Χοροθεραπεία – Κινητική Θεραπεία για Ενήλικους
Συγγραφέας Δημήτριος Ζάχος Γράφτηκε στις ,
ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Οι κινητικοί θεραπευτές δουλεύουν απευθείας με το σώμα και την κίνηση σε άτομα τα οποία δεν μπορούν να συσχετιστούν με το περιβάλλον τους και να επικοινωνήσουν με φυσιολογικά αποδεκτούς τρόπους.
Οι ακραίες συναισθηματικές διαταραχές είναι εμφανείς στην κινητική συμπεριφορά του ατόμου. Παραδείγματος χάρη, η σοβαρή αποδιοργάνωση της προσωπικότητας, χαρακτηριστικό της σχιζοφρένιας, αντανακλάται στις διασπασμένες και χωρίς ροή χειρονομίες και στάσεις του σώματος ενώ ένα καταθλιπτικό άτομο μπορεί να βυθιστεί στην νωθρότητα και την ακινησία. Ο κινητικός θεραπευτής δουλεύει απευθείας πάνω σ’ αυτές τις δυσπροσάρμοστες κινητικές καταστάσεις.
Μέσω των ομαδικών κινητικών αλληλεπιδράσεων και σε ένα ασφαλές περιβάλλον, η σωματική έκφραση των βαθύτερων υψηλά φορτισμένων συναισθημάτων μπορεί να γίνει μια κατάλληλη λεκτική έκφραση καθώς το άτομο προχωρά σε ένα υψηλότερο λειτουργικό επίπεδο. Περαιτέρω, οι κινητικές εμπειρίες εκμαιεύουν καταπιεσμένη ενέργεια, προσωπικούς οραματισμούς και εικόνες τις οποίες το άτομα αναπτύσσει και εξερευνά στην θεραπεία. Επίσης, αποκαλύπτονται μοτίβα συμπεριφοράς και πολύ συχνά οι ασθενείς αποκτούν την ικανότητα να μορφώνουν αντίληψη και να ανακαλύπτουν τις σχέσεις μεταξύ αυτής της συμπεριφοράς και του εσωτερικού τους κόσμου.
Στις περιπτώσεις όπου το «εγώ» των ασθενών είναι ισχυρότερο, ο κινητικός θεραπευτής εστιάζει στην ανάπτυξη της ευαισθησίας των συναισθηματικών καταστάσεων και αυξάνει την γνώση των αλληλεπιδράσεων και σχέσεων του ασθενή με τους άλλους. Μέσω νέων κινητικών δυναμικών προσφέρονται στον ασθενή πηγές για εναλλακτικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης. Επίσης, η λεκτική διαδικασία ενοποιεί τις σκέψεις, τα αισθήματα και την δραστηριότητα καθιστώντας ικανό το άτομο να αφομοιώνει νοητικά το νόημα το οποίο έχει ανακαλύψει πρακτικά μέσω της κίνησης.
ΦΥΣΙΚΕΣ ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ Παιδιά και Ενήλικες
ΒΛΑΒΗ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ
Σε μια κοινωνία οργανωμένη μόνο για άτομα που έχουν ανέπαφες και χρησιμοποιούν και τις πέντε αισθήσεις τους η απουσία ή η απώλεια μιας ή και περισσοτέρων αισθήσεων προκαλεί ειδικά προβλήματα για θεραπεία. Τα άτομα με προβλήματα όρασης, ακοής απαιτούν εντατική θεραπεία και αν πρόκειται για παιδιά απαιτούνται μοναδικές παρεμβατικές τεχνικές όσο το δυνατόν πιο νωρίς. Ένα τυφλό μωρό χρειάζεται να του δοθεί εξωτερικό ερέθισμα για να σηκώσει το κεφάλι του, πρέπει να παροτρυνθεί για να εξερευνήσει τον χώρο και να του δοθούν ευκαιρίες για να εκφράσει τον θυμό του, κάτι που είναι απαραίτητο για την φυσιολογική ανάπτυξη. Παρόμοια, το κουφό παιδί πρέπει να προσαρμοστεί σ’ έναν κόσμο στο οποίο η γλώσσα του ήχου και του λόγου ποτέ δεν μπορεί να κατανοηθεί ολοκληρωτικά.
Η εικόνα του σώματος, η αναγνώριση διαφόρων μελών του σώματος, και η μη λεκτική επικοινωνία είναι όλα μέρη της θεραπευτικής αγωγής που χρησιμοποιεί σ κινητικός θεραπευτής ώστε να μπορέσουν αυτά τα παιδιά να αναπτύξουν τις ικανότητές τους στο μέγιστο. Τυφλά αλλά και κουφά άτομα που έχασαν αυτή τους την αίσθηση κατά την διάρκεια της ζωής τους παρουσιάζουν παρόμοια αλλά και ξεχωριστά προβλήματα για παρέμβαση. Αίσθημα απώλειας, συχνά μελαγχολία πρέπει να δουλευτούν παράλληλα με νέα ζητήματα κινητικότητας, επικοινωνίας, προσωπικής αναγνώρισης και ανεξαρτησίας. Δουλεύοντας στο κινητικό επίπεδο, είτε ατομικά είτε ομαδικά, επανακαθίσταται μια αίσθηση ζωτικότητας και αυτονομίας. Ταυτόχρονα η απευθείας σωματική δράση προσφέρει μια ευκαιρία για πειραματισμό με νέες έννοιες του χώρου, νέους τρόπους επικοινωνίας και ανανεωμένες φυσικές ακεραιότητες.
ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Η κινητική θεραπεία συμπληρώνει την δουλειά άλλων ειδών θεραπείας μέσω της ανάπτυξης της κιναισθητικής αντίληψης, του προσανατολισμού στο χώρο, της προσοχής και της υπομονής. Ενώ οι ασθενείς εξερευνούν τις σωματικές τους δυνατότητες βοήθιουνται να αναπτύξουν κινητικά μοτίβα και δυναμικές οι οποίες βοηθούν στην αναπλήρωση του σωματικού τους μειονεκτήματος. Άτομα που πρόσφατα απέκτησαν κάποιο σωματικό μειονέκτημα βιώνουν συναισθηματικές αντιδράσεις στην απώλεια της φυσικής τους λειτουργίας με αποτέλεσμα να μεγαλώνει η εξάρτησή τους από άλλους. Ο κινητικός θεραπευτής δουλεύοντας απευθείας στο σωματικό επίπεδο κινητοποιεί τις φυσικές και συναισθηματικές πηγές του ατόμου με σκοπό να διευκολύνει την συναισθηματική έκφραση και να αυξήσει την αυτοεκτίμηση, την εμπιστοσύνη και την ανεξαρτησία.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Χαρακτηριστικό των ατόμων που πάσχουν από διαταραχές της διατροφής (π.χ. ανορεξία, βουλιμία) είναι η παραμόρφωση της εικόνας που έχουν για το σώμα τους, και η λανθασμένη αντίληψη όσο αφορά το σωματικό τους μέγεθος και τα σωματικά τους όρια. Σαν αποτέλεσμα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση με αντίκτυπο σε προβλήματα διαπροσωπικών σχέσεων. Αυτά τα άτομα συχνά έχουν δυσκολία στο να αναγνωρίζουν την συναισθηματική τους κατάσταση. Επίσης, προσπαθούν να διαχωρίσουν τις σωματικές τους αισθήσεις και το επακόλουθο χάσιμο των σωματικών τους λειτουργιών.
Η κινητική θεραπεία δουλεύει απευθείας με το σώμα, χρησιμοποιεί την κινητική δράση και αλληλεπίδραση για να αναπτύξει το άτομο μια πιο ρεαλιστική αντίληψη για το σώμα και για τον εαυτό του. Τα άτομα βοήθιουνται να αναγνωρίσουν την ένταση στο σώμα τους το σημάδι μιας προβληματικής κατάστασης με αποτέλεσμα να αντικαταστούν τις αυτοκαταστροφικές τους πράξεις με πιο υγιείς επιλογές και ελέγχους των καταστάσεων.
Ο ευχάριστος αυθορμητισμός της κινητικής θεραπείας προσφέρει μια ευκαιρία στο άτομο να βιώσει το σώμα του σαν μια πηγή σημαντικής ικανοποίησης παρά σαν μια πηγή συνεχών προβλημάτων. Επιπροσθέτως, τα άτομα αποκτούν μια εμπειρία στενής σχέσης μέσα στην θεραπεία η οποία προσφέρει μια διαφορετική άποψη των διαπροσωπικών σχέσεων από την απομόνωση που συνήθως νιώθουν.
ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών προστατεύουν τους εαυτούς τους από οδυνηρά εσωτερικά και εξωτερικά ερεθίσματα χρησιμοποιώντας ναρκωτικές ουσίες.
Γενικά, δεν μπορούν να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους και συχνά οι πιο αρχέγονες δυνατότητες για ευχαρίστηση αναστέλλονται. Μέχρι την στιγμή που θα φτάσουν σε κάποια κέντρα θεραπείας και απεξάρτησης οι χρήστες υποφέρουν από τις συνέπειες των ουσιών που χρησιμοποιούν και σε σωματικό και σε ψυχικό επίπεδο. Κατά την διάρκεια της απεξάρτησης χρειάζεται άμεση και εποικοδομητική εξέταση και έκφραση του σωματικού αλλά και του ψυχικού πόνου.
Η κινητική θεραπεία σε ομάδες προσφέρει στα άτομα μια πολύπλευρη ευκαιρία εξέτασης και έκφρασης καθώς τα άτομα αναφερόμενα στο σώμα και στο πνεύμα μέσα από μια εντατική έρευνα πρώτα κατανooύν και αργότερα αλλάζουν τέτοιες συμπεριφορές σι οποίες νωρίτερα τους οδήγησαν στην αυτοκαταστροφή. Μερικοί χρήστες έχουν αναπτύξει τέτοιες λεκτικές ικανότητες τις οποίες χρησιμοποιούν για να αποφύγουν την ευθύνη των πράξεών τους. Η μη λεκτική ευθύτητα της κινητικής θεραπείας δεν επιτρέπει αυτή την αποφυγή ενώ ταυτόχρονα κρατά τα άτομα προσγειωμένα στην πραγματικότητα όταν αυτά διαμορφώνουν νέες συμπεριφορές αντιμετώπισης των καταστάσεων. Άλλοι πάλι που οι λεκτικές τους άμυνες δεν είναι τόσο ανεπτυγμένες, μπορούν να δουλέψουν πλάι με άλλα μέλη της ομάδας που είναι πιο ικανά να εκφράζονται με μεγαλύτερη σαφήνεια. Η κινητική θεραπεία, της οποίας βασικό αξίωμα είναι ότι το σώμα και το πνεύμα αποτελούν μια ολότητα και δεν διαχωρίζονται, προσφέρει μια μοναδική θεραπευτική ευκαιρία για τους χρήστες ναρκωτικών ουσιών.
ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ
Αδράνεια, κοινωνική απομόνωση, και ζητήματα απώλειας και αλλαγής είναι συνήθως τα προβλήματα των ηλικιωμένων, είτε αυτοί διαμένουν στην κοινωνία είτε σε κάποια ιδρύματα.
Η ομαδική κινητική θεραπεία προσφέρει μια ατμόσφαιρα φυσικής και ψυχολογικής ασφάλειας μέσα στην οποία οι ηλικιωμένοι μπορούν να ξανακερδίσουν μια αίσθηση προσωπικής αξίας και ένα μέτρο αναζωογόνησης.
Μέσω της θεραπείας προσφέρεται μια δομή έτσι ώστε να έρ¬θουν σε επαφή με άλλους ανθρώπους, για να μοιραστούν τις εμπειρίες της ζωής τους και για να εκφράσουν α συναισθήματά τους. Κατά την διάρκεια της θεραπείας σαστισμένα άτομα που παίρνουν μέρος σε κινήσεις οι οποίες τους θυμίζουν δεξιο¬τεχνίες του παρελθόντος μπορεί να γίνουν πιο σβέλτοι και ορ¬γανωμένοι. Καθώς ο κινητικός θεραπευτής ενθαρρύνει την διαδικασία την αναπόλησης και της έκφρασης των συναισθημάτων που συνοδεύουν την αναπόληση, η ομάδα απελευθερώνει ένα αίσθημα ενεργητικής δράσης και μια αίσθηση ευχαρίστη¬σης του εδώ και τώρα. Με το πέρασμα του χρόνου τα άτομα της ομάδας αποκτούν ένα αίσθημα ότι ανήκουν κάπου, τους προσφέρεται η ευκαιρία για κοινωνικές επαφές, αμοιβαία υποστήριξη και ανταλλαγές.
