«Ζωντανοί ως το τέλος: Παρηγορητική Φροντίδα για έναν κόσμο που γερνά».
Παγκόσμια Ημέρα Παρηγορητικής Φροντίδας
Τι είναι Παρηγορητική Φροντίδα;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τον ορισμό που εξέδωσε το 2002:
Παρηγορητική Φροντίδα είναι μια προσέγγιση που βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών και της οικογένειάς τους που υποφέρουν από νοσήματα πτωχής πρόγνωσης ή προοδευτικά επιδεινούμενα, μέσω της πρόληψης, εκτίμησης και αντιμετώπισης του πόνου και των λοιπών συνοδών συμπτωμάτων, καθώς και των ψυχολογικών, κοινωνικών και πνευματικών αναγκών τους.
Το σύνθημα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας είναι «Ζωντανοί ως το τέλος: Παρηγορητική Φροντίδα για έναν κόσμο που γερνά».
Με αυτό το σύνθημα γίνεται μια προσπάθεια να τονιστεί το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές χώρες χρειάζεται να επανεξετάσουν στρατηγικές για την προθανάτια φροντίδα λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν κάθε εβδομάδα σε όλο τον κόσμο. Ο αριθμός θανάτων από καρκίνο υπολογίζεται σε 6 εκατομμύρια, με 10 εκατομμύρια νέα περιστατικά κάθε χρόνο και με πρόβλεψη να αυξηθούν σε 15 εκατομμύρια το 2020.
Πολλά εκατομμύρια ανθρώπων υποφέρουν από νόσους απειλητικές για τη ζωή, που θα μπορούσαν να ανακουφιστούν με την εφαρμογή της Παρηγορητικής Φροντίδας.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα έρθουν αντιμέτωποι με τον πόνο, την κατάθλιψη και το άγχος του θανάτου. Για αυτό το λόγο χρειάζεται να αναπτυχθούν στρατηγικές παρηγορητικής φροντίδας ώστε να αντιμετωπιστεί το βάρος αυτών των νόσων, ένα βάρος που το επωμίζονται τόσο οι ασθενείς ώστε και οι οικογένειες τους.
Η παρηγορητική φροντίδα, δηλαδή όλες οι επιστημονικές πράξεις που στοχεύουν στην αντιμετώπιση του πόνου και όλων των συνοδών συμπτωμάτων, είναι συνυφασμένη με τις ανίατες ασθένειες, όπως ο καρκίνος, το ΑΙDS, τα εγκεφαλικά επεισόδια, τα νευρολογικά νοσήματα, οι βαριές νεφρικές και καρδιακές ανεπάρκειες.
Ο σκοπός της παρηγορητικής φροντίδας είναι να παρέχει μια ολιστική αντιμετώπιση των ασθενών μέσα από μια πολυπαραγοντική προσέγγιση, που υποστηρίζει το δικαίωμα στην ποιότητα ζωής και την αξιοπρέπεια στο θάνατο.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η παρηγορητική φροντίδα είναι η υπέρτατη μορφή αναγνώρισης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ότι είναι ότι πιο ευγενές μπορεί να προσφέρει η ιατρική επιστήμη στον άνθρωπο. Δεδομένου ότι είναι αδύνατο να θεραπεύουμε όλους τους ασθενείς και να αντιμετωπίζουμε επιτυχώς όλα τα νοσήματα, ύψιστο χρέος της ιατρικής και του ανθρώπου απέναντι στον συνάνθρωπο είναι να προσπαθεί να ανακουφίζει και να υποστηρίζει τον ασθενή μέχρι το τέλος της ζωής του. Κι όταν η θεραπευτική προσέγγιση φτάσει σε αδιέξοδο, ένα μένει να έχουμε στο μυαλό μας: το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή το ενστερνιζόμαστε όλοι, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ίδιο σημαντικό είναι και το δικαίωμα σε έναν αξιοπρεπή θάνατο.
Εκτενέστερα, η παρηγορητική φροντίδα:
Παρέχει ανακούφιση του άλγους και των άλλων συμπτωμάτων που προκαλούν δυσφορία (πόνος, δύσπνοια, ναυτία κλπ).
Επιβεβαιώνει τη ζωή και θεωρεί το θάνατο ως μια φυσιολογική διαδικασία.
Δεν αποσκοπεί ούτε στην επίσπευση ούτε στην αναβολή του θανάτου.
Ενοποιεί τις ψυχολογικές και πνευματικές όψεις της φροντίδας του ασθενούς.
Παρέχει ένα σύστημα υποστήριξης προκειμένου να βοηθήσει τους ασθενείς να ζήσουν όσο πιο ενεργητικά είναι δυνατό μέχρι το θάνατο.
Παρέχει ένα σύστημα υποστήριξης προκειμένου να βοηθήσει την οικογένεια να αντεπεξέλθει κατά τη διάρκεια της νόσου του ασθενούς και κατά το δικό της ακόλουθο πένθος.
Χρησιμοποιεί μια ομαδική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των αναγκών των ασθενών και των οικογενειών τους, συμπεριλαμβανομένης της συμβουλευτικής υποστήριξης κατά το πένθος, εάν ενδείκνυται.
Προάγει την ποιότητα της ζωής και μπορεί επίσης να επηρεάσει θετικά την πορεία της νόσου.
Μπορεί να εφαρμοστεί από τα αρχικά στάδια της πορείας της νόσου, σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες που προορίζονται να παρατείνουν τη ζωή, όπως είναι η χημειοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία, και περιλαμβάνει τη διερεύνηση εκείνη που απαιτείται προκειμένου οι δυσβάσταχτες κλινικές επιπλοκές να γίνουν κατανοητές και να αντιμετωπιστούν καλύτερα.
Μήνυμα του ΠΟΥ για την Παγκόσμια Ημέρα Ξενώνων και Παρηγορητικής Φροντίδας:
’Σύμφωνα με τον ορισμό του ΠΟΥ, η παροχή Παρηγορητικής Φροντίδας δεν πρέπει να αποτελεί τη φροντίδα στο τέλος της ζωής αλλά θα πρέπει να ξεκινάει από τη στιγμή της διάγνωσης μιας νόσου που δεν έχει θεραπεία και να συνεχίζει σε όλη τη διάρκειά της.
Είναι ανεκτίμητη για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Η φυσική, ψυχολογική και πνευματική υποστήριξη τους βοηθάει να χειριστούν τη νόσο. Κάθε ανθρώπινο ον δικαιούται φροντίδα. Κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να υποφέρει χωρίς λόγο. Δυστυχώς όμως, πολλοί υποφέρουν ακόμη και σήμερα γιατί δεν τους διατίθενται φάρμακα για ανακούφιση του πόνου τους, κυρίως οπιοειδή, ή γιατί δεν έχουν πρόσβαση σε τέτοιου είδους φροντίδα όπως είναι η Παρηγορητική Φροντίδα και η Φροντίδα Ξενώνα.
Ο Π.Ο.Υ προτείνει όλες οι χώρες να δημιουργήσουν σαφή και ικανή πολιτική και προγράμματα Δημόσιας Υγείας που να περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση συμπτωμάτων, την ψυχοκοινωνική και πνευματική υποστήριξη των ασθενών και των φροντιστών τους.
Ο Π.Ο.Υ επίσης αναγνωρίζει ότι τα προγράμματα τα σχετικά με την Παρηγορητική Φροντίδα θα πρέπει να ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό κάθε χώρας και στις υπάρχουσες δομές υγείας, διότι υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες σε κάθε χώρα σε σχέση με την πολιτισμική αντίληψη για την Παρηγορητική Φροντίδα και τη διαθεσιμότητα πόρων.
Η παροχή κατ’ οίκον φροντίδας από εκπαιδευμένους φροντιστές προερχόμενους από την κοινότητα ή την οικογένεια, είναι ο καλύτερος τρόπος για παροχή Παρηγορητικής Φροντίδας στην πλειονότητα των ασθενών που τη χρειάζονται και κυρίως στις χώρες με πτωχή οικονομία’.
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι:
Ελληνική Εταιρεία Παρηγορητικής και Συμπτωματικής Φροντίδας Καρκινοπαθών και μη Ασθενών Η ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.