Το Βρογχικό Άσθμα στα παιδιά
Συγγραφέας Μιλτιάδης Μαρκάτος Γράφτηκε στις ,
Το βρογχικό άσθμα αποτελεί τη συχνότερη χρόνια πάθηση στα παιδιά και κυμαίνεται μεταξύ 9-13%, αυξανόμενο σε συχνότητα τελευταία. Μπορεί να το ακούσετε ως ‘ασθματική βρογχίτιδα’, ‘σπαστική βρογχίτιδα’, ‘βρογχικά’. Όλα αυτά σημαίνουν την ίδια πάθηση, που είναι σωστό να λέγεται βρογχικό άσθμα.
Παράγοντες που προκαλούν την εμφάνιση ενός ασθματικού παροξυσμού μπορεί να είναι:
Εισπνεόμενα αλλεργιογόνα όπως οι γύρεις, η σκόνη του σπιτιού και το τρίχωμα ζώων, οι αναπνευστικές λοιμώξεις, η άσκηση κυρίως σε κρύο αέρα, φάρμακα, όπως αντιβιοτικά, ή η ασπιρίνη, ο κρύος αέρας, η υγρασία του περιβάλλοντος, ερεθιστικοί ατμοί, το κάπνισμα που απαγορεύεται στο περιβάλλον των παιδιών, τροφές όπως αυγά, ξηροί καρποί, σοκολάτες, γάλα, αλκοόλ, ψαρικά, χρωστικές και τέλος οι έντονες συγκινήσεις είτε χαράς είτε λύπης.
Η διάγνωση του άσθματος
Στη βρεφική και πρώτη παιδική ηλικία είναι συχνά δύσκολη και βασίζεται περισσότερο στην κλινική εμπειρία του γιατρού και το ιστορικό του παιδιού. Συχνά επεισόδια συριγμού που βελτιώνονται θεαματικά μετά από χορήγηση εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών και εισπνεόμενων κορτικοειδών αυξάνουν τις πιθανότητες ύπαρξης άσθματος. Ιδιαίτερα, επεισόδια συριγμού συχνότερα από ένα το μήνα, συριγμός ή βήχας στο παιχνίδι, νυκτερινός βήχας σε περιόδους ελεύθερες από ιώσεις, συμπτώματα που συνεχίζουν να εμφανίζονται και μετά την ηλικία των 3 ετών, θέτουν με μεγάλη πιθανότητα τη διάγνωση του παιδικού άσθματος.
Η θεραπεία του άσθματος
Οδός χορήγησης
Η εισπνεόμενη θεραπεία είναι η ακρογωνιαία λίθος της αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά όλων των ηλικιών. Διαφορετικές ηλικιακές ομάδες απαιτούν διαφορετικές συσκευές χορήγησης εισπνοών για το βέλτιστο αποτέλεσμα, επομένως η επιλογή της συσκευής εξατομικεύεται. Σε γενικές γραμμές η χρήση ενός εισπνεόμενου αεροζόλ με αεροθάλαμο είναι προτιμότερη από την θεραπεία με έναν νεφελοποιητή λόγω χαμηλότερου κόστους, μεγαλύτερης ασφάλειας, ευκολότερης χρήσης, μεγαλύτερης εναπόθεσης του φαρμάκου στους πνεύμονες και μικρότερου κινδύνου παρενεργειών.
Θεραπεία ελέγχου
Η θεραπεία ελέγχου στα παιδιά περιλαμβάνει την χρήση εισπνεόμενων και συστηματικών κορτικοειδών, ανταγωνιστών λευκοτριενίων, μακράς δράσης β2 διεγερτών και θεοφυλλίνης.
Εισπνεόμενα κορτικοειδή
Αποτελούν την πιο αποτελεσματική θεραπεία για το άσθμα των παιδιών, για όλες τις ηλικίες. Επιτυγχάνουν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων και της αναπνευστικής λειτουργίας των παιδιών με άσθμα, με χορήγηση σε χαμηλές δόσεις. Λίγα παιδία θα χρειαστούν θεραπεία με υψηλότερες δόσεις κορτικοειδών. Η μακροχρόνια χρήση εισπνεόμενων κορτικοειδών στα παιδιά σε χαμηλές δόσεις δεν φαίνεται να δημιουργεί παρενέργειες, όπως επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, οστεοπόρωση, ανάπτυξη καταρράκτη, βράχνιασμα της φωνής. Είναι σημαντικό εξάλλου να γνωρίζει κανείς ότι το μη ελεγχόμενο σοβαρό παιδικό άσθμα προκαλεί το ίδιο επιβράδυνση της ανάπτυξης και χαμηλό τελικό ύψος σώματος.
Ανταγωνιστές λευκοτριενίων
Οι ανταγωνιστές λευκοτριενίων έχουν κλινικό όφελος στα παιδία ηλικίας πάνω από 5 ετών, σε όλα τα στάδια σοβαρότητας του άσθματος, αλλά μικρότερο όφελος απ’ ότι τα εισπνεόμενα κορτικοειδή σε χαμηλή δόση. Παρέχουν μερική προφύλαξη από τον βρογχόσπασμο που προκαλείται από την άσκηση. Χρησιμοποιούνται ως επιπρόσθετη θεραπεία μαζί με εισπνεόμενα κορτικοειδή όταν υπάρχουν υπολειπόμενα συμπτώματα. Επίσης σε παιδιά ηλικία κάτω των 5 ετών φαίνεται ότι μειώνουν τους παροξυσμούς του άσθματος μετά από ιογενείς λοιμώξεις.
Μακράς δράσης β2 διεγέρτες
Χρησιμοποιούνται ως επιπρόσθετη θεραπεία σε παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών, το άσθμα των οποίων δεν ελέγχεται επαρκώς με τη χρήση μέτριων δόσεων εισπνεόμενων κορτικοειδών.
Θεραπεία ανακούφισης
Ταχέως δρώντες β2 διεγέρτες
Αποτελούν τη θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση μιας ασθματικής κρίσης στα παιδιά όλων των ηλικιών. Ως παρενέργειες αναφέρονται ο μυϊκός τρόμος, η κεφαλαλγία, η αίσθηση παλμών και η ανησυχία με τη λήψη σχετικά μεγάλων δόσεων
