Τρίτη ηλικία και κοινωνία
Συγγραφέας Φίλιππος Κανούτος Γράφτηκε στις ,
Δια να καλυφθούν οι ποικίλες κοινωνικές ανάγκες του ηλικιωμένου που έχουν βάση τις φυσιολογικές, ψυχολογικές και οικονομικές μεταβολές με την ηλικία, είναι απαραίτητο να βρεθούν αποτελεσματικοί και προσιτοί τρόποι δια να λειτουργεί ο άξονας άνθρωπος – περιβάλλον στο μέγιστο της αποδοτικότητάς του. Η δυνατότητα κάθε ατόμου να έρχεται σε επικοινωνία και αλληλεπίδραση με το περιβάλλον αλλάζει σαφώς με την ηλικία και γενικά ακολουθεί μία σχετικά απλή ανιούσα και κατιούσα γραμμή περίπου σαν ημικύκλιο που ονομάζουμε «ατομικό ζωτικό χώρο». Στα δύο άκρα, την παιδική και τη γεροντική ηλικία, η επικοινωνία με το περιβάλλον είναι πολύ περιορισμένη.
Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν αρνητική πορεία είναι η συνταξιοδότηση , ο θάνατος στενού συγγενούς, η σημαντική ασθένεια και ο περιορισμός της κινητικότητας.
Πέραν από την «φυσιολογική» σειρά διαδοχικών απωλειών του ατόμου με την πάροδο της ηλικίας, οι επιταχυνόμενες κοινωνικοοικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις διαμορφώνουν «παθολογικές» διεργασίες που έσπασαν σε μεγάλο βαθμό τον βασικό λειτουργικό πυρήνα που προστάτευε και εξασφάλιζε το ηλικιωμένο άτομο και που δεν είναι άλλος από την «οικογένεια».
Πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι το ηλικιωμένο άτομο δεν είναι σε θέση να βρει, στην μοντέρνα κοινωνία, τους παραδοσιακούς σημαντικούς του ρόλους όπως του γονέα, του παππού, του εργάτη, του φίλου κλπ., με αποτέλεσμα να μην του είναι εύκολο να λάβει μέρος στην κοινωνική ζωή με συνέπεια την απομόνωση και τον παραγκωνισμό.
Στην κρίση αυτή του ηλικιωμένου ατόμου συντελεί επίσης, σχεδόν φυσιολογική φθορά, των ψυχο-διανοητικών ικανοτήτων, που είναι διαφορετική από άτομο σε άτομο.
Τέλος μία άλλη βασική αιτία που έχει σαν συνέπεια την απομόνωση και τον παραγκωνισμό του ηλικιωμένου ατόμου είναι οι καταστάσεις της μη κατανόησης και της ασυμβατότητας μεταξύ νέων και ηλικιωμένων. Ο ηλικιωμένος κοπιάζει στο να παρακολουθήσει τις γρήγορες κοινωνικές αλλαγές και να δεχθεί τις καινοτομίες, ενώ από το άλλο μέρος ο νέος δεν προσπαθεί στο να καταλάβει ή να δεχθεί μοντέλα μόρφωσης, συμπεριφοράς και επικοινωνίας που τα θεωρεί ξεπερασμένα.
Βάσει λοιπόν όλων αυτών γίνεται αντιληπτό ότι η μελέτη του γήρατος θα πρέπει να είναι οργανωμένη βάσει των αναγκών που προκύπτουν απ’ αυτή.
