ΚΕΕΛΠΝΟ: Συναγερμός, αύξηση των κρουσμάτων AIDS
Συναγερμός στις υγειονομικές αρχές της χώρας έχει σημάνει από την αύξηση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια.
Κρούσματα γονόρροιας, σύφιλης, χλαμυδιακής λοίμωξης και AIDS κάνουν όλο και συχνότερα την εμφάνισή τους, γεγονός που προβληματίζει τους ειδικούς.
Η άγνοια ή και η αδιαφορία μερίδας του κοινού για τη σημασία της προφύλαξης κατά την ερωτική επαφή, η αύξηση της πορνείας, αλλά και η συστηματικότερη μέτρηση των σχετικών κρουσμάτων αποτυπώνονται στα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ). Τα τέσσερα προαναφερόμενα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ), η καταγραφή των οποίων ανήκει στην αρμοδιότητα του ΚΕΕΛΠΝΟ, παρουσιάζουν σημαντική αύξηση χρόνο με τον χρόνο. Η ανοδική αυτή τάση οφείλεται εν μέρει στο νέο σύστημα επιδημιολογικής επιτήρησης που εφαρμόζεται από το 2009, το οποίο υποχρεώνει τους γιατρούς, τα εργαστήρια και τα νοσοκομεία τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα να αναφέρουν (ανώνυμα) τα σχετικά περιστατικά.
Από την άλλη, όμως, η επιδείνωση των στατιστικών στοιχείων θεωρείται βέβαιο ότι αντανακλά την περαιτέρω εξάπλωση των ΣΜΝ.
HIV – AIDS: Τα πιο ανησυχητικά στοιχεία αφορούν τον ιό HIV. Οπως είναι ήδη γνωστό, ο αριθμός των οροθετικών που δηλώθηκαν μέσα στο 2011 ανήλθε σε 954 άτομα, καταγράφοντας αύξηση 57% σε σχέση με το 2010. Εξ αυτών, οι 340 ήταν άντρες που μολύνθηκαν από τον ιό από ομοφυλοφιλική σεξουαλική επαφή, ενώ άλλα 148 άτομα (85 άνδρες και 63 γυναίκες) μολύνθηκαν μέσω ετεροφυλοφιλικής επαφής.
Γονόρροια: Το σύνολο των επιβεβαιωμένων περιστατικών της συγκεκριμένης λοίμωξης που δηλώθηκαν στο ΚΕΕΛΠΝΟ από όλα τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας για το έτος 2010 ανήλθε σε 312, αριθμός σημαντικά αυξημένος σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές (164 κρούσματα το 2009, 208 το 2008 κλπ.) και υπερδιπλάσιος του μέσου όρου της τελευταίας 20ετίας (μ.ό. 152 κρούσματα ανά έτος). Η αύξηση αυτή προήλθε εν μέρει από το νέο σύστημα επιτήρησης (που εντόπισε περιστατικά που παλιότερα δεν δηλώνονταν) και εν μέρει από τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων που διαγνώστηκαν στα δύο νοσοκομεία αφροδίσιων νοσημάτων της χώρας («Ανδρέας Συγγρός» και Θεσσαλονίκης). Πάντως, τα δηλωθέντα κρούσματα αποτελούν υποεκτίμηση του πραγματικού αριθμού γονοκοκκικών λοιμώξεων που διαγνώστηκαν στην Ελλάδα, επειδή υπάρχει σημαντική υποδήλωση από τον ιδιωτικό τομέα. Επισημαίνεται ότι η γονόρροια είναι μια «ύπουλη» σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη, αφού συχνά δεν συνοδεύεται από συμπτώματα. Αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με κατάλληλη αντιμικροβιακή αγωγή, αλλά αν δεν θεραπευτεί, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Χλαμυδιακή λοίμωξη: Τα κρούσματα λοίμωξης από χλαμύδια που δηλώθηκαν το 2010 ανήλθαν σε 657, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από τα 327 του 2009. Η σημαντική αύξηση των δηλωθέντων περιστατικών οφείλεται κατά πρώτο λόγο στο νέο σύστημα επιτήρησης και κατά δεύτερο λόγο στη διάδοση του βακτηρίου Chlamydia trachomatis. Το ΚΕΕΛΠΝΟ επισημαίνει ότι πολλές χλαμυδιακές λοιμώξεις παραμένουν αδιάγνωστες λόγω του υψηλού ποσοστού ασυμπτωματικών ασθενών (70% των γυναικών και πάνω από 50% των ανδρών).
Σύφιλη: Το σύνολο των κρουσμάτων σύφιλης που δηλώθηκαν στο γραφείο HIV Λοίμωξης και ΣΜΝ του ΚΕΕΛΠΝΟ ανήλθαν για το 2010 σε 241 περιστατικά, αριθμός ελαφρά χαμηλότερος από τον αντίστοιχο του 2009 (259 περιστατικά) και σημαντικά υψηλότερος σε σχέση με τα έτη 2008 και 2007 (194 και 197 αντίστοιχα). Το ΚΕΕΛΠΝΟ υπογραμμίζει ωστόσο ότι τα κρούσματα είναι στην πραγματικότητα αρκετά περισσότερα, καθώς υπάρχουν περιστατικά που δεν πληρούν τον ορισμό του κρούσματος είτε επειδή δεν έχει γίνει πλήρης εργαστηριακός έλεγχος είτε για τυπικούς λόγους (δεν έχει συμπληρωθεί ατομικό δελτίο δήλωσης και δεν υπάρχει η πληροφορία για το στάδιο της συφιλιδικής λοίμωξης).
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός από ποσοτική, παρατηρείται και ηλικιακή εξάπλωση των ΣΜΝ. Ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ επισημαίνουν ότι πλέον καταγράφονται κρούσματα σύφιλης σε άνδρες 70 και πλέον ετών, που συνήθως έχουν έρθει σε απροφύλακτη επαφή με ιερόδουλη, ή ακόμη και σε γυναίκες της ίδιας ηλικίας που έχουν κολλήσει από τους συζύγους τους.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ
Η καλύτερη ασπίδα απέναντι στα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι η ενημέρωση και, βέβαια, η πρόληψη και ο έλεγχος. Στο πλαίσιο αυτό, οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ επισημαίνουν τα εξής:
Αν και το προφυλακτικό δεν προστατεύει απόλυτα από τη μετάδοση όλων των ΣΜΝ, η χρήση του παραμένει η καλύτερη επιλογή προστασίας.
Αν κάποιος διαγνωστεί θετικός σε ένα ΣΜΝ, θα πρέπει να εξεταστεί και για τα υπόλοιπα και να ενημερώσει τους σεξουαλικούς του συντρόφους ώστε να εξεταστούν κι εκείνοι.
Αν κάποιος έχει σύντροφο που παίρνει θεραπεία για ΣΜΝ, συνιστάται να επισκεφτεί τον γιατρό του για να πάρει κατάλληλες οδηγίες.
Πολλά ΣΜΝ δεν προκαλούν οπωσδήποτε συμπτώματα, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Ωστόσο μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, αν δεν χορηγηθεί αγωγή.
Στα πλαίσια του προγεννητικού ελέγχου, ο γιατρός ενημερώνει τη γυναίκα για ποια νοσήματα θα πρέπει να υποβληθεί σε έλεγχο (συμπεριλαμβανομένης και της σύφιλης), ώστε σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος να λάβει κατάλληλη θεραπεία αλλά και οδηγίες για την προστασία του μωρού της.