Ορθορεξία! Η εμμονή με την υγιεινή διατροφή μπορεί να σε αρρωστήσει…
Έχεις παρατηρήσει κάποιον φίλο να έχει εμμονή με την καλή διατροφή; Τώρα θα μου πεις, που είναι το κακό κάποιος να προσέχει τι τρώει και να αποφεύγει λιπαρές και βλαβερές ουσίες. Ενδέχεται, το άτομο αυτό να πάσχει από ορθορεξία. Μπορεί λοιπόν ο όρος αυτός να σου ακούγεται…ορθός, οι ειδικοί όμως επισημαίνουν πως οδηγεί σε διατροφικές διαταραχές και προβλήματα υγείας στον οργανισμό.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΟΡΘΟΡΕΞΙΑ;
Η ορθορεξία ή Orthorexia Nervosa: “Ένας όρος που αναφέρεται σε άτομα με διαταραχή στη λήψη τροφής. Συγκεκριμένα, οι ορθορεκτικοί, έχουν εμμονή με την ποιότητα των τροφίμων, αφαιρούν τα λιπαρά από τη διατροφή τους, προσλαμβάνουν τροφές που δεν περιέχουν πρόσθετα, ενώ στο τέλος παρουσιάζουν μια μανία με την «κακή»τροφή”.
Η τραγική ειρωνεία είναι πως πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους δεν εχουν καν ιδανικό σωματικό βάρος, ενώ αρκετοί είναι ακόμη και παχύσαρκοι. Όλα ξεκινούν από την προσπάθειά μας να επιλέξουμε σωστές τροφές και να αποφύγουμε ο,τιδήποτε θα μπορούσε να επιβαρύνει τον οργανισμό. Η συνήθεια αυτή καταλήγει σε εμμονή, σε φοβία!
“Οι ορθορεκτικοί λοιπόν, είναι αυτοί που δημιουργούν ένα μύθο γύρω από τη διατροφή, που στο τέλος καταλήγουν «άρρωστα» προσεκτικοί με οποιαδήποτε τροφή που μπορεί να βλάψει τον οργανισμό. Δεν καταναλώνουν καμία «ΕΝΟΧΗ» τροφή. Στο τέλος τα άτομα αυτά, φοβούνται τα τρόφιμα…”
ΠΟΙΑ ΑΤΟΜΑ ΑΦΟΡΑ;
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το προφίλ των ατόμων εκείνων που καταλήγουν να τρέμουν τις “ένοχες” τροφές. Αν και σε ό,τι έχει να κάνει με το φύλλο, επηρρεάζει αντίστοιχα άνδρες και γυναίκες αφορά, σύμφωνα με την διαιτολόγο – διατροφολόγο Βασιλική Παπαδοπούλου άτομα γύρω στα τριάντα με μέσο ή άνωτατο μορφωτικό επίπεδο.
“Είναι η νέα τάση των νέων -για σωστή- και υγιεινή διατροφή… Η τάση αυτή, λανθασμένα δημιουργεί διάφορα σενάρια και προσηλυτίζει ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό νέων ατόμων. Δημιουργώντας διάφορα προβλήματα υγείας, αφού προκαλούνται ελλείψεις σε διάφορα θρεπτικά συστατικά”.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΒΛΑΒΗΣ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΣΥΝΗΘΕΙΑ;
Η λογική απορία του καθενός, θα ήταν φυσικά για ποιο λόγο να κάνει “κακό” μια τέτοια “υγιεινή” εμμονή με την σωστή διατροφή! Εδώ πρέπει να επισημάνουμε τον κίνδυνο τα άτομα αυτά να παρουσιάσουν ακόμη και βλάβες στο νευρικό τους σύστημα, εξαιτίας της υπερβολικής αποχής-αποστροφής από συγκεκριμένα τρόφιμα!
“Η ορθορεξία, θα έπρεπε να μας ευχαριστεί σαν νέα τάση για τα παιδιά μας, αφού όντως δεν υπάρχει κατανάλωση άχρηστων τροφών…Πώς θα σας φαινόταν αν βλέπατε κάποιον, που ενώ κατανάλωνε και δήλωνε λάτρης των γλυκών, ξαφνικά δεν θέλει ούτε καν να τα δοκιμάσει ένα παγωτάκι, ή να τρέμει στην ιδέα των γενεθλίων του για να μη φάει τούρτα;”
ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ ΟΤΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΥΠΟΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΟΡΘΟΡΕΞΙΑ;
Εντάξει, δεν είναι απαραίτητο πως όποιος φίλος-η σου προσέχει την διατροφή του και αποφεύγει τα πολλά λιπαρά είναι και ορθορεκτικός.
Οι ορθορεκτικοί έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
– Συνήθως είναι άτομα ευαίσθητα τα οποία και εύκολα παρασύρονται από τρίτους….
– Γνωρίζουν την διατροφική ετικέτα των περισσοτέρων τροφίμων, ενώ έχουν και τεράστιες γνώσεις πάνω στα θέματα της διατροφής.
– Είναι κινητοί θερμιδομετρητές. Θα μπορούσε να τους ζηλεύει και ένας καταξιωμένος διατροφολόγος…
– Αναγνωρίζουν τις βλαβερές τροφές και τις αρνητικές τους συνέπειες σε βάθος.
– Ξέρουν όλα τα Ε (συντηρητικά και άλλα πρόσθετα τροφίμων – πολλά από τα οποία είναι και ύποπτα για καρκινογένεση και άλλες ασθένειες)
– Δεν καταναλώνουν ένα τρόφιμο, αν δεν ξέρουν την προέλευσή του.
– Ψάχνουν και βγάζουν από τη διατροφή τους τα μεταλλαγμένα.
– Εξαφανίζουν τις λιπαρές τροφές από το διαιτολόγιό τους.
– Ενημερώνονται για ό, τι έχει σχέση με τις νέες τάσεις της διατροφής…
– Καταναλώνουν οτιδήποτε φυσικό σε υπερβολή.
– Αποφεύγουν ακόμα και τα ροφήματα με ζάχαρη, τα ποτά, τα αναψυκτικά.
– Πιστεύουν πως όσοι καταναλώνουν τα “επικίνδυνα” τρόφιμα θα πεθάνουν.
ΤΙ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ ΟΙ ΟΡΘΟΡΕΚΤΙΚΟΙ
Υπάρχουν όπως αντιλαμβάνεστε τροφές που οι ορθορεκτικοί δεν βάζουν στην διατροφή τους για κανένα λόγο. Συντοπτικά αναφέρουμε παρακάτω:
– Ζάχαρη
– Αλάτι
– Καφεΐνη
– Αλκοόλ
– Σιτάρι
– Ζωικό λίπος
– Σόγια
– Καλαμπόκι
– και τα γαλακτοκομικά προϊόντα
“Από τον αποκλεισμό των παραπάνω τροφών, αντιλαμβανόμαστε πως τα άτομα αυτά παρουσιάζουν ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, όπου μπορούν να προκαλέσουν διάφορες διαταραχές στην υγεία τους στο μέλλον”.
ΚΑΝΕ ΤΟ ΤΕΣΤ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΣ ΑΝ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙΣ ΑΠΟ ΑΥΤΗ
Πρώτη φορά, τον όρο αυτό, για να περιγράψει τα παραπάνω φαινόμενα, τον διατύπωσε ο Dr. Steven Bratman το 1997 Αρκετοί ορθορεκτικοί, χάνουν τον έλεγχο, χρησιμοποιώντας στο διαιτολόγιό τους μόνο τροφές που οι ίδιοι θεωρούν αγνές.
O dr. Bratman έφτιαξε ένα ερωτηματολόγιο με το οποίο μπορείς να δεις τα σημάδια της orthorexia nervosa και αν ενδέχεται να διακατέχεσαι από αυτή. Απάντησε ειλικρινά στις 10 ερωτήσεις. Αν η απάντηση είναι θετική σε περισσότερες από αυτές, τότε είναι πολύ πιθανό να πάσχεις από ορθορεξία. Αν πιστεύεις πως υπάρχει η πιθανότητα να είσαι ορθορεκτική, καλό είναι να απευθυνθείς σε κάποιον ειδικό διαιτολόγο:
1 Περνάς περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα σκεπτόμενος τη διατροφή σου;
2 Προγραμματίζεις τα γεύματά σου αρκετές ημέρες νωρίτερα;
3 Είναι η θρεπτική αξία του γεύματός σου περισσότερο σημαντική από την ευχαρίστηση της κατανάλωσής του;
4 Αλλαξε η ποιότητα της ζωής σου καθώς αυξήσες την ποιότητα της διατροφής σου;
5 Νιώθεις να βελτιώνεται η αυτοπεποίθησή σου όταν τρως υγιεινά;
6 Έχεις σταματήσει να καταναλώνεις τρόφιμα που απολάμβανες στο παρελθόν, προκειμένου να τρως σωστά;
7 Η διατροφή σου δεν σου επιτρέπει εύκολα να φας έξω και έτσι απομακρύνεσαι από οικογένεια και φίλους;
8 Αισθάνεσαι ένοχη όταν «χαλάς» τη δίαιτά σου;
9 Αισθάνεσαι καλά με τον εαυτό σου και ότι έχεις τον πλήρη έλεγχο όταν τρως υγιεινά;
10 Έχεις γίνει πιο αυστηρή με τον εαυτό σου πρόσφατα;