Σύμφωνα με μια πρόσφατη αναφορά στο περιοδικό Nature Medicine, Βρετανοί επιστήμονες έχουν αναπτύξει ένα επιτυχές εμβόλιο ενάντια στη φθορά των δοντιών από γενετικά τροποποιημένα φυτά καπνού. Τα αποτελέσματα από μια τετράμηνη δοκιμή ασθενών ήταν πολύ ενθαρρυντικά, oοδηγώντας σε πιθανολογία ότι η θεραπεία αυτή θα είναι διαθέσιμη στο κοινό μέσα στα επόμενα χρόνια.

Η φθορά δοντιών προκαλείται από το βακτήριο Streptococcus mutans, το οποίο παράγει οξύ καθώς τρέφεται με τα σάκχαρα και άλλους υδατάνθρακες που υπάρχουν στα δόντια. Το εν λόγω βακτήριο επιδρά στα μισά παιδιά μέχρι την ηλικία των πέντε και στα τρία τέταρτα των παιδιών ηλικίας 17 ετών. Το υγρό εμβόλιο που αναπτύχτηκε εφαρμόζεται σαν χρώμα στα δόντια. Μερικές εφαρμογές παρέχουν προστασία ενάντια στη φθορά των δοντιών για τουλάχιστον τέσσερεις μήνες. Τα ενεργά συστατικά του είναι αντισώματα που συνδέονται με τα βακτήρια φθοράς των δοντιών, αποτρέποντάς τα να εγκατασταθούν στα δόντια. Ενώ αυτά τα ανίσχυρα μικρόβια απομακρύνονται, άλλα μικρόβια, που είναι αβλαβή, αποικίζουν τα δόντια χωρίς να αφήνουν περιθώριο για περαιτέρω εισβολές από βιώσιμα κύτταρα του S. mutans.

Η εργασία αυτή είναι το αποκορύφωμα μιας 25ετούς προσπάθειας στο Guys Hospital στο Λονδίνο, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αρχικά, ο στόχος ήταν η παραγωγή ενός παραδοσιακού εμβολίου για έγχυση στην κυκλοφορία του αίματος, αλλά η επανάσταση στη μοριακή βιολογία επέτρεψε την παραγωγή γενετικά τροποποιημένων φυτών καπνού, που λειτουργούν ως «εργοστάσια» που παράγουν μεγάλες ποσότητες καθαρού, ασφαλούς εμβολίου για κατανάλωση από το στόμα. Οκτώ μικρά φυτά ή ένα στη μεγίστη ανάπτυξη του είναι αρκετά για να παραγάγουν μια δόση του κύκλου θεραπείας. Θα κόστιζε πολύ λίγο να παράγουμε το εμβόλιο σε μεγάλη κλίμακα από χωράφια με καλλιέργειες καπνού.

Θεωρώντας ότι το εμβόλιο αποτελεί το πρώτο αποτελεσματικό θεραπευτικό μόριο για ανθρώπους που γίνεται από γενετικά τροποποιημένα φυτά, είναι επίσης και η πρώτη φορά που ένα εκκριτικό εμβόλιο – σε αντιδιαστολή με αυτά που εγχύονται στο αίμα – χρησιμοποιήθηκε σε ανθρώπινες δοκιμές. Ο καθηγητής Tom Lehner, ένας από τους επιστήμονες που διευθύνουν την έρευνα, ήταν ο πρώτος  που έβαλε το άχρωμο, άγευστο υγρό στο στόμα του πριν από οκτώ χρόνια. Ο ίδιος ανέφερε: «Πρέπει πρώτα να πραγματοποιηθεί μια μελέτη τομέα. Μόλις το κάνουμε αυτό μπορούμε να αποφασίσουμε αν το εμβόλιο μπορεί να χορηγείται από το ίδιο το άτομο. Θα προτιμούσα, για τα επόμενα μερικά χρόνια, ενώ μαθαίνουμε περισσότερα για αυτήν τη θεραπεία, να εφαρμόζεται η θεραπεία από τους οδοντιάτρους. Μετά από μερικά χρόνια θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να πειραματιζόμαστε με την ίδια χορήγηση, χρησιμοποιώντας μια οδοντόκρεμα ή στοματικό διάλυμα, ή ακόμα και ταμπλέτες».

Ο Βρετανικός Οδοντιατρικός Σύλλογος καλωσόρισε τις ειδήσεις αλλά πρόσθεσε και μια προειδοποίηση: «Ακόμα κι αν το εμβόλιο μπει σε γενική χρήση, οι οδοντίατροι δεν θα επιθυμούσαν να εγκαταλείψει το κοινό τα απλά μηνύματα στοματικής υγείας». Συστήνεται καλή στοματική υγιεινή, με τακτικό βούρτσισμα με μια οδοντόπαστα φθορίου. Ο περιορισμός των γευμάτων στα κανονικά γεύματα και σε λιγότερα από δύο έως τρία σνακ ημερησίως θα βοηθήσει επίσης στην προστασία και βελτίωση της οδοντικής υγείας.