Γιατί «επιστρέφουν» τα κιλά, μετά από μια επιτυχημένη δίαιτα;
Συγγραφέας Βασίλειος Ζήντρος Γράφτηκε στις ,
Αμερικανοί ερευνητές πιστεύουν ότι έλυσαν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του αδυνατίσματος: γιατί «επιστρέφουν» τα κιλά, έπειτα από μία επιτυχημένη δίαιτα.
Όπως ανακάλυψαν σε μελέτη με ποντίκια, η παχυσαρκία μπορεί να επαναριθμήσει τον μηχανισμό «φυσιολογικού» βάρους του οργανισμού, αφήνοντάς τον σε μονίμως αυξημένα επίπεδα.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι για τον οργανισμό το νέο «φυσιολογικό» βάρος είναι αυτό της παχυσαρκίας, οπότε σαμποτάρει κάθε προσπάθεια διαφυγής από αυτό το «φυσιολογικό».
Μάλιστα όσο περισσότερο καιρό διαθέτει κανείς τα περιττά του κιλά, τόσο πιθανότερο είναι να καταστεί το πρόβλημα μη αναστρέψιμο.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι η παχυσαρκία αποτελεί έως ένα βαθμό μία αυτο-διαιωνιζόμενη διαταραχή», δήλωσε η επικεφαλής ερευνητής δρ Μάλκολμ Λόου, καθηγητής Μοριακής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
«Το εύρημα αυτό ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη για πρώιμες παρεμβάσεις ώστε να αποφευχθεί μία ασθένεια (σ.σ. ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει κατατάξει εδώ και χρόνια την παχυσαρκία στις ασθένειες) που μπορεί να κρατήσει μια ζωή».
«Επιπλέον, το ζωικό μοντέλο που χρησιμοποιήσαμε στη μελέτη μας μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε τρόπους για να βοηθήσουμε την συντριπτική πλειονότητα των ενηλίκων, οι οποίοι αδυνατούν να διατηρήσουν ένα υγιές σωματικό βάρος μόνο με τη βοήθεια της γυμναστικής και της δίαιτας».
Η νέα μελέτη έγινε σε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια, που τους επέτρεψαν να παρακολουθήσουν την απώλεια βάρους σε διάφορα στάδια και ηλικίες με τη χρήση ενός γενετικού «διακόπτη» που ρυθμίζει καταστέλλει την όρεξη.
Η ενεργοποίησή του σε ομάδα ποντικιών αμέσως μετά τον απογαλακτισμό τους, εμπόδισε τα ζώα να υπερκαταναλώσουν φαγητό και να παχύνουν.
Παρομοίως, άλλη ομάδα ποντικιών που διατήρησαν μέχρι την ενηλικίωση ένα υγιές σωματικό βάρος επειδή οι ερευνητές τούς έδιναν μετρημένες ποσότητες φαγητού, κατόρθωσαν να μην παχύνουν όταν τελικά ενεργοποίησαν οι ερευνητές τον «διακόπτη».
Αντιθέτως, τρίτη ομάδα ποντικιών που οδηγήθηκαν εξ αρχής στην παχυσαρκία, μέσω υπερπαροχής φαγητού, ουδέποτε ανέκτησαν φυσιολογικό βάρος έπειτα από την ενεργοποίηση του διακόπτη, παρ’ ότι οι ερευνητές τούς μείωσαν τις ποσότητες του φαγητού και τους έδιναν πολλαπλάσιες δυνατότητες κίνησης.
Τα νέα ευρήματα εγείρουν ερωτηματικά για την μακροχρόνια επιτυχία της δραστικής περικοπής των θερμίδων και της συστηματικής γυμναστικής που χρησιμοποιούνται ευρύτατα για την απώλεια βάρους.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν πως όταν η παχυσαρκία αφήνεται να επιμένει στον χρόνο, ο οργανισμός ενεργοποιεί κάποιον μηχανισμό που επαναπροσδιορίζει το εκλαμβανόμενο από αυτόν ως “φυσιολογικό” βάρος», είπε ο δρ Λόου.
«Ο μηχανισμός αυτός παραμένει προς το παρόν άγνωστος, αλλά ως φαίνεται αυτός είναι υπαίτιος που η ανάκτηση των χαμένων κιλών μοιάζει σχεδόν αναπόφευκτη».
Η νέα μελέτη διεξήχθη σε συνεργασία των επιστημόνων του Μίσιγκαν με το Εθνικό Συμβούλιο Επιστήμης & Τεχνολογίας της Αργεντινής, ενώ δημοσιεύεται στην «Επιθεώρηση Κλινικής Έρευνας» (JCI).
