Η ραγάδα του πρωκτικού δακτυλίου,
Ραγάδα πρωκτού
Εισαγωγή
Η ραγάδα του πρωκτικού δακτυλίου, είναι μιά αρκετά συχνή πάθηση κατά την οποία δημιουργείται ένα σχίσιμο στο εσωτερικό του πρωκτικού σωλήνα. Συνήθως προκαλεί έντονο πόνο ή ένα αίσθημα «καψίματος», ειδικά δε κατά τη διέλευση κοπράνων. Αρκετές φορές συνοδεύεται απο αιμορραγία. Οι ραγάδες μπορούν να επεκταθούν προς τα πάνω στο χαμηλότερο μέρος του βλεννογόνου του ορθού ή να επεκταθούν προς τα κάτω προκαλώντας πρησμένα δερματικά θηλώματα που αναπτύσσονται στο πρωκτικό χείλος γνωστά και ως πρωκτικά θηλώματα.
Αιτίες που προκαλούν τη ραγάδα δακτυλίου.
Η ακραία δυσκοιλιότητα ή η διάρροια , συνήθως σε συνδυασμό με νευρική ένταση κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης χρονικής περιόδου, μπορεί να προκαλέσουν εκδορές στον πρωκτό, απλές σχισμές, όπως ραγάδες ή οξεία έλκη στο πρωκτικό χείλος.
Με τη δυσκοιλιότητα, αυτή η κατάσταση συνήθως προκαλείται από τη διέλευση σκληρών και ξερών κοπράνων που σκίζουν το εσωτερικό του πρωκτού κατά την αφόδευση. Με τη διάρροια, αυτή η κατάσταση συνήθως προκαλείται από την υπερβολική χρήση και το υπερβολικό σκούπισμα ενός ερεθισμένου πρωκτικού σωλήνα.
Λόγω της σχετικής πρωκτικής μόλυνσης στην κρύπτη, που προκαλεί κρυπτίτιδα, μπορεί να δημιουργηθούν μια ραγάδα, ένα έλκος ή ενδεχομένως ακόμα και ένα απόστημα στο ανώτερο μέρος του πρωκτικού σωλήνα, εκεί όπου εφάπτεται η κάτω βλεννογόνος του ορθού.
Σε ορισμένους ασθενείς, η πρωκτική ραγάδα δεν επουλώνεται και γίνεται μια επώδυνη πληγή που συνεχώς εκ νέου τραυματίζεται ή σκίζεται με κάθε αφόδευση. Η ραγάδα αναπτύσσει συνήθως με την πάροδο του χρόνου μια λευκή ινώδη βάση. Επιπλέον, μπορεί να αναπτυχθεί ένας εξωτερικός δερμικός θύλακας στον πρωκτό που ονομάζεται θήλωμα , και μια διευρυμένη θηλή στο ανώτερο περιθώριο του πρωκτού.
Μέσω του πρωκτού σε ένα ασθενή μπορεί να περάσουν θραύσματα υλικών που δεν έχουν χωνευθεί (π.χ. πετραδάκια, μικρά κομματάκια καλαμποκιού και κελύφη από σπόρους ηλίανθου), σκίζοντας το δέρμα του πρωκτού, προκαλώντας έτσι μια ραγάδα. Οι ραγάδες του δακτυλίου μπορεί να είναι και δευτερογενή συμπτώματα από μια ορθοπρωκτική χειρουργική επέμβαση, πρωκτίτιδα, φυματίωση ή καρκίνο του πρωκτού.
Συμπτώματα
Μια ραγάδα δακτυλίου, ένα λεπτό σκίσιμο σαν σχισμή στο πρωκτικό ιστό, είναι πιθανό να προκαλέσει κνησμό, πόνο και αιμορραγία κατά την αφόδευση.
Μια ραγάδα δημιουργεί πόνο στην αφόδευση και διαρκεί για ώρες. Είναι συνηθισμένο να υπάρχει μια μικρή ποσότητα κόκκινου αίματος, η οποία μπορεί ή δεν μπορεί να αναμιχθεί με τα κόπρανα. Μια ραγάδα προκαλεί πόνο δυσανάλογα με το μέγεθός της.
Είναι η τρίτη πιο επώδυνη κοινή κατάσταση που επηρεάζει τον πρωκτό. Η δεύτερη πιο οδυνηρή κατάσταση είναι το πρωκτικό απόστημα, η πρώτη πιο οδυνηρή κατάσταση είναι η ανάρρωση από πρόσφατη χειρουργική επέμβαση πρωκτού.
Σπάνια, ένας σπασμός των μυών του πρωκτικού ανελκτήρα, επίσης γνωστός ως πρωκταλγική αμαύρωση , μπορεί να συσχετιστεί με χρόνιες ραγάδες του δακτυλίου. Αυτή η κατάσταση μπορεί να συμβάλει στη μη επούλωση των ραγάδων ή μπορεί να προκληθεί από αυτές.
Διάγνωση
Η διάγνωση μπορεί να γίνει μετά από έλεγχο. Μια πιο προσεκτική έρευνα θα αποκαλύψει συχνά ένα πρωκτικό θήλωμα. Μετά από ήπιο διαχωρισμό του δέρματος του πρωκτικού χείλους, μπορεί να φανεί το έλκος. Συχνά οι ίνες του μυός του εσωτερικού πρωκτικού σφιγκτήρα μπορεί να φανούν στη βάση αυτού του διατρημένου έλκους.
Η έκταση της βλάβης μπορεί να οριοθετηθεί με τη βοήθεια δακτυλικής εξέτασης όπου το δάχτυλο έχει λιπανθεί με αλοιφή λιδοκαΐνης και ένα μικρό ανοσκόπιο. Μια κολονοσκόπηση ή μια εξέταση με σιγμοειδοσκόπιο θα βοηθούσαν στο να αποκλειστούν αποστήματα, κολίτιδα και άλλες αιτίες αιμορραγίας από το ορθό.
Θα πρέπει να ξεχωρίζεται μια ραγάδα από ένα έλκος που προκαλείται από τη νόσο του Crohn, τη λευχαιμία ή τους κακοήθεις όγκους, διότι δεν έχει τρίχες, δεν είναι μεγάλη και αργεί να επουλωθεί. Οι ραγάδες είναι σπάνια πολλαπλές. Η βιοψία μπορεί να βοηθήσει στον καθορισμό της διάγνωσης.
Ιατρική Περίθαλψη
Τουλάχιστον το 50% των ραγάδων θεραπεύονται από μόνες τους, χωρίς να χρειάζονται επέμβαση. Όσο περισσότερο καιρό παραμένει μια ραγάδα, τόσο λιγότερο πιθανό θα είναι να θεραπευτεί από μόνη της.
Πολλές φορές, οξείες ραγάδες θεραπεύονται από μόνες τους φυσικά, με καλή υγιεινή του πρωκτού, που αυτό σημαίνει ένα καλό καθαρισμό μετά από κάθε κένωση με βαμβάκι και αμαμηλίδα. Ο καθαρισμός μετά την αφόδευση με παχιά καπιτονέ μωρομάντηλα είναι εξίσου αποτελεσματικός με τη χρήση βαμβακιού εμποτισμένου με αμαμηλίδα.
Η χρήση των λουτρών sitz (μούλιασμα του πρωκτού σε απλό ζεστό νερό για 20 λεπτά, αρκετές φορές την ημέρα) βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων των ραγάδων, αλλά δεν μπορεί πραγματικά να βοηθήσει στη διαδικασία επούλωσης. Η εφαρμογή τοπικά υδροκορτιζόνης στις πτυχώσεις του πρωκτού αρκετές φορές την ημέρα βοηθάει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά επιβραδύνει τη διαδικασία επούλωσης.
Μια πλούσια σε ίνες, καλά ισορροπημένη διατροφή και οι τακτικές και κανονικές αφοδεύσεις προσφέρουν σημαντική βοήθεια στη θεραπεία των ραγάδων . Αν ο πόνος είναι έντονος, μπορούμε να εισάγουμε σε συχνά διαστήματα με τη βοήθεια του δαχτύλου μας μια αναισθητική αλοιφή.
Έχουν γίνει προσπάθειες με χημική σφιγκτηροτομή, χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων του μονοξείδιο του αζώτου και της αλλαντικής τοξίνης. Δεδομένου ότι οι ραγάδες του δακτυλίου χαρακτηρίζονται από σπασμό του εσωτερικού σφιγκτήρα του πρωκτού και τη μείωση της ροής του αίματος του βλεννογόνου, ο στόχος της θεραπείας είναι να μειώσει την ισχαιμία, μειώνοντας την πίεση στο υπόλοιπο του πρωκτού και βελτιώνοντας την αιμάτωση του βλεννογόνου.
Έχει αποδειχθεί ότι η τοπική εφαρμογή νιτρικών αλάτων μειώνει την πίεση στον πρωκτικό σφιγκτήρα και βελτιώνει τη ροή του αίματος στο δέρμα του πρωκτού. Αυτή η διπλή δράση έχει ως αποτέλεσμα τη θεραπεία των ραγάδων σε περισσότερο από το 50% των ασθενών. Η κύρια παρενέργεια είναι ο πονοκέφαλος σε 20% -100% των περιπτώσεων.
Έχει επίσης αποδειχθεί ότι η τοπική έγχυση αλλαντικής τοξίνης κοντά στη ραγάδα, προκαλεί απονεύρωση, μυϊκή αδυναμία του σφιγκτήρα και μείωση της πίεσης στο υπόλοιπο του πρωκτικού σφιγκτήρα, κάτι που επιτρέπει στη ραγάδα να επουλωθεί. Η επούλωση της ραγάδας προκύπτει σε περισσότερο από το 60% των ασθενών. Η κύρια παρενέργεια είναι η ακράτεια αερίων ή και περιττωμάτων, η οποία διαρκεί μέχρι και δύο μήνες σε 2% έως 21% των περιπτώσεων και η πιθανότητα να χρειαστεί δεύτερη και τρίτη εφαρμογή της έγχυσης.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Όταν απαιτείται χειρουργική εκτομή, αφαιρείται η χρόνια ραγάδα μαζί με τα θηλώματα, και τις παρακείμενες κρύπτες από τον υποκείμενο μυ. Αφαιρούνται οι εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδες που σχετίζονται με τη ραγάδα.
Συνήθως ο ουλώδης ιστός στο οπίσθιο τεταρτημόριο του πρωκτού είναι εντελώς ακάλυπτος. Τα κριτήρια για την εκτομή των ραγάδων είναι η μακρά διάρκεια και ο συσχετισμός με άλλα ορθοπρωκτικά νοσήματα, όπως αιμορροΐδες, πρόπτωση του βλεννογόνου, δερματικά θηλώματα, διευρυμένη θηλή, πρωκτική σύσπαση και κρύπτες που νοσούν.
Μερικές φορές πραγματοποιείται πρωκτική διαστολή για να διακοπεί ομαλά η πρόοδος του ουλώδους ιστού στη βάση της ραγάδας. Άλλες φορές χρησιμοποιείται καυτηριασμός με λέιζερ, ηλεκτροχειρουργικά ή με μια χημική ουσία (όπως ο νιτρικός άργυρος) για να αποκαλυφθεί ή να ξαναέρθει στην επιφάνεια η βάση της ραγάδας, για να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη των νέων ιστών του πρωκτού.
Από άλλους χειρουργούς χρησιμοποιείται μερική πλευρική εσωτερική σφιγκτηροτομή. Αυτή η χειρουργική επέμβαση αποτελείται από μια μικρή εγχείρηση για να κοπεί ένα μέρος του μυ του πρωκτού. Αυτό βοηθά τη ραγάδα να θεραπευθεί προλαμβάνοντας τον πόνο και τον σπασμό, κάτι που είναι άμεσα συνδεδεμένο με την επούλωση. Κόβοντας αυτόν τον μυ, σπάνια παρεμβαίνουμε στην ικανότητα ελέγχου των κενώσεων.
Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής για την θεραπεία της ραγάδας του πρωκτού εξαρτάται από την εμπειρία του θεράποντα γιατρού.
Η τεχνική που εμείς επιλέγουμε ως την καταλληλότερη για την θεραπεία της ραγάδας είναι η αφαίρεση με Laser. Ελάχιστα επεμβατική, ανώδυνη, μικρής διάρκειας και σίγουρο αποτέλεσμα, χωρίς επιπλοκές (αφήνοντας άθικτο το πρωκτικό σφιγκτήρα) με ελάχιστη παραμονή στο νοσοκομείο και άμεση (εντός ημέρας) επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.