Παγκόσμια Ημέρα Σπονδυλικής στήλης
Η σπονδυλική στήλη είναι ένα σύνολο από οστά (κόκκαλα), κάθε ένα από τα οποία ονομάζεται σπόνδυλος. Στο εσωτερικό της σπονδυλικής στήλης βρίσκεται ο νωτιαίος μυελός με την αρχή των νεύρων και στο εξωτερικό οι μύες.
Στην πράξη όμως, με τον όρο αυτό, εννοούμε και το εσωτερικό (δηλ. το νωτιαίο μυελό με την αρχή των νεύρων) αλλά και το εξωτερικό της μέρος (δηλ. τους μύες και συνδέσμους).
Οι περισσότεροι από εμάς θα νιώσουν ενοχλήσεις από τη σπονδυλική τους στήλη κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Τέτοιες ενοχλήσεις είναι ο πόνος στον αυχένα (αυχενικό σύνδρομο), ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία), ο πόνος στο πόδι (ισχιαλγία), καθώς και διάφορες διαταραχές ούρησης, αφόδευσης και σεξουαλικής λειτουργίας.
Οι πιο συνηθισμένες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης είναι η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, η οσφυϊκή στένωση, η κάκωση της σπονδυλικής στήλης και οι όγκοι σπονδυλικής στήλης, κα.
Πόνος στη μέση
Ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία) είναι ένα πολύ κοινό σύμπτωμα που προκαλείται συνήθως από μυϊκή καταπόνηση σε συνδυασμό με έλλειψη άσκησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος στη μέση υποχωρεί μετά από μερικές ημέρες ξεκούρασης και χρήσης φαρμάκων. Όλα αυτά δεν ισχύουν όταν ο πόνος στη μέση είναι ένδειξη πιο σοβαρών αιτιών όπως της παρουσίας μια κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου, ενός κατάγματος, ή ακόμα κι ενός όγκου. Γενικά, η κατάσταση θεωρείται ως ενδεδειγμένη για περαιτέρω διερεύνηση όταν ο πόνος της μέσης συνοδεύεται με συμπτώματα όπως μούδιασμα, πόνο στο πόδι, προβλήματα ούρησης, κλπ.
Όπως είπαμε ο πόνος στη μέση είναι από τα πιο συχνά συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει ένας άνθρωπος σε κάποια στιγμή της ζωής του. Η αντιμετώπιση του ξεκινάει με την επίσκεψη στον γιατρό ο οποίος αρχικά θα πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό και ακολούθως θα εξετάσει τον ασθενή.
Η φυσική εξέταση περιλαμβάνει εξέταση της μέσης για ευαίσθητα σημεία και μυϊκό σπασμό, εξέταση στη λεκάνη και τα ισχία, εξέταση στα κάτω άκρα, νευρολογική εξέταση στα πόδια, έλεγχο κινητικότητας και αντανακλαστικών, κλπ. Αν κριθεί αναγκαίο, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και ακτινοδιαγνωστικές μέθοδοι (ακτινογραφίες, μαγνητική ή αξονική τομογραφία).
Ο πόνος στη μέση οφείλεται σε βλάβη κάποιου από τα στοιχεία που απαρτίζουν αυτό που αποκαλούμε μέση, δηλαδή την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Αυτά τα στοιχεία είναι οι σπόνδυλοι, οι αρθρώσεις, οι μύες, οι σύνδεσμοι και οι δίσκοι.
Συνήθως η θεραπεία που συνίσταται είναι ξεκούραση, παραμονή στο κρεβάτι για 2-3 ημέρες, κάποια συγκεκριμένα φάρμακα και ακολούθως φυσικοθεραπεία, μια συντηρητική προσέγγιση δηλαδή.
Αν ο πόνος στη μέση συνοδεύεται από μούδιασμα στο πόδι, ή αδυναμία και πόνο στο πόδι, ή ο πόνος παραμένει και τη νύχτα και εμποδίζει τον πάσχοντα να κοιμηθεί, ή εμφανίζονται διαταραχές στην ούρηση, την αφόδευση και την σεξουαλική λειτουργία, ή συνοδεύεται από πυρετό, ή ξεκίνησε μετά από τραυματισμό, ή συνοδεύεται από απώλεια βάρους, ή υπάρχει ιστορικό καρκίνου, ή ιστορικό οστεοπόρωσης, ή βαριάς χρήσης αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών, ή χρήσης κορτιζόνης, ή ο ασθενής δεν μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι μετά από λίγες ημέρες, τότε ο πόνος στη μέση θεωρείται επικίνδυνος και ο πάσχοντας θα πρέπει άμεσα να ζητήσει ιατρική βοήθεια.
Σε ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, η οσφυϊκή στένωση, τα κατάγματα και οι όγκοι της σπονδυλικής στήλης αντιμετωπίζονται χειρουργικά, είτε με μικροδισκεκτομή, είτε με πεταλεκτομή, είτε με σπονδυλοδεσία.
Γενικά με την πάροδο του χρόνου εμφανίζονται εκφυλιστικές αλλοιώσεις στη μέση, όπως η στένωση. Αυτές οι παθήσεις εμφανίζονται σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας όπου με την πάροδο του χρόνου οι αρθρώσεις, οι δίσκοι, οι σύνδεσμοι και τα οστά φθείρονται, οι σπόνδυλοι εμφανίζουν οστεόφυτα, δηλαδή άλατα, ο σπονδυλικός σωλήνας στενεύει και τα νεύρα πιέζονται, η μέση εμφανίζει αστάθεια.
Πόνος στο πόδι
Ο πόνος στο πόδι ονομάζεται ισχιαλγία και προκαλείται συνήθως από πίεση ενός νεύρου στη μέση.
Προληπτικά μέσα
Τακτική ήπια άσκηση. Το περπάτημα και το κολύμπι ενδυναμώνουν εξαιρετικά την σπονδυλική στήλη χωρίς να την καταπονούν.
Διακοπή του καπνίσματος
Έλεγχος του σωματικού βάρους
Σωστές κινήσεις και κατάλληλη στάση σώματος όταν σκύβετε, όταν σηκώνετε βάρη, όταν εργάζεσθε, όταν κοιμάστε, όταν κάθεστε στο γραφείο