Ήλιος: Φίλος και εχθρός..
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Ήλιος: τα σοβαρά, τα επικίνδυνα και τα… ολέθρια λάθη!
Προστασία από τον ήλιο δεν σημαίνει να τον αποκλείσουμε εντελώς από τη ζωή μας, αλλά να τον χαρούμε με ασφάλεια, χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο την υγεία του δέρματός μας…
Η ανυπομονησία μας να μαυρίσουμε ευθύνεται συνήθως για τη λαθεμένη επιλογή αντιηλιακού. Μολονότι ξέρουμε πολύ καλά ότι επιβάλλεται ν’ αρχίζουμε την ηλιοθεραπεία μας με υψηλούς δείκτες προστασίας, καταλήγουμε να εγκαινιάζουμε την έκθεσή μας στον ήλιο μ’ ένα τροπικό λάδι χαβανέζικου τύπου, που μόλις και μετά βίας φέρει SPF4… Ωστόσο, το μόνο που μπορεί να μας προσφέρει η λαθεμένη αυτή νοοτροπία είναι ένα σίγουρο έγκαυμα μαζί με άφθονο ξεφλούδισμα.
Η αλόγιστη υπερέκθεση στον ήλιο, χωρίς την κατάλληλη προφύλαξη, δεν συνεπάγεται μόνον επιτάχυνση της γήρανσης (δηλαδή, ακόμη περισσότερες και βαθύτερες ρυτίδες), αλλά εγκυμονεί και πολύ σοβαρότερους κινδύνους, όπως είναι ο καρκίνος του δέρματος, που κάνει θραύση τα τελευταία χρόνια.
Πώς δρουν οι υπεριώδεις ακτίνες
Τις διακρίνουμε σε UVA και UVB. Οι UVA διεισδύουν στην επιδερμίδα και είναι υπεύθυνες, σε μεγάλο βαθμό, για την πρόωρη γήρανση του δέρματος. Οι UVB ευθύνονται για τα εγκαύματα και φιλτράρονται εν μέρει από τα σύννεφα, ενώ οι UVA διαπερνούν τα σύννεφα, ακόμα και τα τζάμια. Η ένταση των ακτίνων UVB ποικίλλει ανάλογα με την ένταση του ήλιου, ενώ η ένταση των UVA παραμένει περισσότερο ομοιογενής σε όλη τη διάρκεια του έτους.
Οι UVA:
συμβάλλουν στην πρόωρη γήρανση του δέρματος
συντελούν στην εμφάνιση σκούρων κηλίδων
«επιτίθενται» στο κολλαγόνο και στην ελαστίνη των κυττάρων
Οι UVB:
προκαλούν το ερύθημα (κοκκίνισμα) και το μαύρισμα
ενεργοποιούν την παραγωγή της μελανίνης
ευθύνονται για την εμφάνιση καρκίνων του δέρματος
Πώς λειτουργεί το μαύρισμα
Το μαύρισμα είναι το αποτέλεσμα της διαδικασίας εκείνης κατά την οποία τα μελανοκύτταρα αρχίζουν να παράγουν μεγάλες ποσότητες μελανίνης, με σκοπό την προστασία των κυττάρων της επιδερμίδας. Από μόνο του δεν είναι, όμως, αρκετό για να παράσχει ικανοποιητική προφύλαξη, αλλά χρειάζεται πρόσθετη και δραστική ενίσχυση με τη χρήση του κατάλληλου αντιηλιακού. Το μαύρισμα είναι, στην ουσία, ένα μέσο άμυνας του οργανισμού, για να διαφυλάξει το ανοσοποιητικό σύστημα του δέρματος, αν κι εμείς το «εισπράττουμε» κυρίως σαν ένα αισθητικό πλεονέκτημα…
Τα πιο επικίνδυνα λάθη και ψέματα
Εντοπίσαμε και συγκεντρώσαμε όλους εκείνους τους ψεύτικους μύθους που μας καθηλώνουν σε λαθεμένες και ενίοτε επικίνδυνες πρακτικές και συμπεριφορές. Αποκαλύπτουμε την αλήθεια και τοποθετούμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις, γιατί η σωστή γνώση είναι δύναμη και προφυλάσσει από ατοπήματα, που μπορεί να έχουν ιδιαίτερα βλαβερές συνέπειες στην υγεία. Κι επειδή η ηλιοπροστασία είναι ένα ζήτημα που οφείλει να σας απασχολήσει πολύ σοβαρά εν όψει του καλοκαιριού, εφιστούμε την προσοχή σας στα «καυτά» εκείνα σημεία που πρέπει οπωσδήποτε να προσέξετε προτού βγείτε στην παραλία, έτσι ώστε να απολαύσετε άφοβα τον ήλιο και να επωφεληθείτε μόνον από τη φωτεινή και ζωογόνα πλευρά του…
Αρκούν μια-δυο επαλείψεις με αντιηλιακό για την προστασία σας.
Ψέμα: η χρήση του αντιηλιακού είναι απαραίτητη όλες τις ώρες της ημέρας, στο πρόσωπο και το σώμα. Και όταν η έκθεσή σας στον ήλιο είναι παρατεταμένη, απαιτούνται υψηλοί δείκτες και συχνή επανάληψη των επαλείψεων.
Όταν βγαίνετε από τη θάλασσα ή την πισίνα, περιμένετε να στεγνώσει το νερό πάνω σας και δεν σκουπίζεστε.
Επικίνδυνο: οι σταγόνες παίζουν το ρόλο «καθρέφτη», δεσμεύοντας την ακτινοβολία και πολλαπλασιάζοντας τη δράση της πάνω στο δέρμα.
Η σκιά της ομπρέλας αλλά και η συννεφιά σάς προστατεύουν αποτελεσματικά.
Ψέμα: ο κίνδυνος εξακολουθεί να παραμένει ο ίδιος. Πάνω στην άμμο, ο ήλιος δημιουργεί έντονη ανάκλαση και σας απειλεί εξίσου με εγκαύματα.
Είναι απολαυστικό να κάνετε ηλιοθεραπεία, όσο φυσάει το αεράκι…
Επικίνδυνο: το δροσερό αεράκι δεν εμποδίζει καθόλου τον ήλιο να καίει και σας παραπλανά, γιατί δεν αφήνει να καταλάβετε πόσο έχετε «ψηθεί» στο μεταξύ!
Αν φέτος κάνετε αρκετή ηλιοθεραπεία, μπορείτε να «αντισταθμίσετε» τις πιθανές φθορές, ελαττώνοντας την ηλιοθεραπεία σας τον επόμενο χρόνο.
Ολέθριο λάθος: οι συνέπειες από την αλόγιστη έκθεση στον ήλιο είναι αθροιστικές και δεν «συμψηφίζονται». Το αποτέλεσμα είναι να προκαλούνται σοβαρές βλάβες στο DNA, που εγγράφονται στο γενετικό κώδικα και μεταβιβάζονται, παραμένοντας, μάλιστα, δυνητικά ενεργές.
Έχετε αρκετά σκουρόχρωμη επιδερμίδα, κι αυτό σας προστατεύει από τον ήλιο. Πιστεύετε πως δεν χρειάζεστε αντιηλιακό.
Σοβαρό λάθος: σε όποιο φωτότυπο και αν ανήκετε, όσο σκουρόχρωμη κι αν είναι η επιδερμίδα σας, δεν παύετε να έχετε ανάγκη από ηλιοπροστασία. Η μελανίνη που παράγετε δεν είναι ποτέ αρκετή για να σας προστατέψει ικανοποιητικά, αλλά χρειάζεστε πρόσθετη ενίσχυση των αμυντικών μηχανισμών του δέρματός σας.
Το κοκκίνισμα σημαίνει την έναρξη του… πολυπόθητου μαυρίσματος.
Ολέθριο λάθος: μια τέτοια πεποίθηση είναι καταστροφική. Το κοκκίνισμα προαναγγέλει «κάψιμο» και όχι μαύρισμα. Για να το εμποδίσετε, χρησιμοποιήστε το κατάλληλο αντιηλιακό, με το σωστό, για την περίπτωσή σας, δείκτη προστασίας.
Φοβάστε πως οι υψηλοί δείκτες προστασίας θα σας εμποδίσουν να μαυρίσετε αρκετά.
Λάθος: ποτέ δεν πρέπει να διαλέγετε αντιηλιακό με δείκτη προστασίας χαμηλότερο από εκείνον που απαιτούν οι ανάγκες της επιδερμίδας σας. Μια τέτοια επιλογή σημαίνει ότι το δέρμα σας κινδυνεύει, γιατί δεν προστατεύεται αρκετά. Με έναν υψηλό δείκτη, η ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα μπορεί να γίνει χρυσαφένια. Μ’ έναν, όμως, αρκετά χαμηλό δείκτη, η ίδια επιδερμίδα κινδυνεύει απλώς να καεί και όχι να εξελιχθεί σε… σοκολατένια.
Ο αριθμός του δείκτη προστασίας δείχνει πόσο μπορεί να πολλαπλασιαστεί ο χρόνος έκθεσης στον ήλιο, χωρίς τον κίνδυνο κοκκινίσματος ή εγκαύματος.
Μάλλον λάθος: ο υπολογισμός αυτός έχει μόνο θεωρητική αξία και όχι ουσιαστική. Για παράδειγμα, αν κάποιος κοκκινίζει μένοντας στον ήλιο για μισή ώρα χωρίς αντιηλιακό, τότε, χρησιμοποιώντας αντιηλιακό κατάλληλο για το φωτότυπό του, μπορεί να μείνει στον ήλιο για μισή ώρα, χωρίς να κοκκινίσει. Αν όμως καθίσει πάνω από μισή ώρα, χωρίς να ανανεώσει το αντιηλιακό του, θα κοκκινίσει.
Υψηλός δείκτης στο αντιηλιακό σημαίνει πως μπορείτε να μείνετε με τις ώρες στον ήλιο.
Λάθος: αν, π.χ., μένετε στον ήλιο για 10 λεπτά χωρίς ηλιοπροστασία και δεν κοκκινίζετε, τότε, χρησιμοποιώντας αντιηλιακό με δείκτη 15, μπορείτε να μείνετε στον ήλιο 15 φορές περισσότερο, δηλαδή δυόμισι ώρες. Αυτή, όμως, η προστασία εξαρτάται και από την ποσότητα του αντιηλιακού. Γενικά, ο χρόνος ασφαλούς παραμονής αντιστοιχεί περίπου στο μισό του δείκτη προστασίας.
Αφού πια έχετε μαυρίσει αρκετά, σταματάτε να χρησιμοποιείτε αντιηλιακό.
Σοβαρή παράλειψη: μπορείτε να μειώνετε σταδιακά το δείκτη, αλλά δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να καταργήσετε το αντιηλιακό σας. Το βαθύ μαύρισμα ισοδυναμεί με δείκτη προστασίας 4 ή, το πολύ, 6 και προστατεύει μόνον ενάντια στις υπεριώδεις UVB, και όχι ενάντια στις UVA, που είναι ακόμη πιο βλαβερές.
Μην παραλείπετε να πίνετε πολύ νερό, τουλάχιστον ενάμισι λίτρο καθημερινά, και να καταναλώνετε άφθονα φρούτα και λαχανικά, που είναι πολύ πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Τι σημαίνει «αδιάβροχο» και «ανθεκτικό στο νερό».
Αδιάβροχο: θεωρείται το αντιηλιακό που σας προστατεύει αν μπείτε στο νερό 4 φορές και μείνετε 20 λεπτά κάθε φορά, βγαίνοντας και στεγνώνοντας για 20 λεπτά, ανάμεσα σε κάθε βουτιά. Βέβαια, ο υπολογισμός αυτός είναι μόνο θεωρητικός και δεν ισχύει στην πράξη. Πάντως, είναι γεγονός πως αυτή η κατηγορία αντιηλιακών εξασφαλίζει προστασία για κάπως μεγαλύτερο χρόνο.
Ανθεκτικό στο νερό: σας προστατεύει αν μπείτε στο νερό δύο φορές, για 20 λεπτά κάθε φορά, στεγνώνοντας ενδιάμεσα για 20 λεπτά. Είναι ιδανική για όσες ασχολούνται με σπορ.
Ποια είναι η ιδανική ποσότητα
Θεωρητικά, κάθε τετραγωνικό εκατοστό δέρματος (δηλαδή, επιφάνεια όση ενός γραμματόσημου) χρειάζεται 2 mg αντιηλιακού (δηλαδή, περίπου, μια κουταλιά του γλυκού). Για να πετύχετε ουσιαστική προστασία, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να ξαναβάζετε αντιηλιακό κάθε μιάμιση ώρα τουλάχιστον.
Τι πρέπει ν’ αποφεύγετε στην παραλία:
Αρώματα που περιέχουν οινόπνευμα
Προϊόντα περιποίησης που περιέχουν βιταμίνη C, οξέα φρούτων και ρετινόλη. Είναι δυνατό να προκαλέσουν ερεθισμούς κατά τη διάρκεια της έκθεσης στον ήλιο.
Μην κάνετε απολέπιση ή αποτρίχωση πριν από την ηλιοθεραπεία.
Βρείτε το φωτότυπό σας!
Φωτότυπος Ι: εξαιρετικά ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, σε συνδυασμό με ανοιχτόχρωμα μαλλιά και μάτια. Κοκκινίζει και καίγεται αμέσως. Δεν μαυρίζει σχεδόν ποτέ. Χρειάζεται δείκτες από 30 και πάνω.
Φωτότυπος ΙΙ: ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, σε συνδυασμό με σκούρα ή ανοιχτά μαλλιά και μάτια. Κοκκινίζει και καίγεται γρήγορα. Μαυρίζει ελαφρά. Έχει ανάγκη από δείκτες προστασίας 20-30.
Φωτότυπος ΙΙΙ: σταρένια, μεσογειακή επιδερμίδα, με σκούρα μαλλιά και μάτια. Δεν κοκκινίζει εύκολα. Μαυρίζει αρκετά. Χρειάζεται δείκτη τουλάχιστον 15.
Φωτότυποι IV και V: χαρακτηρίζει Ασιάτες, Αφρικανούς και Λατινοαμερικάνους. Αυτός ο τύπος επιδερμίδας δεν καίγεται σχεδόν ποτέ, μαυρίζει πολύ γρήγορα και χρειάζεται δείκτη προστασίας τουλάχιστον 10.
Τα γνωρίσματα του ιδανικού αντιηλιακού
Προστατεύει αποτελεσματικά από τη γήρανση που οφείλεται στον ήλιο, καθώς κι από τα ηλιακά εγκαύματα.
Προσφέρει αρμονικό μαύρισμα μακράς διαρκείας.
Ενυδατώνει ικανοποιητικά το δέρμα, διατηρώντας το απαλό κι ελαστικό.
Η υφή του είναι ανάλαφρη, διεισδύει άμεσα στο δέρμα, χωρίς ν’ αφήνει ίχνη λιπαρότητας και χωρίς να κολλάει.
Διαθέτει ευχάριστο άρωμα, εύχρηστη συσκευασία, στεγανό πώμα.
Με άλλα λόγια, συνδυάζει την καλλυντική περιποίηση με την ισχυρή αξιόπιστη προστασία. Ενισχύει σημαντικά τη φυσική άμυνα του δέρματος κι εξασφαλίζουν χρυσαφένιο, όμορφο χρώμα.
Απλώστε το αντιηλιακό σας, περιμένετε 10 λεπτά και, στη συνέχεια, απλώστε ξανά την ίδια ποσότητα αντιηλιακού.
Για ακόμα μεγαλύτερη προστασία και ασφάλεια, μη διστάσετε να διαλέξετε προϊόντα με δείκτες προστασίας πολύ υψηλότερους απ’ αυτούς που έχει ανάγκη η επιδερμίδα σας.
Μειώστε το δείκτη προστασίας των αντιηλιακών σας, αφού πρώτα μαυρίσετε αρκετά.
Προσοχή στα παιδιά!
Τα βρέφη έχουν πολύ ευαίσθητο δέρμα και είναι δυνατό να υποστούν έγκαυμα, ακόμα και σε σκιερό μέρος. Μην εκθέτετε ποτέ στον ήλιο βρέφη κάτω των 6 μηνών.
Όταν το μωρό περάσει τον 6ο μήνα, συμβουλευθείτε παιδίατρο για το πώς θα το προστατέψετε καλύτερα και αποτελεσματικότερα.
Να ενθαρρύνετε το παιδί να φορά καπέλο και μάλιστα με ειδικό προστατευτικό για τον αυχένα, όταν πρόκειται να εκτεθεί στον ήλιο.
Εκπαιδεύστε τα παιδιά σας να βάζουν αντιηλιακό από μικρή ηλικία, μαθαίνοντάς τους ότι η πρώτη επάλειψη πρέπει να γίνεται μισή τουλάχιστον ώρα προτού βγουν στον ήλιο και πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά μία ώρα.
Προτιμήστε κάποιο από τα παιδικά αντιηλιακά με τη χαρούμενη συσκευασία, έτσι ώστε τα παιδιά να διασκεδάζουν και να το απολαμβάνουν καθώς το χρησιμοποιούν.
Δώστε εσείς πρώτες το καλό παράδειγμα, επαναλαμβάνοντας τις επαλείψεις ανά τακτά διαστήματα, και το παιδί σίγουρα θα σας μιμηθεί.
Θυμηθείτε να πλένετε τα χέρια του παιδιού με αντιβακτηριακό σαπούνι, εάν έχει προηγουμένως παίξει με την άμμο.
Αντιμετωπίστε το έγκαυμα!
Το πρώτο που έχετε να κάνετε είναι να μείνετε μακριά από τον ήλιο, μέχρι να υποχωρήσει εντελώς το κοκκίνισμα. Ένα ελαφρύ έγκαυμα έχει ανάγκη από 2-3 μέρες για να «θρέψει» εντελώς. Για να μην υποφέρετε, ωστόσο, από τα συμπτώματα:
Κάντε πολλά κρύα ντους ή γεμίστε την μπανιέρα με δροσερό νερό και προσπαθήστε να μπαινοβγαίνετε πολλές φορές την ημέρα.
Μην τρίβετε το δέρμα, καθώς το σκουπίζετε, αλλά αφήνετέ το να στεγνώνει μόνο του. Η τριβή με την πετσέτα θα ταλαιπωρήσει ακόμη περισσότερο το ήδη πονεμένο δέρμα.
Τοποθετείτε κρύες κομπρέσες πάνω στα σημεία του εγκαύματος που σας «τραβούν» και σας ενοχλούν περισσότερο, έτσι ώστε να ανακουφίζεστε και να «τραβάτε» τη θερμότητα.
Προμηθευτείτε κάποιο ειδικό επανορθωτικό ζελ για εγκαύματα και κάντε συστηματικές επαλείψεις, πολλές φορές την ημέρα.
Για να προλάβετε τυχόν αφυδάτωση, μην αμελείτε να πίνετε πολλά υγρά.
Μην εκτίθεστε καθόλου στον ήλιο, προτού το έγκαυμα επουλωθεί πλήρως
