Επαναστατικό εμφύτευμα υπόσχεται θεραπεία από τη νεαρή ηλικία για την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Πόλεμος στη ΣΚΟΛΙΩΣΗ
Ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους χαρίζουν αμερικανοί επιστήμονες του Κέντρου Σπονδυλικών Διαταραχών του Σαν Ντιέγκο, οι οποίοι ανέπτυξαν ένα νέο εμφύτευμα για τη διόρθωση της σκολίωσης. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή μέθοδο κατά την οποία νέα επεκτάσιμα εμφυτεύματα επιτρέπουν τη φυσική ανάπτυξη των σπονδύλων ειδικά κατά την παιδική ηλικία.
Οι ειδικοί του κέντρου πιστεύουν ότι πρέπει να ληφθούν πιο δραστικά μέτρα από την απλή εισαγωγή σπονδυλικού στηρίγματος, καθώς τα υπάρχοντα εμφυτεύματα περιορίζουν οποιαδήποτε φυσική ανάπτυξη της σπονδυλικής στήλης και άρα μπορούν να εφαρμοστούν μόνον αφού έχει ολοκληρωθεί η σκελετική ωρίμανση. Για τον λόγο αυτόν δημιούργησαν τη μέθοδο Growing Rod. Πρόκειται για μια επεκτάσιμη μεταλλική ράβδο η οποία εισάγεται χειρουργικά στον ασθενή και αναπτύσσεται παράλληλα με τη σπονδυλική στήλη. Οσο μεγαλώνει η μία, μεγαλώνει και η άλλη, με τη βοήθεια βέβαια των ειδικών.
Η μέθοδος και η διαδικασία
Στη συγκεκριμένη μέθοδο, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες του κέντρου, υπάρχει πολύ λιγότερη επαφή του εμφυτεύματος με τη σπονδυλική στήλη (γάντζοι, βίδες) σε σχέση με παλαιότερες μεθόδους. Πιστεύουν ακόμη ότι μετά την εισαγωγή της η ράβδος παίζει τον ρόλο ενός εσωτερικού κηδεμόνα, ελέγχοντας το κύρτωμα της σπονδυλικής στήλης, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει την ομαλή θωρακική ανάπτυξη.
Σε πρώτη φάση ο ασθενής θα πρέπει να φοράει και έναν εξωτερικό κηδεμόνα για επιπλέον στήριξη ώσπου να επουλωθούν τα σημεία σύντηξης του εμφυτεύματος με τη σπονδυλική στήλη. Βέβαια η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Ανά διαστήματα θα πρέπει να παρακολουθείται από την ομάδα του Growing Spine του κέντρου του Σαν Ντιέγκο και ανάλογα με την ανάπτυξή του να υποβάλλεται σε μικροεπεμβάσεις για την επιμήκυνση της ράβδου. Η τακτική παρακολούθηση θα πρέπει να συνεχίζεται ώσπου οι ειδικοί να εκτιμήσουν ότι η σπονδυλική στήλη έχει αναπτυχθεί επαρκώς και ο ασθενής δεν έχει κανένα πλέον όφελος από τη θεραπεία.
Μέχρι στιγμής η συγκεκριμένη μέθοδος δεν είναι διαθέσιμη για το ευρύ κοινό. Βρίσκεται ακόμη σε στάδιο μελέτης και τελειοποίησης. Ωστόσο η έντονη κινητικότητα του επιστημονικού κόσμου για την ανεύρεση νέων μεθόδων θεραπείας της σκολίωσης θεωρείται από τους ερευνητές η αρχή της επανάστασης για την αντιμετώπιση της σκελετικής ανωμαλίας.
Αυτό που ανέκαθεν βασάνιζε τους επιστήμονες είναι πώς θα μπορούν να επιλέξουν μεταξύ των ασθενών εκείνους που χωρίς να έχουν σπονδυλικό κύρτωμα άνω των 40 μοιρών (όπου και συνίσταται η χειρουργική θεραπεία) θα ωφελούνταν παρ’ όλα αυτά από τη χειρουργική αντιμετώπιση της κατάστασής τους. Για τον λόγο αυτόν προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα εξειδικευμένο τεστ που θα συγκρίνει γονίδια ασθενών με εκείνα προηγούμενων ασθενών με γνωστή εξέλιξη της ασθένειάς τους, έτσι ώστε να μπορούν να εκτιμήσουν την κατάσταση του καθενός και να συστήσουν την κατάλληλη παρέμβαση εγκαίρως.
Οπως υποστηρίζει ο δρ Μπερούζ Ακμπάρνια, επικεφαλής του προγράμματος Growing Spine του Κέντρου Σπονδυλικών Διαταραχών του Σαν Ντιέγκο, κάτι τέτοιο θα βοηθήσει ιδιαίτερα τους ειδικούς να κάνουν τη σωστή διάγνωση για κάθε περίπτωση. «Υπάρχουν πολλοί ασθενείς που στο μέλλον δεν θα χρειάζεται να μπαίνουν στη διαδικασία της θεραπείας χωρίς λόγο» δήλωσε.
Κίνδυνοι και πρόληψη
Ενα σκολιωτικό κύρτωμα μπορεί να υποχρεώσει τον ασθενή να μετριάσει τις κινήσεις του. Ο πόνος και τα εμφανή σημάδια σωματικής παραμόρφωσης, αν και δεν εμφανίζονται σε όλες τις περιπτώσεις, θεωρούνται χαρακτηριστικά γνωρίσματα της σκολίωσης. Μάλιστα σε πολύ προχωρημένο στάδιο η σπονδυλική στήλη φθάνει στο σημείο να πιέζει την καρδιά και τους πνεύμονες, με αποτέλεσμα ο ασθενής να κινδυνεύει να πεθάνει από ασφυξία.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη μπορούν να αποβούν σωτήριες σε πολλές περιπτώσεις, γλιτώνοντας τον ασθενή από δύσκολες επεμβάσεις. Ετσι το 1982 έγινε ο πρώτος έλεγχος σε σχολείο της Μινεσότα στις ΗΠΑ, ενώ στη συνέχεια άρχισε μια παγκόσμια εκστρατεία πρόληψης βασιζόμενη στη μαζική εξέταση των παιδιών στα σχολεία, γνωστή και ως School screening for scoliosis. Μια κινητοποίηση που μείωσε τις επεμβάσεις κατά 63%, χάρη στην έγκαιρη διάγνωση.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του αμερικανικού περιοδικού «Journal of Bone and Joint Surgery» του 1997, στην Ελλάδα η μεγαλύτερη επιστημονική μελέτη για τη σκολίωση διήρκεσε δύο χρόνια και επικεντρωνόταν σε μαθητές σχολείων σε βορειοδυτικές και κεντρικές περιοχές της χώρας. Συνολικά στην Ηπειρο, στη Θεσσαλία, στην Αιτωλοακαρνανία και στη Βόρεια Ηπειρο εξετάστηκαν 85.222 παιδιά από 9 ως 14 ετών. Περίπου 4.000 πέρασαν από ακτινολογικό έλεγχο και σε 1.436 από αυτά εντοπίστηκε σκολίωση ίση ή μεγαλύτερη των 10 μοιρών. Σε 170 υπήρχε κύρτωμα 20 – 40 μοιρών και χρειάστηκαν παρακολούθηση από ειδικό, ενώ 11 παιδιά που εμφάνιζαν μεγαλύτερο μεγαλύτερο κύρτωμα προχώρησαν σε χειρουργική επέμβαση.
Ως σήμερα η χειρουργική αντιμετώπιση θεωρούνταν αποτελεσματικότερη σε ηλικίες στις οποίες η ανάπτυξη της σπονδυλικής στήλης είχε ήδη ολοκληρωθεί, καθώς σε νεαρότερες ηλικίες θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια ύψους. Τώρα όμως οι ειδικοί του κέντρου του Σαν Ντιέγκο στις ΗΠΑ έρχονται να ανατρέψουν τις υπάρχουσες επιστημονικές πεποιθήσεις. Με την τεχνική του Growing Rod πιστεύουν ότι μπορούν να δώσουν λύση σε δύσκολες περιπτώσεις παιδικής σκολίωσης που χρειάζονται άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.
Οι τεχνικές αντιμετώπισης
Σύμφωνα με τον αμερικανικό Εθνικό Οργανισμό Σκολίωσης, τα χειρουργικά εμφυτεύματα που χρησιμοποιούνται επιτρέπουν στους ειδικούς να σταματήσουν την επιδείνωση του κυρτώματος και να το διορθώσουν ως κάποιον βαθμό.
Μία από τις πιο γνωστές τεχνικές για τον περιορισμό του πόνου που προκαλείται κατά την κίνηση των σπονδύλων και για τον περιορισμό της επιδείνωσης του κυρτώματος είναι η σπονδυλοσύνδεση (spinal fusion), η οποία γίνεται με την ένωση δύο ή περισσότερων σπονδύλων. Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή οστεϊκού ιστού στη σπονδυλική στήλη, που με την πάροδο του χρόνου απορροφάται από αυτήν και γίνεται μια ενιαία μάζα προσδίδοντας μόνιμη σπονδυλική ακαμψία. Ως τη δεκαετία του ’60 οι ειδικοί δεν προσέθεταν κάποιο άλλο στήριγμα. Τα πράγματα όμως άλλαξαν όταν πρωτοεμφανίστηκε η μεταλλική ράβδος.
Το 1962 ο δρ Πολ Χάρινγκτον εισήγαγε για πρώτη φορά τη μεταλλική ράβδο, που πήρε στη συνέχεια το όνομά του (Harrington-Rod), ως εσωτερικό στήριγμα της σπονδυλικής στήλης ώσπου να ολοκληρωθεί η διαδικασία απορρόφησης της ξένης οστεϊκής μάζας από τον οργανισμό. Ωστόσο ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας η ράβδος δεν αφαιρούνταν για μεγαλύτερη ασφάλεια του αποτελέσματος.
Η ράβδος Harrington είναι μια ίσια μεταλλική ράβδος με έναν οδοντωτό μηχανισμό η οποία τοποθετείται κατά μήκος του εσωτερικού της κοιλότητας του σπονδυλικού κυρτώματος. Συνδέεται με τη σπονδυλική στήλη με δύο γάντζους, από τους οποίους ο ένας τοποθετείται στην κορυφή του κυρτώματος και ο άλλος στη βάση του. Στη συνέχεια με τη βοήθεια του μηχανισμού ο ειδικός τεντώνει τη σπονδυλική στήλη διορθώνοντας έτσι το σκελετικό κύρτωμα. Δεδομένου ότι ο μηχανισμός στηρίζεται μόνο σε δύο σημεία, ο ασθενής πρέπει να φοράει κηδεμόνα μετά την εισαγωγή του. Βέβαια υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν επετεύχθη σωστή σύντηξη στο ενδιάμεσο διάστημα που παραμένει αστήρικτο.
Το μειονέκτημα του συγκεκριμένου μηχανισμού είναι ότι τις περισσότερες φορές δεν καταφέρνει να διορθώσει τη στάση του σώματος, με αποτέλεσμα προβλήματα λόρδωσης ή κύφωσης να εξακολουθούν να υπάρχουν. Αλλα εμφυτεύματα με περισσότερα σημεία σύνδεσης της ράβδου με τη σπονδυλική στήλη είναι το L-Rod (1970) του δρος Εντουάρντο Λυκ και το CD (1984) των δρων Ιβ Κοτρέλ και Ζαν Ντυμπουσέ. Επίσης γνωστά εμφυτεύματα, η εισαγωγή των οποίων μπορεί να είναι είτε εμπρόσθια είτε οπίσθια, είναι το TSRH, που αναπτύχθηκε από την ομάδα ορθοπαιδικών του νοσοκομείου Scottish Rite του Τέξας, το Isola των δρων Μαρκ Ασερ και Τσαρλς Χάινινγκ και το Dwyer.
Εγκυμοσύνη και επιπτώσεις
Οι έρευνες έδειξαν ότι κατά την εγκυμοσύνη, παρά το γεγονός ότι επιβαρύνεται η σπονδυλική στήλη, δεν παρουσιάζεται ιδιαίτερη επιδείνωση της ήδη υπάρχουσας κύρτωσης σε γυναίκες με σκολίωση. Μάλιστα έρευνα που έγινε στο Ινστιτούτο Alfred Ι DuPont στο Γουίλμινγκτον, στις ΗΠΑ, στην οποία έλαβαν μέρος έγκυες γυναίκες με ιδιοπαθή σκολίωση, κατέδειξε ότι το 9% όσων βρίσκονταν υπό ιατρική παρακολούθηση παρουσίασαν μια επιδείνωση 10 μοιρών. Αντίστοιχη ήταν η επιδείνωση και για το 11% όσων ακολουθούσαν θεραπεία με κηδεμόνα. Τέλος, οι γυναίκες εκείνες που είχαν στο παρελθόν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση δεν παρουσίασαν σχεδόν καμία αλλαγή. Χαρακτηριστικό ήταν ακόμη το γεγονός ότι οι γυναίκες που υπεβλήθησαν σε καισαρική τομή δεν ξεπερνούσαν το 8%.
Η φιλοσοφική προσέγγιση
Ο ρόλος της σπονδυλικής στήλης για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι θεμελιώδης. Είναι ο κεντρικός άξονας στον οποίο στηρίζεται η ομαλή κίνηση ολόκληρου του σώματος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που απασχολεί και φιλοσοφίες όπως ο ινδουισμός, που τη θεωρεί ένα από τα κύρια ενεργειακά σημεία του σώματος. Σύμφωνα με τα τσάκρα, τον κύκλο των επτά βασικών ενεργειακών σημείων του ανθρώπινου σώματος, η βάση της σπονδυλικής στήλης κατέχει την πρώτη θέση και αποτελεί τη βάση του σώματος.
Για την ινδουιστική φιλοσοφία αντιπροσωπεύει το στοιχείο της γης και για τον λόγο αυτόν συνδέεται άμεσα με τα ένστικτα επιβίωσης και τη σχέση με το κορμί μας σε φυσικό επίπεδο. Το πρώτο τσάκρα, ή αλλιώς η βάση της σπονδυλικής στήλης, αποφέρει υγεία, ευημερία, ασφάλεια και δυναμική παρουσία.
Σκολίωση ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία η σπονδυλική στήλη παρουσιάζει μια παραμόρφωση στην πλάγια κάμψη της, ενώ από πίσω μοιάζει με S ή C. Οι ειδικοί την έχουν χωρίσει σε τρεις κατηγορίες: (α) τη συγγενή σκολίωση (10%-15% των περιπτώσεων), που είναι η αποτυχία σχηματισμού των σπονδύλων κατά την εμβρυϊκή ηλικία, (β) την ιδιοπαθή σκολίωση (85%-90% των περιπτώσεων), αγνώστου αιτιολογίας, που μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, από τη νηπιακή ως την ενήλικο ηλικία, (γ) τη νευρομυϊκή σκολίωση, που προκαλείται ως παράλληλο σύμπτωμα κάποιας άλλης πάθησης του νευρικού ή του μυϊκού συστήματος, όπως π.χ. η εγκεφαλική παράλυση ή η ατροφία ραχιαίων μυών.
Η συγκεκριμένη σκελετική παραμόρφωση είναι γνωστή εδώ και χιλιάδες χρόνια. Συγκεκριμένα, ο Ιπποκράτης αναφέρεται σε αυτήν στο έργο του «Περί άρθρων» κατονομάζοντας για πρώτη φορά τους όρους «κύφωση» και «λόρδωση».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η σκολίωση παρατηρείται πιο συχνά σε γυναίκες. Στις ΗΠΑ εμφανίζεται στο 2%-3% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 6 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από σκολιωτικά κυρτώματα, τα οποία εμφανίζονται στις περισσότερες περιπτώσεις στις ηλικίες 10-15 ετών. Στην Ελλάδα αφορά το 5% του πληθυσμού και κάνει την εμφάνισή της περίπου κατά τις ίδιες ηλικίες της εφηβείας (10-13 ετών).
Η υπάρχουσα αντίληψη ότι η διατροφή, η κακή στάση του σώματος, η σχολική τσάντα ή η άσκηση μπορεί να ευθύνονται για την ανάπτυξη σκολίωσης δεν ισχύει, όπως έδειξαν έρευνες.
Η πιο διαδεδομένη και γρήγορη μέθοδος διάγνωσης της σκολίωσης είναι η δοκιμασία επίκυψης, γνωστή και ως Adam’s forward bending test, κατά την οποία από τον ασθενή ζητείται να σκύψει έτσι ώστε να καταστεί εμφανέστερο το κύρτωμα της πλάτης που προκαλεί η νόσος.
Ο ρόλος των ραχιαίων μυών είναι πολύ σημαντικός στην κίνηση της σπονδυλικής στήλης. Είναι σαν τεντωμένα σύρματα που τη στηρίζουν σε όρθια στάση, ενώ παράλληλα με τις συσπάσεις τους την προστατεύουν.
Τον θωρακοσφυϊκό κηδεμόνα ή αλλιώς νάρθηκα φορούν οι ασθενείς με σκολίωση, είτε έχουν υποστεί διορθωτική επέμβαση είτε όχι, προκειμένου να εμποδίσουν την επιδείνωση του υπάρχοντος κυρτώματος και να επιτύχουν τη σωστή στήριξη της σπονδυλικής στήλης. Κατά μέσον όρο εφαρμόζεται σε περιπτώσεις μεγαλύτερες των 20-25 μοιρών, για 16 ώρες την ημέρα. Σε περίπτωση παιδικής σκολίωσης ο χρόνος εφαρμογής του κηδεμόνα μειώνεται μετά την ολοκλήρωση της ωρίμανσης του σκελετού, ενώ οι ασθενείς εξακολουθούν να παρακολουθούνται ακόμη και ύστερα από αυτήν.
http://www.tovima.gr/
