμβολή της διεγχειρητικής μέτρησης παραθορμόνης, της ορμόνης δηλ. που υπερπαράγεται στις περιπτώσεις του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού.
Συγκεκριμένα, η παραθορμόνη προσδιορίζεται αμέσως μετά την εισαγωγή του ασθενούς στην αναισθησία και στη συνέχεια ξαναπροσδιορίζεται 10 λεπτά μετά την αφαίρεση του παθολογικού παραθυρεοειδικού ιστού ( αδενώματος ή υπερπλαστικού παραθυρεοειδούς).
Αν η τιμή της παραθορμόνης κατέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα ή παρουσιάσει πτώση μεγαλύτερη από το 50% της αρχικής τιμής (κριτήρια Miami) τότε έχει επιτευχθεί η βιοχημική ίαση του ασθενούς. Αν δεν συμβεί αυτό και η παραθορμόνη εξακολουθεί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα τότε είναι βέβαιο ότι υπάρχει και έτερος παθολογικός παραθυρεοειδικός ιστός και κατά συνέπεια η διερεύνηση του τραχήλου για την ανάδειξη του ή των ετέρων παθολογικών παραθυρεοειδών αδένων πρέπει να συνεχιστεί.
Η διεγχειρητική μέτρηση παραθορμόνης ως ρουτίνα σε όλες επεμβάσεις για πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό ξεκίνησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την ομάδα μας στην Κεντρική Κλινική Αθηνών το Σεπτέμβριο του 2009 με άριστα αποτελέσματα.
Η αδυναμία προσδιορισμού της διεγχειρητικής παραθορμόνης αποτελεί συχνά αίτιο αποτυχημένης έκβασης της χειρουργικής θεραπείας.