Άσκηση για την Υπέρταση
Συγγραφέας Κωνσταντίνος Ανδρέου Γράφτηκε στις ,
Υπέρταση ή ΄΄ψηλή αρτηριακή πίεση΄΄ όπως συνήθως ακούμε αυτή την πάθηση, είναι μια ασθένεια αρκετά εξαπλωμένη σε σημείο που περίπου 12% του πληθυσμού στις Η.Π.Α. πεθαίνει λόγω καρδιακής ανεπάρκειας, νεφρικής ανεπάρκειας, εγκεφαλικής προσβολής, καρδιακής προσβολής που συνδέονται άμεσα με την υπέρταση.
Υπέρταση έχουμε όταν η συστολική πίεση είναι άνω των 140-160mm Hg ή / και διαστολική άνω των 90-100mm Hg. Στην αρχική φάση της ασθένειας αυτής, ο ασθενής συνήθως δεν έχει οποιαδήποτε προειδοποιητικά συμπτώματα, γι΄αυτό και ονομάζεται η ασθένεια ΄΄κρυφός δολοφόνος΄΄. Σε μετέπειτα στάδια, η ασθένεια προκαλεί συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, συγκοπή, νεφρικά προβλήματα, νευρολογικά προβλήματα, απόφραξη και πόνο στο στήθος.
Συστολική πίεση είναι η πίεση που δημιουργείται στο τοίχωμα των αγγείων κατά την διάρκεια που συστέλλεται το μυοκάρδιο. ΄Όταν αυτή η πίεση υπερβαίνει τα 140-160mm Hg, κατά την ανάπαυση και σε ηρεμία, τότε έχουμε υπέρταση. Διαστολική πίεση είναι αυτή που δημιουργείται στο τοίχωμα των αρτηριών κατά την διάρκεια της διαστολής του μυοκαρδίου όπου επανέρχεται το αίμα πίσω στην καρδιά. ΄Οταν η διαστολική πίεση υπερβαίνει τα 90mmHg, τότε πάλι έχουμε υπέρταση, στην οποία περίπτωση όμως η καρδιά δεν αιματώνεται αρκετά και μπορεί να προκαλέσει ισχαιμία. Κύρια αντιμετώπιση της υπέρτασης είναι η φαρμακευτική οδός και στόχος είναι η μείωση της πίεσης κάτω από 140/90mmHg. ΄Αλλοι μέθοδοι που συμβάλουν μαζί με τα φάρμακα, είναι η μείωση νατρίου (άλας), χοληστερόλης, λίπους στην δίαιτα, μείωση του βάρους, άσκηση, διακοπή καπνίσματος.
Η άσκηση η οποία χρειάζεται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης είναι η αεροβική άσκηση που βελτιώνει την καρδιοαναπνευστική αντοχή. Παραδείγματα αεροβικής άσκησης είναι το περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, χορός, κλπ. Η άσκηση πρέπει να γίνεται συχνά (τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα για 30-45 λεπτά) και μακροχρόνια.
Ο βαθμός δυσκολίας της άσκησης για τα άτομα που πάσχουν από υπέρταση πρέπει να είναι χαμηλή μέχρι μέτρια. Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται κάποια προθέρμανση πριν την έναρξη της κυρίως άσκησης, γιατί το απότομο, γρήγορο ξεκίνημα ανεβάζει δραστικά και επικίνδυνα την πίεση σε σημεία που θέτουν σε κίνδυνο την ροή αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες. Η προθέρμανση είναι καλά να γίνεται για 5-10 λεπτά και ακολούθως να συνεχίζεται η κυρίως άσκηση σε πιο ψηλό ρυθμό. Η αύξηση στο ρυθμό πρέπει να είναι σταδιακή και όχι απότομη.
Επίσης βασικό είναι και το χαλάρωμα-κρύωμα (cool-down) στο τέλος της άσκησης. Ο ρυθμός της άσκησης πρέπει να μειώνεται σταδιακά στα τελευταία 5-10 λεπτά για να δοθεί ευκαιρία στην κυκλοφορία να επανέλθει σε κανονικά επίπεδα και η συχνότητα (παλμός) να μειωθεί κοντά στα επίπεδα που ήταν πριν την άσκηση.
Ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται είναι αυτές που γίνονται με τα βάρη και όργανα, ιδιαίτερα για το άνω κορμί. Αυτές οι ασκήσεις ανεβάζουν την πίεση όταν καταβάλλεται η προσπάθεια για την άρση του βάρους λόγω της αύξησης της πίεσης εντός του θώρακα και της αυξημένης αντίστασης στα περιφερικά αγγεία. ΄Ατομα που πάσχουν από υπέρταση και επιθυμούν να ασκούνται με αντιστασιακά μέσα, θα πρέπει να χρησιμοποιούν χαμηλή αντίσταση για πολλές (15-25) επαναλήψεις. Επίσης είναι βασικό ο ρυθμός εισπνοής-εκπνοής να γίνεται κανονικά.
Τέλος η άσκηση μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που πάσχουν από υπέρταση, φτάνει να γίνεται η προσπάθεια και να γίνεται σωστά. Η προσπάθεια αυτή μπορεί να αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα όταν γίνεται σε εξειδικευμένα προγράμματα, όπως αυτά της Καρδιακής Αποκατάστασης όπου υπάρχει ασφαλής επιτήρηση, σωστή καθοδήγηση και μελετημένη άσκηση στα μέτρα και δυνατότητες υπερτασικού ασθενή. Με αυτά τα προγράμματα η μείωση της πίεσης είναι πιο σίγουρη λόγω του ότι η άσκηση και η δίαιτα είναι υπό συνεχή επίβλεψη για να γίνεται σωστά και ασφαλισμένα. Το αποτέλεσμα γίνεται πιο αισθητό με την μείωση του βάρους και υποδόριου λίπους.
