Κεφαλονιά

Συγγραφέας iatorκλείσιμοΣυγγραφέας: iator Όνομα: Ιάτωρ
Email: info@iator.gr
Site: http://www.iator.gr
Site 2: http://www.iator.biz

Πληροφορίες: Ιάτωρ "ο γιατρός, θεραπευτής" Διαδικτυακό Περιοδικό ΥγείαςΠροβολή άρθρων του συγγραφέα Γράφτηκε στις 12 Μαΐου 2011,

Η Κεφαλονιά είναι νησί του Ιονίου πελάγους. Ανήκει στα Επτάνησα.

Η Κεφαλονιά (Κεφαλληνία) είναι το μεγαλύτερο και το πιο ορεινό νησί των Επτανήσων. Βρίσκεται απέναντι από την είσοδο του Πατραϊκού Κόλπου, βόρεια της Ζακύνθου, νότια της Λευκάδας και δυτικά της Ιθάκης.

Το νησί έχει έκταση περίπου 781 τ.χλμ. και σε αυτό κατοικούν περίπου 34.488 κάτοικοι4. Μεγάλο μέρος της έκτασης του καταλαμβάνει η οροσειρά Αίνος με σημαντικότερες κορυφές τις Μέγας Σωρός (1.628μ.), Αγία Δυνατή (1.131μ.), Ευμορφία (1.043μ.) και Κόκκινη Ράχη (1.078μ.) Οι σημαντικότερες πεδιάδες είναι αυτές της Κραναίας, της χερσονήσου Παλικής, του Αρακλείου και της Σάμης.

Οι ακτές της Κεφαλονιάς σχηματίζουν πολλούς κόλπους και ακρωτήρια. Σπουδαιότεροι κόλποι είναι της Σάμης, του Μύρτου, του Λουρδά, του Αθέρα, του Φισκάρδου, του Γαϊδάρου, του Λιβαδιού, του Αργοστολίου γνωστός και ως Κουτάβου. Κυριότερα ακρωτήρια είναι (αρχίζοντας από το νότο και προχωρώντας με ανατολική κατεύθυνση) η Μούντα, η Κάπρος, το Σαρακήνικο, ο Μύτικας, το Κεντρί, το βορεινό Δαφνούδι, στα βορειοδυτικά ο Αθέρας, στα δυτικά τα Ορθολίθια, η Σκίζα και ο Γερόγομπος και νοτιότερα το Ακρωτήρι και η Αγία Πελαγία, ο Λιάκας, ο Καστανάς κ.ά. Οι ακτές είναι γενικά βραχώδεις και απότομες προς το Ιόνιο, ενώ έχουν ηπιότερους σχηματισμούς προς την ανατολική πλευρά.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα σπήλαια του νησιού, όπως τα βαραθρώδη Μελισσάνη, Αγκαλάκι, Αγίων Θεόδωρων, Ζερβάτη, η Σπηλιά Δρογκαράτη, το σπήλαιο Σάκκου κ.ά. Η παραλία Μύρτος στην βορειοδυτική πλευρά του νησιού έχει ψηφιστεί 11 φορές ως η καλύτερη ελληνική θάλασσα σύμφωνα με την ετήσια ψηφοφορία του Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ.[εκκρεμεί παραπομπή] Επανειλημμένα έχει χαρακτηριστεί ως η ωραιότερη παραλία της Μεσογείου και έχει περιληφθεί στον κατάλογο των ωραιότερων παραλιών του πλανήτη[εκκρεμεί παραπομπή]. Στη δυτική πλευρά του νησιού και συγκεκριμένα στην Παλική μπορεί κανείς να επισκεφτεί τις παραλίες των Πετανών και της Πλατιάς Άμμου.

Αρκετές σεισμικές δονήσεις πλήττουν την περιοχή κάθε χρόνο. Το 1953 ένας τρομερός σεισμός σχεδόν κατέστρεψε το νησί, αφήνοντας “όρθιο” μόνο το βορειότερο μέρος της νήσου, την χερσόνησο της Ερίσσου όπου και ο παραδοσιακός οικισμός του Φισκάρδου.

Ένα μεγάλο μέρος από τα επώνυμα των κατοίκων της Κεφαλλονιάς έχει την κατάληξη “-ατος”. Ανάλογα η κατάληξη -άτα βρίσκεται σε πάρα πολλά τοπωνύμια, όπως χωρία και συνοικίες χωρίων, όπως τα Λουρδάτα, Φαβάτα, Δελαπορτάτα, Παπαρηγάτα κ.λ.π. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται για πρώτη φορά από τον 13ο αιώνα και μετά{{[1]}}. Πριν από αυτή την εποχή και οι τοπωνυμικές μαρτυρίες είναι απειροελάχιστες, π.χ. το τοπωνύμιο Αίνος που μαρτυρείται ήδη στον Ησίοδο. Παρ΄όλα αυτά δεν λείπουν και τοπωνύμια που πρέπει να προέρχονται από τους αρχαίους χρόνους όπως το Αράκλι (Ηράκλειο), η Μελισσάνη, η Παλική (από την αρχαία πόλη Πάλη), η Κρανιά (από την αρχαία Κράνη), η Φάλαρη ή έχουν άρωμα προϊστορίας όπως τα Μηνιές, Φανιές, Κεραμειές, Λειβαθώ, Λακήθρα κ.α.

Ένας μεγάλος αριθμός τουριστών επισκέπτεται το νησί κάθε χρόνο. Οι επισκέπτες αυξήθηκαν από τη στιγμή[εκκρεμεί παραπομπή] που το βιβλίο “Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι” έγινε ταινία (2001), η οποία γυρίστηκε στο νησί.

Στο νησί υπάρχουν δύο μεγάλα μοναστήρια. Το ένα είναι το μοναστήρι του Αγ. Ανδρέα Μηλιαπιδιάς, το οποίο βρίσκεται στο σημερινό δήμο Λειβαθούς και το άλλο βρίσκεται στο κέντρο του νησιού, στην κοινότητα Ομαλών και είναι αφιερωμένο στον προστάτη της νήσου Αγ. Γεράσιμο. Αμφότερα είναι γυναικεία. Στο τελευταίο εκτυλίχθηκε και το γνωστό κωμικό περιστατικό της Μ. Πέμπτης, όπου ο “Κεφαλονίτικος” μεθυσμένος παπάς, διαβάζοντας με σοφία, έβγαλε τα Ευαγγέλια 13[εκκρεμεί παραπομπή].

Ιδιαίτερο θρησκευτικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η εμφάνιση φιδιών κατά το δεκαπενταύγουστο στα χωρία Αργίνια και Μαρκόπουλο του δήμου Ελειού – Πρόννων{{[2]}}. Τα φιδάκια σύμφωνα με την παράδοση εμφανίζονται μόνο αυτές τις ημέρες με τη χάρη της Παναγίας. Τα δύο χωρία μαζεύουν τα άκακα αυτά φίδια και τα προσφέρουν για αφή στους πιστούς, στις εκκλησίες τους που είναι αφιερωμένες στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Τα τελευταία χρόνια όμως που το επίπεδο των πιστών ανέβηκε, άρχισε να αποκαλύπτεται η απάτη, ενώ πολλοί διαμαρτύρονται για το φολκλορικό χαρακτήρα που παίρνει η γιορτή.

Από το νησί και συγκεκριμένα από το χωριό της Κοντογεννάδας (Κοντογεννάδα) στην Παλική, κατάγεται και ο γνωστός, από τις ανασκαφές στη Σαντορίνη, αρχαιολόγος Σπυρίδων Μαρινάτος. Έτερος παλαιότερος αρχαιολόγος καταγόμενος από την Κεφαλονία ήταν και ο Παναγής Καββαδίας, ανασκαφέας της Αρχ. Επιδαύρου.

[Επεξεργασία] Σύντομη ιστορία

Η Κεφαλλονιά κατοικείται διαρκώς από την παλαιολιθική εποχή[εκκρεμεί παραπομπή]. Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι ήταν Λέλεγες,[3] οι οποίοι κατοίκησαν το νησί προφανώς την εποχή του 15ου αι. π.Χ.,[3] φέρνοντας μαζί τους τη λατρεία του Ποσειδώνα.[3] Την εποχή του χαλκού, ένας άλλος αρχαίος Ελληνικός λαός, οι Ταφίοι ή Τηλεβόες είχαν εγκατασταθεί στην γύρω θάλασσα, και κατοικούσαν στο νησί, ή διατηρούσαν εμπορική βάση στο νησί και συναλλάσσονταν στενά με τους κατοίκους του νησιού.[3]

Το νησί πήρε το όνομά του από τον μυθικό Κέφαλο, ο οποίος έφτασε στο νησί ως πρόσφυγας από την Αθήνα ή από το ελληνικό φύλο των Κεφαλλήνων ή Κεφαλλάνων. Στα Ομηρικά κείμενα δεν εμφανίζεται το όνομα της νήσου ως έχει, αλλά με άλλες ονομασίες όπως Δουλίχιον, Σάμος ή Σάμη. Σε αυτή τη μορφή διατηρείται ως το όνομα μίας εκ των πόλεων της νήσου από την αρχαιότητα έως σήμερα. Παρ’ όλα αυτά ο Όμηρος αναφέρει σαφέστατα ότι ο λαός στον οποίο ηγείται, είναι οι Κεφαλλήνες[4].

Κατά την αρχαιότητα άκμασαν τέσσερις πόλεις, οι οποίες ήταν ανεξάρτητα κράτη. Η Κράνη, οι Προννοί, η Σάμη και η Πάλη. Το νησί κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους και κατά το μεσαίωνα αποτέλεσε τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Υπήρξε μάλιστα και έδρα του Θέματος της Κεφαλληνίας, που περιλάμβανε και τα γειτονικά νησιά του Ιονίου.

Κατακτήθηκε από τους Νορμανδούς, τους Ενετούς και για λίγα χρόνια από τους Οθωμανούς. Επανήλθε στην κυριαρχία της Βενετίας μέχρι το 1797, οπότε την κατέλαβαν οι Γάλλοι. Κατά τη σύντομη γαλλική κατοχή, ο λαός του νησιού εξεγέρθηκε, επηρεασμένος από τη Γαλλική Επανάσταση και ανέτρεψε το φεουδαρχικό καθεστώς, το οποίο αποκαταστάθηκε με το Ιωνικό Κράτος, το οποίο ήταν υπό την επιρροή διαφόρων δυνάμεων, εκ των οποίων η βρετανική επιρροή έφερε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις. Οι Βρετανοί επένδυσαν στην υποδομή του νησιού, το οδικό δίκτυο, γέφυρες και λιμάνια, ενώ έκαναν και δραστικές περικοπές στην δημοκρατία που είχαν εφαρμόσει οι Γάλλοι με το σύνταγμα τον Επτανήσων και την κατάργηση του Libro de Oro. Το 1864 ενώθηκαν τα Επτάνησα με το φτωχότερο Βασίλειο της Ελλάδος, το οποίο προκάλεσε μια πτώχευση και τον νησιών. Άρχισε μετανάστευση, ιδιαίτερα προς τις ΗΠΑ και Αυστραλία.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου το νησί κατέλαβαν, για μικρό χρονικό διάστημα, οι γαλλικές ναυτικές δυνάμεις.

Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο καταλήφθηκε αρχικά από τους Ιταλούς, που απέβλεπαν στην ενσωμάτωση της Επτανήσου στην Ιταλία καθιερώνοντας νομισματική και οικονομική ένωση. Με την ιταλική συνθηκολόγηση, το 1943, οι Γερμανοί κατέλαβαν την Κεφαλονιά και μετά από μεγάλη μάχη με τους 12.000 Ιταλούς στρατιώτες της Μεραρχίας Acqui (Divisione Acqui) που επιθυμούσαν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, εκτέλεσαν τους περισσότερους απ’ αυτούς. Στην Κεφαλονιά αναπτύχθηκε ισχυρό κίνημα Αντίστασης από το ΕΑΜ, ενώ κατά την περίοδο του Εμφυλίου δόθηκαν πολλές μάχες μεταξύ του κυβερνητικού στρατού και των ανταρτών, που δρούσαν στο νησί μέχρι τα τέλη του 1949.

Η Κεφαλονιά πλήγηκε από τους μεγάλους σεισμούς του 1953, όταν ισοπεδώθηκαν όλα σχεδόν τα οικήματα του νησιού. Η μετανάστευση αυξήθηκε, ενώ αρκετοί κάτοικοι από φτωχότερα μέρη της Ελλάδος εγκαταστάθηκαν στο νησί. Σχετικά αργά αναπτύχθηκε ο τουρισμός του νησιού καθώς οι Κεφαλονίτες συνήθως είχαν έσοδα από τη ναυτιλία.

Πηγές πλούτου

Οι υψηλές κορυφογραμμές που διατρέχουν το νησί σε συνεχείς εκτάσεις, αποτελούν το ιδανικό έδαφος για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας. Τα τελευταία χρόνια η Κεφαλονιά έχει γνωρίσει μεγάλο ενδιαφέρον από επενδυτές για τη δημιουργία αιολικών πάρκων. Αυτή τη στιγμή ήδη λειτουργεί το αιολικό πάρκο στη θέση «Μανολάτη-Ξερολίμπα» του Δήμου Αργοστολίου, το Αιολικό Πάρκο “Ημεροβίγλι” και το Αιολικό Πάρκο “Αγία Δυνατή” τα οποία τροφοδοτούν το εθνικό δίκτυο ηλεκτροδότησης με 71 MW ηλεκτρικής ισχύος (η Κεφαλονιά ανήκει στα διασυνδεδεμένα νησιά του εθνικού δικτύου). Πρόσφατα τέθηκε σε λειτουργία και το αιολικό πάρκο στη θέση Ευμορφία, ενώ 2 ακόμη αιολικά πάρκα είναι σε διαδικασία κατασκευής ή αδειοδότησης.

Κωμοπόλεις και οικισμοί της Κεφαλληνίας

• Αργοστόλι : 9.122 κατ.
• Ληξούρι : 3.741 κατ.
• Σάμη : 1.079 κατ.
• Πόρος : 940 κατ.
• Βαλσαμάτα  : 917 κατ.
• Διλινάτα  : 713 κατ.
• Σβορωνάτα  : 664 κατ.
• Βλαχάτα  : 582 κατ.
• Σκάλα  : 523 κατ.
• Περατάτα  : 514 κατ.
• Αθέρας : 217
• Φισκάρδο : 206 κατ.
• Άσσος  : 65 κατ.

Προσωπικότητες

• Μικέλης Άβλιχος ποιητής
• Γιώργος Αλεξάτος ιστορικός
• Νίκος Αλιβιζάτος πανεπιστημιακός
• Αντώνης Αμπατιέλος πολιτικός
• Μαρίνος Αντύπας πολιτικός
• Γεράσιμος Αρσένης πολιτικός
• Κωνσταντίνος Γεράκης πρωθυπουργός του Σιάμ
• Κίτυ Αρσένη ηθοποιός
• Παναγής Βαλλιάνος εθνικός ευεργέτης
• Βικέντιος Δαμωδός φιλόσοφος
• Νίκος Δημητράτος πολιτικός
• Παναγής Δημητράτος πολιτικός
• Αντίοχος Ευαγγελάτος μουσικός
• Κώστας Ευαγγελάτος καλλιτέχνης
• Ηλίας Ζερβός πολιτικός
• Νίκος Καββαδίας ποιητής
• Χρύσανθος Κεφαλάς, κληρικός και διδάσκαλος
• Περικλής Κοροβέσης συγγραφέας
• Κουνάδης Αργύρης μουσικός
• Κουνάδης Παναγιώτης συγγραφέας
• Ανδρέας Λασκαράτος ποιητής
• Διονύσιος Λαυράγκας μουσικός
• Γεράσιμος Λιβαδάς πολιτικός
• Σπύρος Λιναρδάτος πολιτικός, συγγραφέας
• Δημήτρης Λουκάτος συγγραφέας
• Σπύρος Μαρινάτος αρχαιολόγος
• Γεράσιμος Μαρκοράς ποιητής
• Aνδρέας Μεταξάς πολιτικός
• Ιωάννης Μεταξάς στρατιωτικός, πολιτικός
• Γεώργιος Μηνιάτης ζωγράφος
• Ηλίας Μηνιάτης επίσκοπος, συγγραφέας
• Ανδρέας Μιχαλιτσιάνος αστρονόμος
• Ιωσήφ Μομφεράτος πολιτικός
• Παναγιώτης Πανάς πολιτικός
• Αλέκα Παπαρήγα πολιτικός
• Νικόλαος Πλάτων αρχαιολόγος
• Βαγγέλης Σακκάτος συγγραφέας
• Αλόη Σιδέρη ποιήτρια
• Γεράσιμος Σκλάβος γλύπτης
• Γεράσιμος Αρσένης πολιτικός
• Αντώνης Τρίτσης πολιτικός
• Τυπάλδος Ιούλιος ποιητής
• Μαρία Φαραντούρη τραγουδίστρια
• Ρόκκος Χοϊδάς πολιτικός
• Ιωάννης Φωκάς θαλασσοπόρος
• Νίκος Φωκάς ποιητής
• Παναγής Χαροκόπος εθνικός ευεργέτης
• Σαράντης Αλιβιζάτος στιχουργός

Παραπομπές

Πηγές

• Georg Biedermann, επιμ. (1887) (στα Γερμανικά). Die Insel Kephallenia im Altertum. Μόναχο: Akademische Bchdruckerei von F. Straub. Ανακτήθηκε την 18 Μαρτίου 2010.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια