Τι είναι η αρτηριακή πίεση;
Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη που προωθεί το αίμα μέσω των αρτηριών σε όλους τους ιστούς του σώματος, εξασφαλίζοντας την συνεχή κυκλοφορία του αίματος. Η καρδιά μας είναι μία μικρή αλλά ισχυρή μυϊκή αντλία που κατά τη διάρκεια της ζωής μας «κτυπά» συνεχώς, δηλαδή συστέλλεται και διαστέλλεται, με ρυθμό περίπου 60-80 φορές το λεπτό, στέλνοντας 5 λίτρα αίματος το λεπτό σε όλο το σώμα. Η πίεση του αίματος μπορεί να παρομοιασθεί με την πίεση που ασκείται μέσα σε ένα λάστιχο ποτίσματος. Για να τρέξει το νερό από την μία άκρη του λάστιχου στην άλλη, χρειάζεται η δύναμη της βρύσης που θα ωθήσει το νερό σε αυτή την κίνηση.
Πως εκφράζεται η αρτηριακή πίεση; Η αρτηριακή πίεση εκφράζεται με δύο αριθμούς. Ο γιατρός σας θα σας πει ότι η πίεσή σας είναι π.χ. 120 με 80 mmHg . Ο μεγάλος αριθμός (το 120) είναι η πίεση μέσα στις αρτηρίες όταν η καρδιά σας κτυπά και εξακοντίζει το αίμα στην αορτή και καλείται συστολική πίεση. Ο μικρός αριθμός (80) είναι η πίεση όταν η καρδιά σας χαλαρώνει ανάμεσα σε δύο διαδοχικούς κτύπους και καλείται διαστολική πίεση. Το mmHg σημαίνει χιλιοστά στήλης υδραργύρου και είναι η διεθνής μονάδα μέτρησης της αρτηριακής πίεσης .
Είναι σταθερή η πίεση σας όλο το 24ωρο; Η αρτηριακή πίεση μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια της ημέρας ή από ημέρα σε ημέρα. Μπορεί να βρεθεί αυξημένη κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης ή όταν είστε ψυχικά φορτισμένος ή όταν έχετε υπερβολικό άγχος οπότε και η καρδιά δουλεύει πιο γρήγορα. Αντίθετα, συνήθως η πίεσή σας βρίσκεται χαμηλότερη όταν είστε ξεκούραστος ή κοιμάστε οπότε και η καρδιά σας δεν χρειάζεται να λειτουργεί με εντατικούς ρυθμούς. Αυτό είναι εντελώς φυσιολογικό. Επίσης η πίεση μεταβάλλεται και μόνο με την αλλαγή της στάσης του σώματος. Πχ από την καθεστηκυία θέση στη όρθια στάση, η πίεση είναι διαφορετική.
Επίσης η πίεση, όπως και πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού, ακολουθεί μία κιρκάδια (νυχθημέρια) διακύμανση κατά την διάρκεια του 24ώρου. Τις πρώτες πρωινές ώρες μετά το ξύπνημα η πίεση συνήθως είναι αυξημένη. Ακολούθως σταδιακά σταθεροποιείται κατά την διάρκεια της ημέρας μέχρι τις νυκτερινές ώρες του ύπνου όπου συνήθως μειώνεται στα χαμηλότερα επίπεδά της.
Αυτή η φυσιολογική μείωση της πίεσης κατά τις ώρες του ύπνου σε σχέση με την πίεση της ημέρας παρατηρείται περίπου στους 6 με 7 από τους 10 υπερτασικούς οι οποίοι καλούνται dippers ενώ αυτοί που δεν παρουσιάζουν αυτή την μείωση καλούνται non-dippers. Οι τελευταίοι φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς να υποστούν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα.
Ωστόσο, αν εσείς εργάζεσθε σε νυχτερινή βάρδια, τότε η νυχθημέρια διακύμανση της πίεσής σας αλλάζει και σιγά –σιγά συγχρονίζεται με το πρόγραμμα των ωρών εργασίας και αναπαύσεώς σας αντίστοιχα.