Το αλφαβητάρι των ρευματοπαθειών σε σχέση με τη διατροφή
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Α – Aντιοξειδωτικές ουσίες : Οι ουσίες οι οποίες επιβραδύνουν ή παρεμποδίζουν την οξείδωση (δηλ. την καταστροφή κυττάρων λόγω της αντίδρασης τους με το οξυγόνο και την παραγωγή των ελευθέρων ριζών) με αποτέλεσμα να προλαβαίνουν ή να επανορθώνουν την καταστροφή των κυττάρων. Επίσης, μπορεί να βελτιώσουν την άμυνα του οργανισμού και γενικότερα χρειάζονται στην πρόληψη αλλά και ως μέρος της θεραπείας όλων των χρόνιων νοσημάτων φθοράς όπως είναι και οι ρευματοπάθειες.
Οι κυριότερες αντιοξειδωτικές ουσίες είναι : Βιταμίνη Γ, Ε, β-καροτίνη(προβιταμίνη Α), φλαβονοειδή, σελήνιο.
Τροφές πλούσιες σε β-καροτίνη : φρούτα και λαχανικά με έντονα χρώματα όπως ντομάτα, κουάφα, καρόττο, σπανάκι, πιπεριές, κεράσια, βερίκοκο, χρυσόμηλα
Τροφές πλούσιες σε φλαβονοειδή : μήλα, μούρα, κρεμμύδια, τσάι, κρασί
Τροφές πλούσιες σε σελήνιο : Πρωτεϊνούχες τροφές, ολοσίταρο ψωμί, δημητριακά, σπόροι, μαύρο ρύζι, ψάρι, κρέας, αυγό, φιστίκια
Β – Bιταμίνη Γ: Τροφές πλούσιες σε βιτ. Γ : εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, κουάφα, ντομάτα, πιπεριά, πατάτα, μπρόκολο, σπανάκι, φράουλες
Γ – Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα : Καλύτερα να χρησιμοποιούνται πιο συχνά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά (ή ανάλογα σε κάθε περίπτωση). Πολύ σημαντικά για την περιεκτικότητα τους σε πρωτεΐνη, ασβέστιο, φωσφόρο,
Βιταμίνη Δ. Ένας ενήλικας χρειάζεται 3-4 ισοδύναμα ασβεστίου/μερίδες καθημερινά.
Δ – Bιταμίνη Δ : Η Βιτ. Δ βοηθά κυρίως στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου, μέρος της συντίθεται στον οργανισμό μέσω της απορρόφησης υπεριώδους ακτινοβολίας από το δέρμα και τροφές πλούσιες σε βιτ. Δ είναι: τα λιπαρά ψάρια (σαρδέλες, σολομός, σκουμπρί, μπακαλιάρος), το συκώτι, το αυγό, το μουρουνέλαιο
Ε – Bιταμίνη E : Τροφές πλούσιες σε βιτ. Ε: ελαιόλαδο, άλλα έλαια, φυστικοβούτυρο, αμύγδαλα, σπανάκι
Ζ – Ζάχαρη και ζαχαρούχα ποτά : Προσδίδουν ‘κενές’ θερμίδες με κανένα όφελος προς στην υγεία. Μεγαλύτερη προσοχή χρειάζεται στα υπέρβαρα, παχύσαρκα και άτομα με διαβήτη, καθώς και στα άτομα που λαμβάνουν θεραπεία με κορτιζόνη.
Η – Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή : πρέπει να περιλαμβάνει ποικιλία τροφών, να είναι εξατομικευμένη και να περιλαμβάνει μικρά και συχνά γεύματα σε σταθερές ώρες
Θ – Θερμίδες : Η σωστή κατανομή των ημερησίων θερμίδων με βάση τις ανάγκες και την περίπτωση του κάθε ασθενή, τόσο συνολικά όσο και σε κάθε γεύμα ξεχωριστά σε σχέση πάντοτε και με τις συνήθειες του.
Ι – Ιχνοστοιχεία : Μερικά από αυτά (σίδηρος, ψευδάργυρος) φάνηκε να βοηθούν στις ρευματοπάθειες.
Τροφές πλούσιες σε σίδηρο : συκωτάκι κοτόπουλου, φακές, φασόλια, σπανάκι, κρόκος αυγού, παστά φρούτα, δημητριακά προγεύματος εμπλουτισμένα με σίδηρο
Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο : Πρωτεϊνούχες τροφές, σπόροι κολοκύθας και ηλιοτροπίου, σόγια
Κ – Κολύμπι (όπου επιτρέπεται) σε συνδυασμό πάντοτε με την υγιεινή διατροφή.
Λ – Λαχανικά : Απαραίτητο να συνοδεύουν κάθε γεύμα υπό μορφή σαλάτας, χόρτα βραστά/ατμού/σχάρας, λαχανικά γιαχνιστά μαγειρεμένα με 1 κουτ. ελαιόλαδο ανά άτομο ή ακόμη να καταναλώνονται ωμά ενδιάμεσα των γευμάτων.
Μ – Μαγνήσιο : φάνηκε να βοηθά στις ρευματοπάθειες.
Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο : Πρωτεϊνούχες τροφές (πουλερικά, κρέας, ψάρι, αυγά, γαλακτοκομικά), φυστικοβούτυρο, ψωμί ολικής αλέσεως, μπανάνα, μπρόκολο, πατάτα
Ν – Νερό : Απαραίτητο συστατικό για την ανθρώπινη ύπαρξη. Συνιστάται η κατανάλωση τουλάχιστον 8-12 ποτήρια την ημέρα.
Ξ – Ξηροί καρποί : Όταν είναι ανάλατοι και καταναλώνονται με μέτρο (π.χ 5 καρύδια, 10 αμύγδαλα) επιτρέπονται ακόμη και σε καθημερινή βάση.
Ο – Οστεοαρθρίτιδα : Συνιστάται ισορροπημένη, υποθερμιδική διατροφή (όπου υπάρχει πρόβλημα παχυσαρκίας) με επαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης, ασβεστίου, ψευδαργύρου, Βιταμινών Α και Δ και αντιοξειδωτικών βιταμινών Γ και Ε και διατροφή πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα και χαμηλή σε αλάτι. Επίσης, για τα άτομα που παίρνουν Μη Στεροειδή Αντι-Φλεγμονώδη Φάρμακα η διατροφή τους θα πρέπει να είναι πλούσια σε φυλλικό οξύ και Βιταμίνη Β12.
Π – Παχυσαρκία : Όταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος{=Βάρος σε Kg/(Ύψος σε m)2}, Δ.Μ.Σ. >30, τότε επιβάλλεται η απώλεια βάρους με την εφαρμογή υποθερμιδικής διατροφής μόνο από εγγεγραμμένο κλινικό διαιτολόγο.
Ρ – Ρευματοειδής Αρθρίτιδα : Συνιστάται ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, με μη προστιθέμενο αλάτι, πλούσια σε σίδηρο και καλές πηγές Βιταμίνης Γ (σε περιπτώσεις αναιμίας), με επαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης, ασβεστίου, ψευδαργύρου, μαγνησίου, καλίου, Βιταμινών Β και άλλων αντιοξειδωτικών βιταμινών.
Σ – Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος : Στις περιπτώσεις εμφάνισης νεφροπάθειας το διαιτολόγιο θα πρέπει να καταρτιστεί με βάση τις ειδικές ανάγκες και τη θεραπεία του ασθενή
Τ – Τακτικά γεύματα : Τρία κύρια και τρία ενδιάμεσα γεύματα και σε σταθερές ώρες βοηθούν στη διατήρηση ή και στην απώλεια σωματικού βάρους (όπου χρειάζεται).
Υ – Yπερουριχαιμία (ψηλό ουρικό οξύ) : Χρειάζεται να ακολουθηθεί διατροφή με άφθονο νερό (3 λίτρα ημερησίως), χωρίς αλκοόλ και χαμηλή σε πουρίνες (να αποφεύγονται : το κόκκινο κρέας, τα εντόσθια, τα κυνήγια, οι αντσούγιες, οι σαρδέλες, η ρέγκα και να καταναλώνονται με μέτρο το κουνουπίδι, τα αγριέλια, τα φασόλια, οι φακές). Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται η απότομη απώλεια σωματικού βάρους.
Φ – Φυλλικό οξύ : Είναι μία από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β και χρειάζεται πιο πολύ στα άτομα με 
ρευματοειδή αρθρίτιδα που λαμβάνουν το methotrexate.
Τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ : πράσινα φυλλώδη λαχανικά π.χ μπρόκολο, μαρούλι, κραμπί, λαχανάκια Βρυξελλών, σπανάκι), αβοκάντο, όσπρια
Χ – Xωρίς προστιθέμενο αλάτι : Να αποφεύγονται τα κονσερβοποιημένα, τα παστά και τα καπνιστά κρέατα και ψάρια π.χ τσαμαρέλα, ρέγκα, αντσούγιες, αλατισμένες σαρδέλες, τα λουκάνικα, τα αλλαντικά, τόνος/σαρδελλάκια σε νερό, το κεφαλοτύρι/χαλούμι, οι ζωμοί κότας και λαχανικών, το ketchup, η μαγιονέζα, οι αλατισμένες ελιές, τα μπισκότα τυριού, τα πατατάκια, τα γαριδάκια, κ.ά.
Ψ – Ψάρια λιπαρά : Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα ω-3 βρέθηκε ότι μειώνουν τη φλεγμονή, με αποτέλεσμα μείωση του πόνου σε άτομα με ρευματοπάθειες. Συνιστάται η κατανάλωση λιπαρών ψαριών τουλάχιστον 1-2 φορές την εβδομάδα π.χ τσιπούρα, φαγκρί, ρόσσι, ξιφίας, σολομός, κατά προτίμηση στο φούρνο, στα κάρβουνα, στη σχάρα.
Ω – Ω-6 λιπαρά οξέα : Τροφές πλούσιες σε αυτά τα απαραίτητα λιπαρά οξέα είναι οι ξηροί καρποί, τα διάφορα είδη σπόρων, τα έλαια.
