Αλλαγή φύλου
Συγγραφέας Στρατής Γαβριήλ Γράφτηκε στις ,
Από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρχε σαν φαινόμενο πρόσωπα να αισθάνονται διαφορετικά από το γενετικά προσδιοριζόμενο φύλο τους. Σε πολλά αρχαία κείμενα μπορεί κανείς να βρει περιπτώσεις, κυρίως ανδρών που συμπεριφέρονταν με θηλυπρέπεια, να ντύνονται ανάλογα, και να συζούν ακόμα με τον αγαπημένο τους. Επίσης σε φυλές ιθαγενών της Νοτίου Αμερικής αναφέρονται και γάμοι μεταξύ ομοφυλοφίλων. Στην Αρχαία Ρώμη ήταν γνωστοί οι ευνούχοι με τη θηλυπρεπή συμπεριφορά, που περιτριγύριζαν την αυτοκράτειρα. Η αντιμετώπιση των προσώπων αυτών από τη κοινωνία ήταν πάντα επιφυλακτική, άλλοτε ανεκτική και άλλοτε ιδιαίτερα εχθρική. Στις αρχές του 20ου αιώνα η τάση των ατόμων αυτών θεωρείτο ψυχιατρική νόσος που δεν έπαιρνε θεραπεία. Δεν ήταν λίγα τα περιστατικά που βιαίως υποβάλλονταν σε ηλεκτροσόκ. Από τις αρχές του αιώνα μέχρι και σήμερα άτομα με τέτοια συμπεριφορά, με πόνο ψυχής στην Ινδία εγκατέλειπαν τις οικογένειες τους για να ενταχθούν σε κάστα, τη γνωστή Hijra προκειμένου να υποστούν ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων τους. Αυτό το «τρίτο» φύλο δεν παρουσίαζε κόλπο αλλά τουλάχιστον εμφάνιζε ένα θηλυκό σωματότυπο που προέκυπτε από την εξαφάνιση των ανδρικών ορμονών. Με την εξέλιξη των κοινωνιών, την σταδιακή απελευθέρωση τους από τις θρησκοληπτικές δεσμεύσεις και την πρόοδο των επιστημών έγινε πιο καθαρό ότι το φαινόμενο αυτό δεν είναι ψυχιατρική νόσος, ούτε κακοδαιμονία, αλλά μια ενδογενής τάση των ατόμων αυτών, που αν διόρθωναν το φύλο τους θα ήταν ευτυχέστεροι. Ο γιατρός Harry Benjamin, M.D στην Αμερική, μόλις τα μέσα της δεκαετίας του ΄50 αντιμετώπιζε τα πρόσωπα αυτά με διαφορετική αντίληψη και τους χορηγούσε οιστρογόνα βοηθώντας τους να εμφανίζουν μια πιο θηλυκή εικόνα του σώματός τους. Την ίδια εποχή η Christine Jorgensen κάτοικος Αμερικής υπέστη διόρθωση του φύλου της δημοσιοποιώντας την ιστορία της προκαλώντας μεγάλη εθνική αίσθηση.
Οι πραγματικές χειρουργικές τεχνικές για την διόρθωση του φύλου άρχισαν να αναπτύσσονται την εποχή εκείνη.
Είναι γνωστός ο Γάλλος Πλαστικός χειρουργός Georges Burou, M.D. στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 όπου χειρουργούσε χιλιάδες ασθενείς από όλο τον κόσμο στη κλινική του στη Casablanca, Morocco. Η τεχνική αυτή που χρησιμοποιεί το δέρμα του ανδρικού μορίου για τη δημιουργία του γυναικείου κόλπου έχει και σήμερα θέση στη χειρουργική. Συνεχείς εξελίξεις των τεχνικών αυτών αναπτύσσονται και κάθε χειρουργός που ασχολείτο με τη χειρουργική αυτή προσθέτει πλεονεκτήματα χρησιμοποιώντας τις γνώσεις της πλαστικής. Ο στόχος είναι το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, η άψογη λειτουργική ικανότητα του νεοκόλπου, η στυτική και ανοργασμική λειτουργία αλλά και το σύντομο της επέμβασης και της μετεγχειρητικής πορείας. Σήμερα με τη βελτιωμένη τεχνική του Georges Burou, M.D. η επέμβαση διαρκεί μόλις 2,5 ώρες, και η ασθενής δεν χρειάζεται να παραμείνει περισσότερο από μία μέρα στο νοσοκομείο. Τα προβλήματα, που παρουσιάζονταν στο παρελθόν με τη στένωση του νεοκόλπου δεν εμφανίζονται πλέον αφού το δέρμα του πέους χρησιμοποιείται σαν αγγειούμενος κρημνός που δεν υφίσταται ρικνώσεις. Επίσης η διατήρηση της νεύρωσής του προσφέρει αισθητικότητα στο νεοκόλπο, που σε συνδυασμός με την γειτνίασή του με το ορθό και το αιδοιικό νευρικό πλέγμα προσφέρει απόλυτο οργασμό. Ο οργασμός συνεπικουρείται από το παλμό του στυτικού ιστού του προστάτη, ο οποίος διατηρείται, καθώς και μικρού τμήματος στυτικού ιστού, που επίσης διατηρείται για τη δημιουργία νεοκλειτορίδας. Η παραμονή της ασθενούς στο νοσοκομείο δεν είναι απαραίτητη πέραν της πρώτης μετεγχειρητικής μέρας, και η σεξουαλική επαφή της δεν απαγορεύεται πέραν του μηνός.
Περιστατικά, που δυστυχώς ακόμα και σήμερα υπάρχουν, και έχουν υποστεί ακρωτηριασμό τύπου Hijra χωρίς σωστή δημιουργία κόλπου είναι πολύ δυσκολότερο να αντιμετωπιστούν. Στη περίπτωση αυτή χρειάζεται πολύωρη επανορθωτική επέμβαση με μεταφορά αγγειούμενου τμήματος εντέρου στη θέση του κόλπου. Η παραμονή της ασθενούς στο νοσοκομείο ξεπερνά τη βδομάδα.
Για τη διόρθωση του φύλου στην αντίθετη κατεύθυνση, χειρουργικά είναι πολύ δυσκολότερο και συναντά πολλαπλά λειτουργικά και αισθητικά προβλήματα, που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Οι δυσκολίες αφορούν στην αισθητική δημιουργία βαλάνου. Η βάλανος αποτελείται από στυτικό ιστό, και δέρμα με χαρακτήρες και εικόνα βλεννογόνου, μοναδικών ιδιοτήτων στο ανθρώπινο σώμα από το οποίο ο χειρουργός δεν μπορεί δανειστεί. Επίσης η ποιότητα του δέρματος της πόστης, που περιβάλει το πέος είναι μοναδικό και δύσκολο να αντικατασταθεί. Λειτουργικά επίσης ο στυτικός μηχανισμός δεν μπορεί ποτέ να αντικατασταθεί από φυσικούς ιστούς. Προκειμένου επίσης να κλείσει ο κόλπος απαραίτητη είναι η ολική υστερεκτομή, μια μεγάλη επέμβαση. Με βάση αυτών των δεδομένων το αποτέλεσμα αλλαγής φύλου από γυναίκα σε άνδρα λειτουργικά και αισθητικά δεν μπορεί παρά να είναι φτωχό. Η δημιουργία πέους μπορεί να προκύψει με μεταφορά αγγειούμενου κρημνού κατάλληλα διαμορφωμένου, από το πήχη ή τη κνήμη ή τη κοιλιά. Η επιμήκυνση της ουρήθρας μπορεί να αποκατασταθεί από φλεβικό μόσχευμα ενώ ο στυτικός μηχανισμός είναι μηχανικός. Προσομοίωση της βαλάνου δεν μπορεί να επιτευχθεί. Συμπερασματικά πρόκειται για μια μεγάλη επέμβαση, που συχνότερα γίνεται σε δύο ή και τρία στάδια.
Προκειμένου να υποστεί κάποιος αλλαγή ή σωστότερα διόρθωση (reassignment) φύλου είναι απαραίτητη η διαπίστωση από ειδικό ψυχολόγο και ψυχίατρο, ότι ο ασθενής είναι απόλυτα υγιής ψυχικά και ότι η απόφασή του δεν είναι απόρροια οποιασδήποτε ψυχικής διαταραχής.
