Οσφυαλγία, ισχιαλγία, οσφυϊκή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
Συγγραφείς: Νικόλαος Παπαδημητρίου & Γεώργιος Παπαδημητρίου Γράφτηκε στις ,
Η οσφυαλγία είναι ένα από τα πιο κυριότερα συμπτώματα πολλών παθήσεων και αφορά σχεδόν όλες τις ειδικότητες της ιατρικής. Σαν κύριο σύμπτωμα μπορεί να εμφανίζεται σε πολλές παθολογικές (έντερο, ήπαρ), ουρολογικές (παθήσεις νεφρών, κύστεως), γυναικολογικές (φλεγμονές, νεοπλάσματα και ανωμαλίες της μήτρας) και ορθοπαιδικές παθήσεις.
Η διαφοροδιάγνωση της οσφυαλγίας λόγω των πολλών αιτίων χρειάζεται σε κάθε περίπτωση την συνεργασία διαφόρων ειδικοτήτων.
Η κυρία αιτία της ισχιαλγίας είναι η πίεση νευρικής ρίζας της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Για τη μετατόπιση όμως του δισκικού υλικού στο μυελικό σωλήνα ή στο μεσοσπονδύλιο τρήμα πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις όπως μερική ή ολική ρήξη του ινώδη δακτυλίου στο οπίσθιο τμήμα αυτού. Από την πίεση του πηκτοειδή πυρήνα πάνω στον ινώδη δακτύλιο το αδύναμο τμήμα των ινώδη δακτυλίου ενδίδει στις πιέσεις του πηκτοειδή πυρήνα, βαθμιαία διευρύνεται και τελικά ιστός του δίσκου προβάλλει μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα. Όταν η ρήξη αφορά μόνο τα έσω στρώματα του ινώδη δακτυλίου μέχρι πλησίον του οπισθίου επιμήκη συνδέσμου τότε η βλάβη χαρακτηρίζεται ως προβολή του δισκίου. Σε τέλεια όμως ρήξη του ινώδη δακτυλίου δημιουργείται μία έξοδος για το δισκικό υλικό, τότε πρόκειται πλέον για γνήσια προπτωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Αν η κήλη του έχει εξέλθει προς τα έξω συνδέεται ακόμη με το εσωτερικό του δίσκου είναι δυνατόν κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις να επανέλθει στην αρχική της θέση, τότε πρόκειται για παλίνδρομη κήλη. Οι κεντρικές κήλες αποτελούν εξαίρεση, επειδή ο οπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος στο μέσον του ινώδη δακτυλίου προστατεύει τον δίσκο και έτσι εμποδίζει την έξοδο. Συχνότερα προσβάλλεται ο δίσκος 05/I1, ακολουθούμενος από τους δίσκους 04/05 και 03/04.
Κλινική εικόνα
Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από : έντονο πόνο ,περιορισμό της κινητικότητας σε μεγάλο βαθμό με παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης(αντιαλγική σκολίωση), πόνο με τον βήχα και πτέρνισμα στη οσφυο-ιερή χώρα, πόνο κατά την επίκρουση και πίεση στο ύψος της βλάβης και αντανακλαστικό πόνο στα κάτω άκρα. Οι αποκλείσεις των αντανακλαστικών και οι κινητικές και αισθητικές διαταραχές των κάτω άκρων καθιστούν δυνατή την εντόπιση του ύψους της βλάβης. Διαφορική διάγνωση
Ποτέ δεν πρέπει να παραλείπεται η διαφορική διάγνωση, επειδή διαβρωτικές επεξεργασίες όπως νεοπλάσματα, φλεγμονές και οστεοπάθειες δημιουργούν μία όμοια κλινική εικόνα.
Η συντηρητική θεραπεία συνιστάται σε ανάπαυση του ασθενή σε κλιμακωτή κλίνη (κάμψη ισχίων και γονάτων 90 μοίρες τοποθετώντας κάτω από τα γόνατα περισσότερα μαξιλάρια). Η θέση αυτή του ασθενή εξουδετερώνει την οσφυϊκή λόρδωση και αποφορτίζει το οπίσθιο τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Επί πλέον χορηγούνται αναλγητικά, αντιφλεγμονώδη και μυοχλαρωτικά φάρμακα. Επίσης, πολύ καλό αποτέλεσμα μπορεί να έχει ο αποκλεισμός της νευρικής ρίζας με ένα κατάλληλο τοπικό αναισθητικό. Μετά από την αποδρομή του οξύ πόνου ακολουθεί φυσικοθεραπεία (υψίσυχνα ρεύματα, μαλάξεις, λουτρά, χειροπρακτική).
Όταν η συντηρητική θεραπεία δεν αποδώσει και οι νευρολογικές βλάβες αυξάνουν, τότε ενδείκνυται η χειρουργική αφαίρεση του δισκικού ιστού που προβάλλει (δισκεκτομή). Μετά από την εγχείρηση ο ασθενής απαλλάσσεται αμέσως από τα ενοχλήματα. Χρειάζεται όμως φυσικοθεραπεία για ην αποκατάσταση της κινητικότητας και της μυϊκής ισχύοςΜία απόλυτη ένδειξη για εγχείρηση αποτελεί η ιππουρική παράλυση. Πρόκειται για μία ειδική μορφή της οσφυϊκής δισκοκήλης, ως επί το πλείστον μίας μαζικής κεντρικήςπρόπτωσης του δίσκου. Η απώλεια της λειτουργικότητας της κύστης και του ορθού καθώς και η αμφοτερόπλευρη αναισθησία περί το περινέων συμβάλλουν σε μία γρήγορη διάγνωση.
