Ποια τα νεώτερα για τη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα;
Συγγραφέας Νικόλαος Μπουντούρογλου Γράφτηκε στις ,
Ποια είναι η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του πνεύμονα;
Πρόκειται για μια μορφή καρκίνου που εμφανίζεται συχνά. Τις τελευταίες δεκαετίες μάλιστα η συχνότητά της έχει αυξηθεί, κυρίως στις γυναίκες. Ο καρκίνος του πνεύμονα ευθύνεται για το 34% περίπου των θανάτων από καρκίνο στους άνδρες και για το 23% στις γυναίκες.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, φέτος θα διαγνώστουν 1,2 εκατομμύρια περιπτώσεις παγκοσμίως. Ειδικότερα για την χώρα μας, κάθε έτος διαγιγνώσκονται περισσότερες από 6.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα, ενώ λιγότερο από το 10% αυτών των ασθενών αναμένεται να επιβιώσει περισσότερο από μια πενταετία. Ο καρκίνος του πνεύμονα σκοτώνει ετησίως περισσότερους ασθενείς από όσους ο καρκίνος παχέος εντέρου, ο καρκίνος του μαστού και του προστάτη μαζί.
O καρκίνος του πνεύμονα εμφανίζεται με διαφορετικούς τύπους;
Διακρίνεται σε δύο τύπους, τον μικροκυτταρικό ΜΚΠ (15%) και τον μη μικροκυτταρικό ΜΜΚΠ (85%). Ο δεύτερος τύπος, που αφορά και το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών, περιλαμβάνει τρεις ιστολογικούς τύπους, τον πλακώδη τύπο, το αδενοκαρκίνωμα και τον μεγαλοκυτταρικό.
Υπάρχουν παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εκδήλωση της νόσου;
Η νόσος, και ιδιαίτερα ο πλακώδης καρκίνος του πνεύμονα, συνδέεται κατά κύριο λόγο με το κάπνισμα. Καπνιστές που συνηθίζουν να καπνίζουν ένα πακέτο ημερησίως έχουν 30 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από καρκίνο του πνεύμονα. Επίσης, σε διαφορετικό βαθμό, έχουν ενοχοποιηθεί η κληρονομικότητα, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η επαγγελματική έκθεση σε διάφορους παράγοντες, όπως αμίαντο, ραδόνιο, και ακτινοβολία.
Ποια συμπτώματα πρέπει να ανησυχήσουν έναν άνθρωπο;
Οι κλινικές εκδηλώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν γενικά συμπτώματα όπως καταβολή και απώλεια βάρους ή ειδικότερα συμπτώματα όπως επίμονο βήχα, δύσπνοια, θωρακικό άλγος ή αιμόπτυση. Αυτό που μπορεί να εμφανιστεί πρωιμότερα και να υποεκτιμηθεί από τους ίδιους τους ασθενείς είναι ο επίμονος βήχας που τον αξιολογούν ως «βήχα του καπνιστή».
Πώς τίθεται η διάγνωση;
Πολλές φορές η διάγνωση αποτελεί τυχαίο ακτινολογικό εύρημα ή αποτέλεσμα ελέγχου για πνευμονική λοίμωξη. Η διάγνωση γίνεται με κυτταρολογική εξέταση πτυέλων, βρογχικών εκκρίσεων ή πλευριτικού υγρού, με ενδοβρογχική βιοψία ή αναρρόφηση δια λεπτής βελόνης, ιστολογική εξέταση και με τη βοήθεια απεικονιστικών τεχνικών όπως η αξονική τομογραφία, το σπινθηρογράφημα με ποζιτρόνια (PET) και η μαγνητική τομογραφία (MRI). Οι τελευταίες εξετάσεις χρησιμεύουν και στη σταδιοποίηση, δηλαδή στην ανεύρεση του σταδίου, στο οποίο βρίσκεται η νόσος καθώς εξελίσσεται.
Αν γίνει μετάσταση, ποια όργανα κινδυνεύουν περισσότερο;
Οι συχνότερες μεταστατικές εστίες είναι ο εγκέφαλος, το ήπαρ, τα οστά και τα επινεφρίδια. Περιοχικοί ή απομακρυσμένοι λεμφαδένες προσβάλλονται ανάλογα με το στάδιο. Το στάδιο της νόσου, ο τύπος του καρκίνου του πνεύμονα, αλλά και η γενικότερη κατάσταση του ασθενούς υποδεικνύουν τη θεραπευτική τακτική που θα ακολουθηθεί.
Πώς αντιμετωπίζεται σήμερα ο καρκίνος του πνεύμονα;
Ο μικροκυτταρικός καρκίνος είναι πολύ επιθετικός και δεν αντιμετωπίζεται χειρουργικά. Ανταποκρίνεται πολύ γρήγορα όμως στην ακτινοθεραπεία ή / και στη χημειοθεραπεία. Χειρουργικά αντιμετωπίζονται τα πρωιμότερα στάδια του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα, ενώ η ακτινοθεραπεία και ένα πλήθος παραγόντων στη φαρέτρα της χημειοθεραπείας χρησιμοποιούνται είτε συμπληρωματικά στη χειρουργική θεραπεία είτε ως θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση του προχωρημένου και του μεταστατικού καρκίνου του πνεύμονα.
Παρ’ όλα αυτά, η πρόγνωση παραμένει δυσμενής σε μεγάλο ποσοστό για αυτό και κρίνεται επιτακτική η ανάγκη ανεύρεσης νέων αποτελεσματικότερων θεραπειών. Η φιλοσοφία που διέπει πια την επιστημονική κοινότητα είναι πως πρέπει σε κάθε ασθενή να «κόβεται και να ράβεται» η ατομική και εξειδικευμένη για αυτόν θεραπεία. Η ανίχνευση συγκεκριμένων παραγόντων που επηρεάζουν την έκβαση της νόσου αλλά και την ανταπόκριση στη θεραπεία αποτελεί πρωτεύοντα στόχο της επιστημονικής έρευνας.
Πού επικεντρώνονται σήμερα οι προσπάθειες των επιστημόνων αναφορικά με τη θεραπεία της νόσου;
Από μεγάλες πολυκεντρικές-πολυεθνικές τυχαιοποιημένες μελέτες αποδείχτηκε πρόσφατα ότι ο ιστολογικός τύπος (αδενοκαρκίνωμα, πλακώδες και μεγαλοκυτταρικό) μπορεί να διαχωρίσει τους ασθενείς σε εκείνους που θα ωφεληθούν περισσότερο από ένα συνδυασμό φαρμάκων σε σχέση με ένα άλλο. Αυτό το εύρημα αποτελεί τεράστιο «μικρό» βήμα για την αντιμετώπιση των πασχόντων. Έως τώρα, η επιλογή της χημειοθεραπείας αυτών των ασθενών εξαρτιόταν κατά κύριο λόγο από τον κλασσικό διαχωρισμό μικροκυτταρικού και μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα. Η ταυτοποίηση του ιστολογικού υποτύπου του ΜΜΚΠ, παρότι γινόταν πάντα, δεν είχε αξιολογηθεί για τη μεγάλη προβλεπτική του σημασία σε σχέση με την ανταπόκριση της νόσου σε ένα συγκεκριμένο συνδυασμό χημειοθεραπευτικών παραγόντων.
Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα Φαρμακευτικά Προϊόντα για Ανθρώπινη Χρήση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φαρμάκων ενέκρινε την χρήση της ενέσιμης πεμετρεξίδης για την θεραπεία πρώτης γραμμής του προχωρημένου Μη-Μικροκυτταρικού Καρκίνου των Πνευμόνων. Η έγκριση βασίστηκε σε μία τυχαιοποιημένη μελέτη Φάσης ΙΙΙ, η οποία αξιολόγησε την φαρμακευτική ουσία σε συνδυασμό με άλλες ουσίες. Η μελέτη έγινε σε 1.725 ασθενείς κι είναι η μεγαλύτερη κλινική μελέτη Φάσης ΙΙΙ που έχει διεξαχθεί σε πλαίσια θεραπείας πρώτης γραμμής για τον ΜΜΚΠ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, τα οποία ανακοινώθηκαν στο 12ο Διεθνές Συνέδριο για τον καρκίνο του πνεύμονα και το 14ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο για τον καρκίνο, σε ασθενείς με αδενοκαρκίνωμα ή μεγαλοκυτταρικό καρκίνωμα παρατηρήθηκε βελτίωση στη συνολική επιβίωση ενώ ασθενείς με ιστολογία καρκίνου εκ πλακωδών κυττάρων παρατηρήθηκαν καλύτερα επίπεδα συνολικής επιβίωση από τη θεραπεία με το φαρμακευτικό σχήμα που περιείχε την γεμσιταβίνη.
Eπίσης, η ουσία έλαβε ένδειξη για χορήγηση ως δεύτερης γραμμής, μονοθεραπεία για την αντιμετώπιση ασθενών με τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό ΜΜΚΠ μετά από προηγούμενη χημειοθεραπεία.
Τέλος, οι στοχευμένες θεραπείες αποτελούν νέους παράγοντες που δρουν εξειδικευμένα σε κυτταρικούς υποδοχείς και διαδικασίες αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Το ερευνητικό ενδιαφέρον της ιατρικής κοινότητας έχει στραφεί και στις θεραπείες αυτές που έχουν αρχίσει να δίνουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε κλινικές μελέτες και να καταδεικνύουν όφελος επιβίωσης σε πολλούς ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.
http://health.ana-mpa.gr
