Αλλεργικό Σοκ / Αναφυλαξία
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Το αλλεργικό σοκ είναι συστηματική αναφυλακτική αντίδραση του οργανισμού μετά από έκθεση σε αντίστοιχο αλλεργιογόνο. Είναι επικίνδυνη για τον οργανισμό αφού αποτελεί πολυσυστηματική κατάσταση.
Τα Συμπτώματα
Τα αλλεργικό σοκ αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς
Πολύ χαρακτηριστικό πρώιμο, όχι όμως και απαραίτητο σύμπτωμα, είναι ο κνησμός παλαμών, πελμάτων και περιγεννητικά. Το δέρμα συμμετέχει στο 90% των περιπτώσεων. Το αλλεργικό σοκ αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς. Είναι πολύ σύνηθες ο ασθενής να εμφανίζει αγγειοοίδημα γύρω από τους οφθαλμούς, στα χείλη ή στη γλώσσα.
Στο 65% συμμετέχει το κατώτερο αναπνευστικό και ο ασθενής εμφανίζει βήχα, δύσπνοια, συσφιγκτικό αίσθημα στο στήθος, συριγμό εικόνα η οποία αποτελεί αποτέλεσμα σπασμού των βρόγχων.
Εικόνα οιδήματος λάρυγγα πριν το αλλεργικό shock
Ένας στους τέσσερις ασθενείς θα εμφανίσει οίδημα λάρυγγα, από το οποίο προφανώς θα κινδυνεύσει και το οποίο θα αντιληφθεί σαν «βράχνιασμα» σε αρχόμενο στάδιο και εν συνεχεία σαν μια καυτή μάζα στο βάθος του λάρυγγα.
Το 25% των ασθενών θα εμφανίσει συμπτώματα από το πεπτικό (κοιλιακός πόνος, διάρροια, έμετος).
Από το καρδιαγγειακό σύστημα θα εμφανίσουν συμπτώματα επίσης το 25% των ασθενών με ταχυκαρδία και πτώση της αρτηριακής πίεσης που θα έχει σαν αποτέλεσμα ζάλη ή και λιποθυμικό επεισόδιο.
Τα Αίτια
Κατά κανόνα το αλλεργικό σοκ έχει αίτια:
Εικόνα οιδήματος λάρυγγα κατά τη διάρκεια αλλεργικού shock
* Τροφές,
* φάρμακα,
* δηλητήριο από νυγμό υμενοπτέρων (μέλισσα, σφήκα),
* έκθεση σε latex,
* άσκηση.
Υπάρχουν ασυνήθεις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ασθενής εμφανίζει τυπική εικόνα αναφυλαξίας χωρίς αίτιο (ιδιοπαθής αναφυλαξία). Είναι προφανές ότι η αναγνώριση του αιτιολογικού παράγοντα είναι μείζονος σημασίας, αφού σε επανέκθεση είναι πιθανό ο ασθενής να κινδυνεύσει.
Η Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει οριστική θεραπεία (ανοσοθεραπεία σε δηλητήριο σφήκας ή μέλισσας). Επίσης, ο ασθενής πρέπει να εκπαιδευθεί από τον αλλεργιολόγο σχετικά με την αποφυγή «κρυφών» αλλεργιογόνων (τροφική αλλεργία) ή αυτών που εμφανίζουν διασταυρούμενη ευαισθησία (φαρμακευτική αλλεργία).
Πόσοι γνωρίζουν ότι:
* ένας ασθενής που εμφανίζει αλλεργία στην πενικιλίνη δεν πρέπει να λαμβάνει κεφαλοσπορίνες;
* το αλλεργικό σοκ μετά από άσκηση μπορεί να οφείλεται στον συνδυασμό της με τροφή;
* ο ασθενής που έχει αλλεργία στο ακτινίδιο ή στην μπανάνα μπορεί να έχει αλλεργία στο λάστιχο και συνεπώς όταν επισκεφθεί οδοντίατρο ή χειρουργηθεί μπορεί να κινδυνεύσει λόγω της μεγάλης έκθεσης σε latex;
* δεν είναι όλες οι γαρίδες το ίδιο αλλεργιογόνες;
Ένα άλλο ζητούμενο είναι η χορήγηση set αντιμετώπισης στους ασθενείς αυτούς. Είναι απαραίτητο κανείς να γνωρίζει ότι το φάρμακο εκλογής για την αντιμετώπιση του αλλεργικού σοκ είναι η αδρεναλίνη και όχι η κορτιζόνη.
Τα φάρμακα, οι τροφές, τα υμενόπτερα (σφήκα, μέλισσα), το latex αποτελούν τις κυριότερες αιτίες αλλεργικού σοκ
Η αδρεναλίνη θα δράσει με τρεις τρόπους:
1. θα προκαλέσει αγγειοσύσπαση, οπότε θα διατηρήσει την αρτηριακή πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα,
2. θα προκαλέσει βρογχοδιαστολή, οπότε θα αντιμετωπίσει τη συμπτωματολογία από το κατώτερο αναπνευστικό (δύσπνοια, βήχα, συριγμό) και
3. θα εμποδίσει την εξέλιξη της αντίδρασης.
Το 20-30% των αναφυλακτικών αντιδράσεων είναι διφασικές και ως εκ τούτου χαρακτηρίζονται και από ένα δεύτερο κύμα συμπτωμάτων 4-6 ώρες μετά και γι’ αυτό το λόγο ο ασθενής χρειάζεται ταυτόχρονα με την αδρεναλίνη και την κορτιζόνη και το αντιισταμινικό.
Ιδιαίτερη μνεία χρήζει ο ασθενής με επαναλαμβανόμενα αλλεργικά σοκ ο οποίος χρήζει διαγνωστικής προσέγγισης σχετικά με πιθανή μαστοκύττωση. Ένα άλλο σοβαρό θέμα είναι οι μιμητές της αναφυλαξίας. Υπάρχουν πολλές παθολογικές και μη καταστάσεις οι οποίες μπορεί να μιμηθούν αλλεργικό σοκ.
