Στένωση της καρωτίδας αρτηρίας: Χειρουργείο ή stent;
Συγγραφείς: Ανάργυρος Μαριόλης, Κωνσταντίνος Οικονομόπουλος, Θεόδωρος Σεργεντάνης, Γεώργιος Τσιβγούλης & Χριστόδουλος Στεφανάδης Γράφτηκε στις ,
Ερευνητική ομάδα από τη χώρα μας κατέδειξε την υπεροχή του χειρουργείου έναντι της τοποθέτησης stent για τη θεραπεία της στένωσης της καρωτίδας αρτηρίας.
Ποια τελικά είναι η ορθότερη χειρουργική αντιμετώπιση της στένωσης της καρωτίδας αρτηρίας; Ένα πολυσυζητημένο, πολυδιάστατο ερώτημα που έχει πολλάκις έως τώρα διχάσει την ιατρική κοινότητα, βρίσκει απάντηση.
Την απάντηση έδωσε ομάδα ελλήνων επιστημόνων μέσω μετα-ανάλυσης που καταδεικνύει την υπεροχή του χειρουργείου έναντι της τοποθέτησης stent, η οποία δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη διαδικτυακή έκδοση της έγκριτης επιστημονικής επιθεώρησης “Stroke”. Ο κ. Κωνσταντίνος Οικονομόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου Νέων Ιατρών, ο κ. Θεόδωρος Σεργεντάνης συνεργάτης της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Γεώργιος Τσιβγούλης λέκτορας Νευρολογίας της Ιατρικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, ο γενικός ιατρός κ. Ανάργυρος Μαριόλης πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής και Διευθυντής του Κέντρου Υγείας Αρεόπολης Μάνης, υπό την εποπτεία του προέδρου της Ιατρικής Σχολής και Τακτικού Καθηγητή κ. Χριστόδουλου Στεφανάδη προέβησαν σε συστηματική ανασκόπηση της σχετικής με το εν λόγω ζήτημα βιβλιογραφίας (1206 άρθρα στη βάση δεδομένων MEDLINE και περιλήψεις συνεδρίων), η οποία οδήγησε σε τελική επιλογή 13 τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών που συνέκριναν το ανοιχτό χειρουργείο με την τοποθέτηση stent. Μεταξύ αυτών η πολυαναμενόμενη μελέτη CREST η οποία δημοσιεύθηκε το Μάιο του 2010 στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση “New England Journal of Medicine”, αυξάνοντας το ήδη υπάρχον δείγμα κατά 2500 ασθενείς (ποσοστό αύξησης περίπου 30%).
Η μετα-ανάλυση, η συνδυαστική δηλαδή ανασύνθεση των αποτελεσμάτων των επιμέρους μελετών, βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας της στατιστικής ισχύος καθώς δείγμα της αποτελεί το άθροισμα των δειγμάτων των επιμέρους μελετών. Έτσι, η συγκεκριμένη μετα-ανάλυση με δείγμα περίπου 7500 ασθενών (3.723 υποβληθέντες σε ανοιχτό χειρουργείο και 3.754 με τοποθέτηση stent) κάνει την πλάστιγγα να γείρει υπέρ του ανοιχτού χειρουργείου, ειδικότερα για ασθενείς άνω των 70 ετών.
Πιο συγκεκριμένα, το ανοιχτό χειρουργείο σχετίστηκε τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα με λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια συγκριτικά με αυτούς στους οποίους τοποθετήθηκε stent. Αντίθετα το χειρουργείο συσχετίστηκε με αυξημένο αριθμό εμφραγμάτων του μυοκαρδίου και τραυματισμών των εγκεφαλικών νεύρων σε σχέση με την τοποθέτηση stent σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Αξίζει να τονιστεί ότι η εν λόγω ομάδα δεν είχε καμία οικονομική εξάρτηση κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της ανωτέρω μελέτης.
Αν και η χώρα μας διανύει μια περίοδο έκπτωσης των ηθικών αξιών και οικονομικής στενότητας, μέσα σε αυτό το κλίμα οι «εραστές» της γνώσης συνεχίζουν να υπάρχουν και τα δημιουργήματά τους συνεχίζουν να αναδύονται στην επιφάνεια.
Συμπερασματικά η τοποθέτηση stent είναι μια θεραπευτική επιλογή που απαιτεί προσεκτική επιλογή των ασθενών που υποβάλλονται σε αυτή. Η ενδαρτηρεκτομή παραμένει η πρώτη επιλογή για τη θεραπεία της στένωσης της καρωτίδας αρτηρίας, ενώ η τοποθέτηση stent μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε μερικές ομάδες ασθενών και όταν η ενδαρτηρεκτομή αντενδείκνυται.
[«Carotid Artery Stenting Versus Carotid Endarterectomy: A Comprehensive Meta-Analysis of Short-Term and Long-Term Outcomes.
Economopoulos KP, Sergentanis TN, Tsivgoulis G, Mariolis AD, Stefanadis C.
Stroke. 2011.»]
