Δερματικές αλλεργίες του σκύλου
Συγγραφέας Παναγιώτης Γροσομανίδης Γράφτηκε στις ,
Γενικότερα οι αλλεργίες αποτελούν θεμελιώδες κεφάλαιο της κλινικής παθολογίας του σκύλου, αλλά ο χώρος με αναγκάζει να ασχοληθώ πολύ επιδερμικά με τις Δ.Α.
Φυσικά δεν είναι όλοι οι σκύλοι αλλεργικοί, όπως δεν είναι και οι άνθρωποι. Αυτό ανάγεται σε γονίδια κι έτσι γεννιέται το κάθε άτομο. Η εποχή των θερινών μηνών είναι και η πιο ευαίσθητη, διότι τότε η φύση βρίσκεται σε οργασμό, τα ζώα πάνε εξοχή, υπάρχουν τα έντομα, υπάρχουν σκόνη, γύρη και τόσα άλλα πράγματα που μπορεί να βλάψουν τα ευαίσθητα ζώα.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως τα αίτια μιας αλλεργίας του δέρματος είναι πολλές φορές δύσκολο να διαγνωσθούν και να αντιμετωπιστούν.
Τι είναι όμως αλλεργία ή καλύτερα αλλεργική αντίδραση και ακόμα, με τον ευρύτερο όρο, τι είναι αναφυλαξία;
Είναι η αντίδραση του αντιγόνου (στην περίπτωσή μας αλλεργιογόνου) με το αντίσωμα του οργανισμού.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες αλλεργιογόνων, τα μη πρωτεϊνούχα, που τα λέμε απτένια (χημικές ενώσεις μικρού μοριακού βάρους π.χ. Formaldeyde, χημικά ιονισμένα στοιχεία όπως κοβάλτιο κ.λπ.) και υπάρχουν αντιγόνα πρωτεΐνες, που το μοριακό βάρος τους κυμαίνεται από 5.000 – 10.000. Φυσικά οι πρωτεΐνες αυτές είναι ξένες. Η αλλεργία είναι μια κατάσταση υπερευαισθησίας που αποκτάται από ένα άτομο αφού προηγουμένως εκτεθεί στο ειδικό αντιγόνο.
Οι αλλεργίες του δέρματος μπορεί να είναι άμεσες (ταχείας εκδήλωσης) ή καθυστερημένες (βραδείας εκδήλωσης). Πολύ κοινά αλλεργιογόνα τέτοιου είδους είναι οι γύρες, το «σάλιο» των φύλλων, τρίχες μάλλινες, μεταξωτές, φτερά, μύκητες (μούχλα), σκόνη σπιτιών, φαγητά. Από τα απτένια μπορώ να μνημονεύσω εκτός από τα ιοντοφόρα χημικά στοιχεία και οργανικές ενώσεις, όπως απορρυπαντικά, μπογιές, εντομοκτόνα, τοξίνες εντόμων (μέλισσες, σφήκες), καθαριστικά πατώματος και χαλιών και άλλα. Για να εκδηλωθεί όμως η αλλεργική αντίδραση, πρέπει να ευαισθητοποιηθεί πρώτα ο οργανισμός. Δηλ. να έρθει σε πρώτη επαφή με το αλλεργιογόνο, να δημιουργήσει αντισώματα (για την ευαισθητοποίηση του οργανισμού μπορεί να έλθει σε επαφή με το αλλεργιογόνο περισσότερες από μία φορές) και στη συνέχεια, εάν μεν γενετικώς είναι αλλεργικός ο οργανισμός, να εκδηλωθεί η αλλεργική αντίδραση. Οταν ο σκύλος δεν παρουσιάζει αλλεργία, αυτό σημαίνει πως δεν αντέδρασε ο οργανισμός του ώστε να παραγάγει αντισώματα ή αν κάνει αντισώματα, αυτά δρουν προστατευτικά εξουδετερώνοντας το αντιγόνο.
Η άμεση αλλεργοαντίδραση του οργανισμού είναι χημική (αντισωμάτων στο αίμα), αντίθετα η βραδεία είναι ιστική (κυτταρική, που είναι σπανιότερη στο σκύλο).
Στην πρώτη, η αντίδραση εκδηλώνεται σε λεπτά ή σε λίγες ώρες, στη βραδεία είναι μερικές ώρες ή και μέρες.
Στην ταχεία λαμβάνουν μέρος αντισώματα που παράγονται από Β λεμφοκύτταρα, αντίθετα στη βραδεία από Τ λεμφοκύτταρα.
Τα αντισώματα στην πρώτη περίπτωση είναι IgE ανοσοσφαιρίνες, στη δεύτερη είναι κύτταρα.
Στην πρώτη περίπτωση υπάγονται η ατοπία, η αναφυλαξία, η αλλεργία του δέρματος από ψύλλους. Στη δεύτερη περίπτωση ανήκει η αλλεργία επαφής του δέρματος. Επίσης η τελευταία δερματίτιδα προκαλείται κυρίως από τα απτένια.
Συμπτώματα: Αφού άλλοτε υπάρχει ευηαισθητοποίηση, η πιο ταχεία εκδήλωση καλείται αναφυλαξία, που μπορεί να είναι εκρηκτική ή γενικευμένη και τότε μιλάμε για συστηματική, ή εντοπισμένη στο δέρμα ή οπουδήποτε αλλού. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο οργανισμός εξαπολύει ενεργούς φαρμακολογικά μεσίτες-ουσίες από τα κύτταρα στόχους, όπως είναι η ισταμίνη από τον ιστό αλλά και από κύτταρα της λευκής σειράς, η οποία προκαλεί αγγειοδιαστολή και πτώση της πίεσης μέχρι που μπορεί να επιφέρει και ισταμινική καταπληξία. Επίσης προκαλεί στο δέρμα την τριπλή αντίδραση, ερυθρότητα, οίδημα, πόνο. Και η βραδυκίνητη προκαλεί παρόμοια συμπτώματα (γι’ αυτό δεν συμφωνώ).
Η αντίδραση Prausnitz – Kustner είναι μια παθητική αλλεργοαντίδραση του δέρματος (Ρ-Κ) που τη χρησιμοποιούν για να δουν εάν ο σκύλος είναι αλλεργικός σε κάποια ουσία, προτού αυτή η ουσία χορηγηθεί στο ζώο. Προκαλείται τοπικό οίδημα στη θέση της ένεσης και ανάλογα αξιολογείται. Θα επανέλθουμε όμως στο επόμενο τεύχος.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 29/01/2008
