Η Γρίπη των Πτηνών
Ταυτότητα της νόσου
Η γρίπη των πτηνών είναι μια μολυσματική νόσος που προκαλείται από τον τύπο Α του ιού της γρίπης και προσβάλλει όλα τα πτηνά αλλά κυρίως τα εκτρεφόμενα είδη (κοτόπουλα, γαλοπούλες, πάπιες, χήνες) όπου η νόσος μπορεί να πάρει διαστάσεις επιδημίας. Ως φυσική δεξαμενή του ιού θεωρούνται τα υδρόβια αποδημητικά πουλιά που μεταφέρουν τον ιό κατά τις μεταναστεύσεις τους. Από τους 15 ορότυπους που συνήθως προσβάλουν τα πτηνά, οι υπότυποι Η5 και Η7 προκαλούν την υψηλής παθογονικότητας μορφή της νόσου που χαρακτηρίζεται και από μεγάλη μεταδοτικότητα και είναι υπεύθυνοι για τις μέχρι σήμερα επιδημίες.
Σχέση με την δημόσια υγεία
Οι άνθρωποι δεν προσβάλλονται από την γρίπη των πτηνών. Σποραδικά κρούσματα εμφανίζονται σε άτομα που έχουν στενή επαφή με νοσούντα πουλερικά (εκτροφείς, σφαγείς κλπ.),ενώ η μετάδοση από σε άνθρωπο σε άνθρωπο δεν έχει τεκμηριωθεί. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει λόγος να περιοριστούν τα ταξίδια σε χώρες που έχουν εμφανιστεί επιδημίες γρίπης των πτηνών, αλλά προληπτικά συστήνεται η λήψη μέτρων ώστε να αποφεύγεται η επαφή με ζωντανά πουλερικά σε υπαίθριες αγορές, πτηνοτροφεία ή αγροκτήματα. Η τήρηση των κανόνων υγιεινής και το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή κάποιο αλκοολούχο αντισηπτικό αποτελεί το πιο σημαντικό μέτρο προφύλαξης.
Σχέση με την τροφική αλυσίδα
Η μετάδοση της νόσου στον άνθρωπο από το κρέας μολυσμένων πουλερικών και των προϊόντων τους δεν έχει τεκμηριωθεί. Ο ιός θανατώνεται με κατάλληλο ψήσιμο σε θερμοκρασία 70ο C στο εσωτερικό του τροφίμου όπως άλλωστε συμβαίνει και με άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς στα τρόφιμα. Οι καταναλωτές πάντως θα πρέπει γενικά να τηρούν τις καλές πρακτικές υγιεινής στην διαχείριση και προετοιμασία των τροφίμων και συγκεκριμένα:
Να ψήνουν καλά τα κρέας των πουλερικών και των προϊόντων τους συμπεριλαμβανομένων και των αυγών και των αυγοπροϊόντων (σε θερμοκρασία > 70ο C).
Να πλένονται προσεκτικά με σαπούνι και νερό όλες οι επιφάνειες και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στη διαχείριση του ωμού κρέατος των πουλερικών.
Αν και η κατανάλωση κρέατος πουλερικών και αυγών δεν αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, η αρμόδια επιτροπή της Ε.Ε. έχει εκδώσει απόφαση για την πρόληψη κινδύνου στην τροφική αλυσίδα που ισχύει μέχρι τις 15 Αυγούστου 2004. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή τα κράτη μέλη αναστέλλουν την εισαγωγή νωπού κρέατος πουλερικών και προϊόντων με βάση το κρέας τους, πρώτων υλών για τροφές ζώων συντροφιάς και υλικό ζωοτροφών, καθώς και αυγών κατανάλωσης από την Κίνα και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας που έχουν παρουσιασθεί κρούσματα της γρίπης των πτηνών. Επιπλέον ενημέρωση για την ασφάλεια των τροφίμων σε σχέση με την γρίπη των πτηνών παρέχεται από τις ιστοσελίδες:
του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) – [ www.who.int/foodsafety/micro/avian ]
της Ευρωπαϊκής Ενωσης – [ www.europa.eu.int/comm/food ]
του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (CDC) – [ www.cdc.gov/flu/avian ]
efet.gr