Φυματίωση στα παιδιά
Συγγραφέας Μαρία-Αδαμαντία Μαλλιαρού Γράφτηκε στις ,
Δυστυχώς, στην Ελλάδα, ο δείκτης διαμόλυνσης της φυματίωσης είναι ακόμα υψηλός. Υπάρχει, λοιπόν, ένας σοβαρός κίνδυνος μόλυνσης με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης για το παιδί. Πηγές μόλυνσης είναι οι ενήλικες που πάσχουν από φυματίωση. Τα παιδιά δε μεταδίδουν.
Ένας πολύ καλός τρόπος για να ελέγχει κανείς κατά πόσο ήρθε ένα παιδί σε επαφή με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης είναι ένα δερματικό τεστ, η Mantoux. Για να γίνει το δερματικό αυτό τεστ, χρησιμοποιείται η φυματίνη (PPD), η οποία είναι ουσία προερχόμενη από καλλιεργήματα μυκοβακτηριδίων.
Όταν κάποιος έρθει σε επαφή με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης, η Mantoux γίνεται θετική. Δηλαδή κοκκινίζει το δέρμα και σχηματίζεται ένα έπαρμα (πομφός) 48 ώρες μετά. Στην αντίθετη περίπτωση, στην περιοχή του δέρματος που έγινε, δεν φαίνεται κάτι και η Mantoux είναι αρνητική. Αν σχηματισθεί η ερυθρότητα νωρίτερα από 48 ώρες, και μετά εξαφανισθεί, η Mantoux θεωρείται αρνητική. Επίσης αν η διήθηση που σχηματίζεται (αξιολογείται η διήθηση και όχι η απλή ερυθρότητα) είναι μικρότερη από 10 χιλιοστά, δεν αξιολογείται. Η Mantoux γίνεται επίσης θετική και μετά από εμβολιασμό με το εμβόλιο κατά της φυματίωσης, το BCG.
Το περίεργο με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης είναι ότι μπορεί να εγκατασταθεί στον οργανισμό και να μη δώσει σημεία αρρώστιας. Δηλαδή, μόλυνση με το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης δε σημαίνει και απαραίτητα νόσηση από φυματίωση. Σε ορισμένες όμως συνθήκες, που θα βρεθεί ο οργανισμός σε ανισορροπία, μπορεί να εκδηλωθεί η αρρώστια ως φυματίωση του πνεύμονα, φυματίωση των οστών ή άλλων οργάνων (π.χ. νεφρών) και σαν φυματιώδης μηνιγγίτιδα, αρρώστια που όλοι οι παιδίατροι φοβόμαστε. Από στατιστικές έχει βρεθεί ότι οι περισσότερες περιπτώσεις της φυματίωσης εκδηλώνονται τα δύο πρώτα χρόνια μετά τη μόλυνση.
Έτσι, για να μη διακινδυνεύσει το άτομο που ήρθε σε επαφή με το μυκοβακτηρίδιο να πάθει κάποια μορφή φυματίωσης, πρέπει να πάρει αντιφυματικά φάρμακα.
Ισχύει ο εξής κανόνας: «άτομα κάτω των 35 ετών που έχουν θετική Mantoux, πρέπει να παίρνουν αντιφυματική θεραπεία. Κάθε άτομο, ασχέτως ηλικίας που έχει πρόσφατη θετικοποίηση της Mantoux, πρέπει να πάρει φάρμακα». Έτσι, λοιπόν, σε ένα άτομο που έχει αρνητική Mantoux, κάποια στιγμή βρεθεί ότι η Mantoux του είναι θετική και μάλιστα ότι έγινε θετική πρόσφατα, το άτομο αυτό πρέπει να πάρει αντιφυματική θεραπεία. Επιπρόσθετα επί θετικής Mantoux στα παιδιά, πρέπει να ελεγχθεί το περιβάλλον του παιδιού για να βρεθεί, αν είναι δυνατόν, η πηγή μόλυνσης. Ο έλεγχος γίνεται με ακτινογραφία θώρακα όλων των μελών που έρχονται σε επαφή με το παιδί συμπεριλαμβανομένων και των δασκάλων. Πολύ ύποπτοι, ως πηγή μόλυνσης θεωρούνται ενήλικες με χρόνιο βήχα, και κυρίως οι παππούδες και οι γιαγιάδες που συγκατοικούν με το παιδί.
Πρόληψη για τη φυματίωση αποτελεί ο αντιφυματικός εμβολιασμός. Το γνωστό BCG. Αυτό μπορεί να γίνει σε όλες τις ηλικίες. Κάθε χώρα, ανάλογα με τη διαμόλυνση με φυματίωση που έχει, διαλέγει και τον τρόπο που θα εμβολιάσει τον πληθυσμό της. Στην Ελλάδα, τα παιδιά εμβολιάζονται στην ηλικία των 6 ετών, στο σχολείο, αφού πρώτα τους γίνει Mantoux. Ο εμβολιασμός γίνεται νωρίτερα αν υπάρχει ειδικός λόγος (π.χ. φυματική μητέρα). Ο εμβολιασμός με BCG προφυλάσσει το άτομα μόνον από τις εξωπνευμονικές εντοπίσεις της φυματίωσης και όχι από τη φυματίωση του πνεύμονα.
Μετά 6-8 εβδομάδες από τον εμβολιασμό, η Mantoux γίνεται θετική. Μέχρι τον εμβολιασμό, το παιδί θα πρέπει να ελέγχεται με το τεστ Mantoux σε συχνά διαστήματα.
