Αποσυμπίεση μεσοσπονδύλιου δίσκου χωρίς εγχείρηση ?
Συγγραφέας Λυκούργος Κολλίντζας Γράφτηκε στις ,
Μύθος ή πραγματικότητα?
Disc decompression without surgery ?
Η μέθοδος απευθύνεται σε ασθενείς με πόνο στη μέση (οσφυαλγία) και πόνο στα πόδια (ισχιαλγία) που οφείλεται σε εκφυλισμένο μεσοσπονδύλιο δίσκο που έχει υποστεί κήλη. Στηρίζεται στην παραδοχή ότι η κήλη του δίσκου προκαλεί πόνο γιατί πίεζει τα νεύρα. Οι θιασώτες της μεθόδου υπόσχονται ανακούφιση από τον πόνο και αποτροπή της εγχείρησης.
1η παρατήρηση: η ισχιαλγία δεν προκαλείται μόνο από μηχανική πίεση. Σημαντικό ρόλο στο μηχανισμό του πόνου παίζει η χημική τοπική φλεγμονή που δημιουργείται όταν το δισκικό υλικό έρχεται σε επαφή με τον νευρικό ιστό.
2η παρατήρηση: η ισχιαλγία, ο πόνος δηλαδή στο πόδι που οφείλεται σε ερεθιστική βλάβη συγκεκριμένου νεύρου, έχει καλοήθη φυσική εξέλιξη. Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών που φτάνει το 60% θα γίνει καλά χωρίς να κάνει καμμία ειδική θεραπεία και καμμία εγχείρηση, τους δυο πρώτους μήνες. Οι υπόλοιποι θα βελτιωθούν σταδιακά και θα γίνουν καλά χωρίς εγχείρηση και χωρίς φυσικοθεραπεία τους επόμενους 4 μήνες. Οι ασθενείς ίσως χρειαστούν εγχείρηση γιατί ο οργανισμός τους δεν έχει ικανούς μηχανισμούς επούλωσης, δεν αντέχουν τον πόνο, θέλουν να γίνουν γρήγορα καλά ή έχουν παραλύσει. Οπότε το επιχείρημα ότι αποτρέπεται η εγχείρηση είναι τουλάχιστον αβάσιμο εάν όχι σκοπίμως παραπλανητικό όπως παραπλανητικό είναι ότι πρέπει κάποιος να χειρουργηθεί για να μην παραλύσει.
Surgical vs Nonoperative Treatment for Lumbar Disk Herniation
The Spine Patient Outcomes Research Trial (SPORT):
A Randomized Trial
Για τους ασθενείς που υποφέρουν, μέχρι η φύση να κάνει τη δουλειά της, η σύγχρονη ιατρική επιστήμη έχει να προσφέρει τεκμηριωμένα αποτελεσματικές μεθόδους για να μετριάσει τον πόνο (όπως φάρμακα, στοχευμένες επισκληρίδιες ενέσεις και φυσικοθεραπεία) και να επιταχύνει τη φυσική ιστορία (μόνο με εγχείρηση στο δίσκο με διάφορες μεθόδους).
Η πολυδιαφημιζόμενη αποσυμπίεση της κήλης του δίσκου γίνεται με ειδικά μηχανήματα που στην ουσία είναι συσκευές έλξης που, όπως στο μύθο του Προκρούστη, επιμηκύνουν την σπονδυλική στήλη και δημιουργούν αρνητική πίεση στο δίσκο οπότε και η πίεση απομακρύνεται από το νεύρο. Η θεωρία είναι απλή και κατανοητή για τον μέσο ασθενή που μπορεί να αντιληφθεί μόνο μηχανικά τα βιολογικά φαινόμενα και επιθυμεί μια εύκολη και ακίνδυνη λύση στο πρόβλημά του.
Η θεραπεία γίνεται σε ειδικά σχεδιασμένα μηχανικά κρεβάτια που χωρίζουν στη μέση. Ο ασθενής δένεται με ιμάντες και το κρεβάτι διαχωρίζεται επιμήκως απομακρύνοντας το πάνω από το κάτω μέρος του σώματος. Η δύναμη του τραβήγματος υπολογίζεται για κάθε ασθενή και δεν πρέπει να υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο. Η έλξη μπορεί να ασκείται σε διάφορες γωνίες κλίσης του σώματος. Τα μηχανήματα διαθέτουν hitech εμφάνιση και design και ανάλογα με τον τύπο μπορούν να εξασκούν στατική, διαλείπουσα ή κυκλική διατατική δύναμη. Κάθε κύκλος διαρκεί συνήθως 1 λεπτό και η κάθε συνεδρία περιλαμβάνει 15 με 20 κύκλους που διαρκούν συνολικά 30 με 45 λεπτά. Η διαδικασία συνοδεύεται από χαλαρωτική μουσική και μπορεί να γίνεται σε χαλαρωτικό περιβάλλον με μπλε φως ! Συνήθως προτείνονται 10, 15 ή και 20 θεραπείες στην αρχή καθημερινά και μετέπειτα αραιότερα. Προτείνονται επίσης ειδικές ασκήσεις που πρέπει να εκτελεί ο ασθενής, ο οποίος ενημερώνεται ότι θα έχει αποτέλεσμα στο τέλος της θεραπείας που συνήθως διαρκεί πάνω από ένα μήνα !!!
3η παρατήρηση: αν και είναι αποδεκτό ότι η διάταση μιας σπονδυλικής μονάδας που εμπεριέχει το μεσοσπονδύλιο δίσκο ελαττώνει την ενδοδισκική πίεση και διευρύνει το χώρο για τα νεύρα δεν είναι βέβαιο εάν η εξωτερική εφαρμογή δυνάμεων μπορεί να το επιτύχει και αν το επιτύχει θα το διατηρήσει μισή ώρα το 24ωρο. Τι γίνεται τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας και της νύχτας που ο ασθενής δεν δέχεται την έλξη του μηχανήματος?
Ο Αμερικανικός ΕΟΦ (FDA) έχει εγκρίνει μέχρι τώρα 37 μηχανήματα έλξης για αποσυμπίεση της σπονδυλικής στήλης (όπως DRX9000, DRX900C, DRX9500, DTS Dynamic Traction System Elite Electromedical, Autotrax FX Decompression Table, ATX FX Extentrac Elite κ.α.)
Η «θεραπεία» που προσφέρεται με αυτές τις συσκευές είναι στην πραγματικότητα μια ακριβή μορφή μηχανικής έλξης, περιτυλιγμένη με δήθεν υψηλή τεχνολογία και design που μπορεί να προσφέρει σε ορισμένους, καλά επιλεγμένους, ασθενείς με πόνο στη μέση, παροδική ανακούφιση. Προωθείται όμως από τους κατασκευαστές των μηχανημάτων και τους αγοραστές αυτών, που συνήθως είναι επαγγελματίες υγείας που στοχεύουν στο εύκολο κέρδος, ως θαυματουργή θεραπεία που διορθώνει εκφυλισμένους δίσκους και εξαφανίζει τις κήλες χωρίς εγχείρηση.
Τα ίδια όμως αποτελέσματα στην ίδια ομάδα ασθενών έχουν άλλες φυσικοθεραπευτικές πράξεις που είναι σαφώς φθηνότερες, έχουν πιο γρήγορα αποτελέσματα, δεν είναι απαραίτητα χειρουργικές και περιλαμβάνουν την ενεργητική συμμετοχή του ασθενή στην αποκατάσταση της υγείας του. Τέτοια μέθοδος είναι η μηχανική θεραπεία με χειρισμούς (manual therapy) που προσφέρεται από ειδικευμένους φυσικοθεραπευτές που χρησιμοποιούν το μυαλό και τα χέρια τους για να ανακουφίσουν τους ασθενείς τους.
Schimmel JJ, et all (2009): No effect of traction in patients with low back pain: a single centre, single blind, randomized controlled trial of Intervertebral Differential Dynamics Therapy. Eur Spine J. Dec;18(12):1843-50
Επιπλέον δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι ασθενείς που βελτιώθηκαν αρχικά με την αποσυμπίεση με έλξη δεν χρειάστηκαν αργότερα χειρουργείο. Επίσης είναι γνωστό ότι το αποτέλεσμα μιας θεραπείας που υπόσχεται ανακούφιση από πόνο έχει σχέση και με το θετικό αποτέλεσμα της λήψης της θεραπείας από τον ασθενή – placebo effect. Μέχρι σήμερα καμμία αξιόπιστη επιστημονική έρευνα που συγκρίνει την αποτελεσματικότητα της αποσυμπίεσης του δίσκου με εφαρμογή έλξης και της εικονικής έλξης στο ίδιο μηχάνημα, δεν έχει αποδείξει ότι η βελτίωση που μπορεί να νιώθουν οι ασθενείς οφείλεται στην στιγμιαία αποσυμπίεση του δίσκου.
Επειδή αυτή η μέθοδος της αποσυμπίεσης προβάλλεται ως τελείως ακίνδυνη και αποτελεσματική θεραπεία, οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι έχει περιγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία, περίπτωση ασθενούς με σοβαρή επιδείνωση μετά από εφαρμογή έλξης που χρειάσθηκε επείγουσα εγχείρηση.
Για τους λόγους αυτούς καμιά αναγνωρισμένη διεθνής επιστημονική εταιρία δεν προτείνει τη μέθοδο αυτή για τη θεραπεία της οσφυαλγίας – ισχιαλγίας και κανένας ασφαλιστικός οργανισμός δημόσιος ή ιδιωτικός δεν αναγνωρίζει την δαπάνη.
Βιβλιογραφία:
Clarke JA, van Tulder MW, Blomberg SE, de Vet HC, van der Heijden GJ, Bronfort G, Bouter LM. Traction for low-back pain with or without sciatica. Cochrane Database Syst Rev. 2007 Apr 18;(2)
Ramos, G., and W. Martin. Effects of vertebral axial decompression on intradiscal pressure. Journal of Neurosurgery. (1994) 81(3):350-3.
Gose, E.E., Naguszewski, W.K., et al. Vertebral axial decompression therapy for pain associated with herniated or degenerated discs or facet syndrome: an outcome study. Neurology Research. (1998) 20(3):186-90.
Sherry, E., Kitchener, P., et al. A prospective randomized controlled study of VAX-D and TENS for the treatment of chronic low back pain. Neurology Research (2001) 23(7):780-4.
Swenson, R., and S. Haldeman. Spinal manipulative therapy for low back pain. Journal of the American Academy of Orthopedic Surgery (2003 July-August) 11(4):228-37.
Gionis, T.A. Surgical Alternatives Spinal Decompression. Orthopedic Technology Review. (2003 November-December) 5(6): 36-46.
Deen, H.G., et al. Sudden progression of lumbar disk protrusion during vertebral axial decompression traction therapy. Mayo Clinic Proceedings (2003 December) 78(12):1554-6.
Ramos, G. Efficacy of vertebral axial decompression on chronic low back pain: study of dosage regimen. Neurological Research, (2004 April) 26(3):320-4.
Harte, A.A., Baxter, G.D., et al. The effectiveness of motorized lumbar traction in the management of LBP with lumbo sacral nerve root involvement: a feasibility study. BMC Musculoskelet Disord (2007) 8:118.
Fritz, J.M., Lindsay, W., et al. Is there a subgroup of patients with low back pain likely to benefit from mechanical traction? Results of a randomized clinical trial and subgrouping analysis. Spine (2007) 32(26):E793-800.
