Cinecalcet και σποραδικός πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός
CINECALCET ΚΑΙ ΣΠΟΡΑΔΙΚΟΣ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
Ο σποραδικός πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός οφείλεται στο 85% περίπου σε νόσο του ενός ή δύο αδένων (το γνωστό αδένωμα) και στο 15% σε υπερπλασία όλων των παραθυρεοειδών. Η αιτιολογία είναι άγνωστη, πιστεύεται όμως ότι πρέπει να είναι γενετικά προκαθορισμένο το πότε, πώς και ποιοι θα νοσήσουν. Μέχρι σήμερα αποτελεί μια καθαρά χειρουργική νόσο, η θεραπεία δηλαδή είναι καθαρά χειρουργική.
Είναι γνωστό ότι οι εκδηλώσεις και οι επιπλοκές του υπερπαραθυρεοειδισμού είναι αρκετές και τα όργανα που μπορεί να επηρεάσει αρκετά (νεφρά, πάγκρεας, χοληφόρα, οστά, ψυχική σφαίρα, αρτηρίες, στεφανιαία αγγεία). Οι επιδράσεις του στα περισσότερα όργανα είναι συνήθως αναστρέψιμες, όταν όμως η νόσος χρονίσει πολλές από αυτές είναι μη αναστρέψιμες. Για το λόγο αυτό θεωρείται σημαντική η πρώιμη διάγνωση και η άμεση αντιμετώπιση. Θεωρώ ότι είναι λάθος να περιμένει κανείς να καταστεί συμπτωματική η νόσος και μετά να ακολουθήσει η επέμβαση.
Χαρακτηριστικά ο J.C.Normann από το Πανεπιστήμιο Tampa της Florida, με τη μεγαλύτερη ίσως εμπειρία στο όργανο αυτό παγκόσμια, τονίζει εδώ και αρκετά έτη ότι ο σποραδικός πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι καθαρά χειρουργική πάθηση και ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε επέμβαση όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Τα τελευταία χρόνια έχει κυκλοφορήσει στην αγορά ένας ασβεστιομιμητικός παράγοντας, ο οποίος μειώνει άμεσα τα επίπεδα της παραθορμόνης αυξάνοντας την ευαισθησία του υποδοχέα αντίληψης του ασβεστίου ως προς το εξωκυτταρικό ασβέστιο, με χημική ονομασία cinecalcet και εμπορική ονομασία mimpara.
Η εταιρία που το κυκλοφορεί στην Ελλάδα αναφέρει επί λέξει στο φυλλάδιο:
4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις
Θεραπεία του δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού (HTP) σε ασθενείς με Νεφρική Νόσο Τελικού Σταδίου (ESRD), οι οποίοι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, ως θεραπεία συντήρησης.
Το Mimpara μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος ενός θεραπευτικού σχήματος, το οποίο περιλαμβάνει δεσμευτές φωσφόρου και / ή στερόλες βιταμίνης D, ανάλογα με τις απαιτήσεις (βλέπε παράγραφο 5.1).
Μείωση της υπερασβεστιαιμίας σε ασθενείς με:
• καρκίνωμα παραθυρεοειδούς.
• πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό για τους οποίους παραθυρεοειδεκτομή θα ήταν ενδεδειγμένη, βάσει των επιπέδων του ασβεστίου του ορού (όπως καθορίζεται από τις σχετικές οδηγίες θεραπείας), αλλά στους οποίους η παραθυρεοειδεκτομή δεν είναι κλινικά κατάλληλη ή αντενδείκνυται……..
Στην περίπτωση που δεν διατηρούνται κλινικά σημαντικές μειώσεις στο ασβέστιο του ορού, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο διακοπής της θεραπείας με Mimpara.
Όπως γίνεται αντιληπτό το φάρμακο αυτό δεν αποτελεί θεραπεία για τον σποραδικό πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό, δεν αντιμετωπίζει τις επιπλοκές του και όπως φαίνεται από κλινικές μελέτες δεν μειώνει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα πάνω από 2mg%. Η παραθορμόνη και το ασβέστιο αίματος παραμένουν υψηλά και οι επιδράσεις στα όργανα στόχους δεν αναστέλλονται. Επίσης θα πρέπει να τονισθεί ότι το φάρμακο αυτό δεν είναι από τα φθηνότερα και δεν συνταγογραφείται.
Επειδή τα τελευταία 25 έτη ασχολούμαι πάρα πολύ με τις νόσους των παραθυρεοειδών, με αρκετά μεγάλο αριθμό παραθυρεοειδεκτομών, μου έχει δημιουργήσει μεγάλη εντύπωση ότι από την αρχή της κυκλοφορίας του cinecalcet οι περισσότεροι ασθενείς με σποραδικό πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό προσέρχονται για επέμβαση αφού έχουν λάβει για αρκετό διάστημα το συγκεκριμένο σκεύασμα. Θεωρώ ότι ο σποραδικός πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός πρέπει να χειρουργείται αμέσως μετά τη διάγνωση του και επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται στα πλαίσια προληπτικού ελέγχου, θα ήταν λάθος να περιμένει κανείς να γίνει η νόσος συμπτωματική. Η χρήση του cinecalcet έχει νόημα μόνον σε περιπτώσεις πολύ υψηλής υπερασβεστιαιμίας και σε ασθενείς που η επέμβαση είναι ανέφικτη ή απαιτείται κάποια προετοιμασία του ασθενούς για το χειρουργείο.
Θα ευχόμουν να είχε ανακαλυφθεί φάρμακο που να μπορούσε πραγματικά να θεραπεύσει τη νόσο αυτή, μέχρι τη στιγμή εκείνη όμως η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί μονόδρομο.