Οι φυτικές ίνες στη διατροφή μας.
Οι φυτικές ίνες είναι χρήσιμες για την ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή μας. Πρόκειται για τα συστατικά των φυτικών τροφών που δεν μεταβολίζονται και δεν πέπτονται από τον οργανισμό μας. Ανάλογα με τη διαλυτότητά τους χωρίζονται σε ευδιάλυτες (πηκτίνες ημικυτταρίνες, κόμεα και αποθηκευτικοί πολυσακχαρίτες) και μη διαλυτές (κυτταρίνες λιγνίνες και μερικές ημικυτταρίνες).
Τροφές με ευδιάλυτες φυτικές ίνες είναι κυρίως τα ώριμα φρούτα, η βρώμη και άλλα δημητριακά και τα όσπρια. Μη διαλυτές φυτικές ίνες περιέχουν τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, αλλά και τα δημητριακά και τα όσπρια.
Είναι γνωστό ότι οι μη διαλυτές φυτικές ίνες μειώνουν το χρόνο διάβασης των τροφών από τον γαστρεντερικό σωλήνα και αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων. Οι ευδιάλυτες φυτικές ίνες σχηματίζουν ζελέ που καθυστερεί τη κένωση του στομάχου, δεν έχουν καμία επίδραση, όμως στον όγκο των κοπράνων. Αυτές οι ιδιότητες των φυτικών ινών έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνουν την απορρόφηση των υδατανθράκων, των χολικών αλάτων, του ασβεστίου, του σιδήρου, μαγνησίου και ψευδαργύρου.
Η συνιστώμενη ημερήσια δόση για την πρόσληψη φυτικών ινών είναι 20-25 γραμμάρια. Μεγαλύτερη δόση είναι πρακτικά δύσκολα να πάρει κανείς λόγω της μεγάλης ποσότητας τροφή που πρέπει να καταναλωθεί.
Πιο αναλυτικά οι αδιάλυτες φυτικές ίνες:
- Αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων
- Επιταχύνουν τη δίοδο τους κατά μήκος του εντέρου και έτσι καταπολεμάται η δυσκοιλιότητα.
- Η αλόγιστη χρήση τους αυξάνει τον κίνδυνο για σχηματισμό κοπρόλιθων και ανάπτυξης αποφρακτικού ειλεού.
Οι διαλυτές φυτικές ίνες:
- Προκαλούν αίσθημα κορεσμού
- Ελαττώνουν την απορρόφηση των υδατανθράκων λόγω του σχηματισμού ζελέ
- Συμβάλουν στη μείωση της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας.
- Αυξάνουν την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη.
- Αυξάνουν την έκκριση σωματοστατίνης η οποία μειώνει την απορρόφηση του σακχάρου.
- Μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερίνης
- Σε ποσοστό 10% διασπώνται από την εντερική χλωρίδα του παχέος εντέρου με αποτέλεσμα την παραγωγή λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου, τα οποία έχουν επιπλέον υπολιπιδαιμική και υπογλυκαιμική δράση.
Η υπερβολική κατανάλωση φυτικών ινών:
- Προκαλεί αίσθημα πληρότητας και οπισθοστερνικού καύσους.
- Προκαλεί μετεωρισμό συνοδευόμενο από ήπια διάχυτα κοιλιακά άλγη.
- Αυξάνει την κινητικότητα του εντέρου και την παραγωγή αερίων.
- Προκαλεί αίσθημα ναυτίας, έμετο ή διαρροϊκό σύνδρομο.
- Περιορίζει την απορρόφηση βιταμινών και ιχνοστοιχείων.