Παθήσεις οφθαλμών.Επιπεφυκίτιδα
Συγγραφέας Γεώργιος Νέος Γράφτηκε στις ,
Τι είναι η επιπεφυκίτις;
Ιογενής επιπεφυκίτις
Ο επιπεφυκότας είναι μία λεπτή ημιδιαφανής μεμβράνη, η οποία καλύπτει το άσπρο του ματιού και την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων. Περιέχει μικρά αιμοφόρα αγγεία και κύτταρα που παράγουν βλέννη και λιπαίνουν την επιφάνεια του ματιού. Επιπεφυκίτις είναι η φλεγμονή του επιπεφυκότα και χαρακτηρίζεται κυρίως από διεσταλμένα αγγεία, τα οποία του προσδίδουν μια κοκκινωπή χροιά (κόκκινο μάτι) και οίδημα (πρήξιμο) Άλλα χαρακτηριστικά μπορεί να είναι τα άφθονα δάκρυα,, οι εκκρίσεις (τσίμπλες) και το οίδημα των βλεφάρων.
Τα συμπτώματα (ανάλογα και με το είδος της επιπεφυκίτιδας) είναι συνήθως το τσούξιμο, η αίσθηση ξένου σώματος μέσα στο μάτι, ο κνησμός (φαγούρα), η παροδική θόλωση της όρασης που καθαρίζει με το ανοιγοκλείσιμο του ματιού και σπανιώτερα ο πόνος και η μείωση της όρασης.k
Μικροβιακή επιπεφυκίτις
Ανάλογα με το πόσο διαρκεί και πως εμφανίζεται, τη χωρίζουμε σε οξεία και χρόνια (διάρκεια πάνω από 3 εβδομάδες). Τα συμπτώματα μιας οξείας επιπεφυκίτιδας είναι συνήθως πιο βαριά, ενώ σε μια χρόνια πιο ήπια.
Διάφορες αιτίες μπορούν να προκαλέσουν επιπεφυκίτιδα. Οι πιο συνηθισμένες είναι: Λοιμώξεις, αλλεργίες, ερεθισμοί από την ατμόσφαιρα και ξηροφθαλμία από έλλειψη δακρύων.
Οι λοιμώδεις επιπεφυκίτιδες οφείλονται σε μικροοργανισμούς, κυρίως μικρόβια και ιούς και σπανιώτερα σε μύκητες και σε παράσιτα. Χαρακτηρίζονται, ιδίως οι μικροβιακές, από άφθονες πυώδεις εκκρίσεις (τσίμπλες) και είναι συνήθως οξείες. Οι ιογενείς έχουν εκκρίσεις πιο υδαρείς(δάκρυα), διαρκούν συνήθως 1-2 εβδομάδες και μπορεί να συνοδεύονται από πονόλαιμο και συνάχι. Πολλές φορές παράλληλα με τον επιπεφυκότα προσβάλλεται και ο κερατοειδής, οπότε έχουμε τη λεγόμενη κερατοεπιπεφυκίτιδα. Αν προσβληθεί και ο κεντρικός κερατοειδής, τότε μπορεί να έχουμε και μείωση της όρασης. Οι πιο βαριές ιογενείς επιπεφυκίτιδες είναι η επιδημική που οφείλεται σε αδενοιούς και είναι πολύ μεταδοτική και η ερπητική που οφείλεται στον ιό του απλού έρπη.
Αλλεργική επιπεφυκίτις
Οι αλλεργικές επιπεφυκίτιδες είναι πιο ήπιες και συνήθως συνοδεύονται από κνησμό και οίδημα των βλεφάρων (βλεφαροεπιπεφυκίτιδα). Όταν οφείλονται σε αλλεργιογόνους παράγοντες από το περιβάλλον (π.χ. γύρις) προσβάλλονται και τα δύο μάτια. Αν οφείλονται σε τοπικά αίτια (π.χ. κολλύρια, αλοιφές, καλλυντικά, φακούς επαφής κ.ά.) μπορεί να προσβληθεί μόνο το ένα μάτι.
Οι επιπεφυκίτιδες που οφείλονται σε ερεθισμούς από την ατμόσφαιρα ή σε ξηροφθαλμία είναι συνήθως πιο ήπιες αλλά χρόνιες.
Οι λοιμώδεις επιπεφυκίτιδες μπορεί να είναι μεταδοτικές. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με τα προσωπικά αντικείμενα του ασθενή (πετσέτες, μαξιλάρια, μαντήλια κλπ). Επίσης θα πρέπει να πλένουμε καλά τα χέρια μας κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με τα μάτια του ασθενή.
Θεραπευτικά, ανάλογα με το είδος της επιπεφυκίτιδας, θα χορηγήσουμε τοπικά κολλύρια ή αλοιφές αντιβιοτικών, αντιιοικών, αντιαλλεργικών και κορτιζονούχων φαρμάκων ή συνδυασμούς αυτών. Μεγάλη προσοχή χρειάζεται στη χορήγηση κορτιζόνης, η οποία σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να επιδεινώσει τη νόσο (πχ. σε ερπητική κερατοεπιπεφυκίτιδα). Προσωρινά και μέχρι να συμβουλευτούμε γιατρό, μπορούμε να πλένουμε τα μάτια με καθαρό νερό της βρύσης ή ακόμα καλλίτερα με φυσιολογικό ορό. Μπορούμε ακόμα να χρησιμοποιήσουμε σκευάσματα τεχνητών δακρύων, αγγειοσυσπαστικών και αντισηπτικών.
Γενικά, κάθε ‘κόκκινο’ μάτι δεν είναι πάντα επιπεφυκίτιδα, ιδίως όταν συνοδεύεται από πόνο και μείωση της όρασης. Γι αυτό δεν θα πρέπει να γίνεται χρήση κολλυρίων ή αλοιφών χωρίς τις οδηγίες Οφθαλμιάτρου.
