Κάκωση μηνίσκου και αρθροσκόπηση
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Οι κακώσεις των μηνίσκων , εμφανίζονται συνήθως στα γόνατα αθλητών.
Οι μηνίσκοι έχουν σχήμα ημισεληνοειδές, αποτελούνται από ινοχόνδρινο ιστό και πληρούν το χώρο ανάμεσα στις αρθρικές επιφάνειες του μηριαίου οστού και της κνήμης. Η αποστολή τους είναι να σταθεροποιούν το γόνατο σε όλες τις φάσεις της κίνησης, ενώ συμβάλλουν στον περιορισμό της έσω και της έξω στροφής καθώς επίσης της κάμψης και της έκτασης. Λειτουργούν τέλος, σαν «αμορτισέρ», δηλαδή σαν εξουδετερωτές των φορτίων, που αναπτύσσονται ανάμεσα στο μηριαίο οστό και την κνήμη, ενώ έχει διαπιστωθεί ότι λαμβάνουν μέρος στη λίπανση των αρθρικών χόνδρων.
Οι κακώσεις των μηνίσκων είναι συνώνυμες με τις «ρήξεις των μηνίσκων» κι εμφανίζονται συνήθως στα γόνατα αθλητών που τρέχουν ενώ ασχολούνται με βίαια σπορ, όπως το ποδόσφαιρο και το ράγκμπι.
Η ρήξη του έσω μηνίσκου αντιστοιχεί στο 85% περίπου του συνόλου των κακώσεων αυτών. Η παθογένεια, ωστόσο, της ρήξης και των δύο μηνίσκων είναι κοινή: η εφαρμογή δύναμης στρέψης στο στηριζόμενο και με ελαφρά κάμψη ακινητοποιημένο γόνατο. Στις περιπτώσεις όπου το πόδι και η ποδοκνημική στρέφονται προς τα έξω σε σχέση με το μηριαίο, επιβαρύνεται ο έσω μηνίσκος. Στις περιπτώσεις, εξάλλου, όπου το πόδι και η ποδοκνημική στρέφονται προς τα έσω σε σχέση με το μηριαίο, καταπονείται ο έξω μηνίσκος. Παρόλα αυτά, οι μηνίσκοι τραυματίζονται επίσης και κατά την υπερβολική κάμψη και έκταση του γόνατος.
Σε μεγαλύτερες ηλικίες, οι ρήξεις των μηνίσκων είναι συχνότερες, κάτω από παρόμοιες συνθήκες, επειδή η γήρανσή τους συνεπάγεται τη φθορά τους και τη μείωση της φυσιολογικής τους αντοχής στις φορτίσεις.
Οι ρήξεις του μηνίσκου μπορεί να είναι μικρές, μερικές ή πλήρεις. Επίσης, διακρίνονται σε κάθετες και οριζόντιες. Ωστόσο, σε κάθε ρήξη μηνίσκου, ο γιατρός είναι υποχρεωμένος ν΄ αναζητά ως πιθανή την κάκωση κάποιου άλλου συνδέσμου, η οποία ευθύνεται για την απώλεια της σταθερότητας του γόνατος.
Εξάλλου, το γόνατο μετά την αρθροσκόπηση ανακτά τη λειτουργικότητά του πολύ σύντομα. Μολαταύτα, τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της μηνισκεκτομής (ανοικτής ή αρθροσκοπικής) είναι ανεξάρτητα από τη μέθοδο που ακολουθήθηκε,
-να προτείνει πρόγραμμα ασκήσεων δυναμώματος για τον τετρακέφαλο και τους οπίσθιους μηριαίους μυς, το οποίο πρέπει να εφαρμοσθεί το συντομότερο δυνατό μετά την επέμβαση. Οι πατερίτσες μπορεί να φανούν χρήσιμες για τις μετακινήσεις του ασθενούς τις 1-2 πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες, ενώ η κίνηση του γόνατος επιτρέπεται από τα πρώτα 24ωρα μέχρι το «κατώφλι του πόνου».
Ο αθλητής που έχει υποβληθεί σε μηνισκεκτομή δεν θα πρέπει να επιστρέψει στα πλήρη προπονητικά σχήματα αν δεν έχει προηγουμένως αποκαταστήσει την κινητικότητα του γόνατος και την ισχύ των μυών που το κινούν. Απαιτούνται συνήθως 4-8 εβδομάδες μετά την ανοικτή μηνισκεκτομή ή 2-4 εβδομάδες μετά την αρθροσκοπική μηνισκεκτομή.
Έχει διαπιστωθεί, από κλινικές και πειραματικές μελέτες, ότι μερικούς μήνες μετά τη χειρουργική αφαίρεση του μηνίσκου, ένας νέος «μηνίσκος» αρχίζει προοδευτικά να σχηματίζεται στη θέση του παλαιού. Ο νεοσχηματιζόμενος μηνίσκος αποτελείται από αραιότερες ίνες συνδετικού ιστού και μπορεί να υποστεί ευκολότερα ρήξη, δίνοντας συμπτώματα παρόμοια με την αρχική κάκωση.
Οι αθλητές που υποβλήθηκαν σε μηνισκεκτομή έχουν την πιθανότητα ν΄ αναπτύξουν, μετά από πολλά χρόνια συστηματικής αθλητικής ενασχόλησης, εκφυλιστικές αλλοιώσεις αρθροπάθειας στους αρθρικούς χόνδρους του γόνατος.
Η ρήξη του έξω μηνίσκου και τα συμπτώματα και τα κλινικά σημεία που την χαρακτηρίζουν , είναι ανάλογα μ΄ εκείνα που αναφέρθηκαν για τις κακώσεις του έσω. Ο πόνος εντοπίζεται στην εξωτερική επιφάνεια του γόνατος κι εμφανίζεται κατά ή αμέσως μετά την άσκηση. Κατά την κλινική εξέταση, ο πόνος αναπαράγεται όταν το γόνατο του αθλητή έλθει σε υπερέκταση ή σε υπερβολική κάμψη και, επίσης, όταν ο γιατρός κάμψει το γόνατο στις 90°, ενώ ταυτόχρονα στρέφει προς τα έσω την κνήμη και το πόδι σε σχέση με το μηρό (δοκιμασία Mc Murray). Άλλοτε, παρουσιάζονται επεισόδια εμπλοκής του γόνατος και, αρκετά συχνά, το γόνατο εμφανίζεται με ύδραρθρο.
Η διάγνωση της ρήξης του έξω μηνίσκου θεωρείται σχεδόν βέβαιη όταν τρία τουλάχιστον από τα ακόλουθα κλινικά κριτήρια ανευρίσκονται κατά την εξέταση:
-τοπική ευαισθησία στο έξω μεσάρθριο διάστημα,
-πόνος που εντοπίζεται στο έξω μεσάρθριο διάστημα κι εμφανίζεται στην υπερέκταση του γόνατος,
-πόνος που εντοπίζεται στο έξω μεσάρθριο διάστημα κι εμφανίζεται στην πλήρη κάμψη του γόνατος,
-πόνος που εκλύεται κατά την εσωτερική στροφή της κνήμης και του ποδιού όταν το γόνατο έρχεται σε διάφορες μοίρες κάμψης,
-ατροφία του τετρακεφάλου μυός.
Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με απεικονιστικές μεθόδους, όπως το αρθρογράφημα, το υπερηχογράφημα και η Μαγνητική Τομογραφία. Οι απλές ακτινογραφίες δεν είναι σε θέση ν΄ αποκαλύψουν τη βλάβη. Ωστόσο, η αρθροσκόπηση (υπό γενική αναισθησία και κάτω από χειρουργικές συνθήκες ασηψίας-αντισηψίας) μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα, τόσο στη διαφορική διάγνωση όσο και στη θεραπεία.
Η αντιμετώπιση της ρήξης του έξω μηνίσκου ακολουθεί κατά γράμμα τις αρχές που διέπουν εκείνη της ρήξης του έσω μηνίσκου και ο αναγνώστης παραπέμπεται ανεπιφύλακτα στην προηγούμενη ενότητα.
Νεοσχηματιζόμενος «μηνίσκος» στη θέση του αφαιρεθέντος παλαιού, αναφέρεται συχνά, στερείται όμως των ιδιοτήτων του προκατόχου του. Ο νέος αυτός «μηνίσκος» υφίσταται ευκολότερα ρήξη και οδηγεί σε συμπτώματα και σημεία παρόμοια με την αρχική κάκωση.
Μετά την αφαίρεση του μηνίσκου, οι αρθρικές επιφάνειες των μηριαίων κονδύλων και της κνήμης στο γόνατο μένουν σχετικά απροστάτευτες και οδηγούνται, προοδευτικά αλλά σταθερά, σε εκφυλιστική αλλοίωση (οστεοαρθροπάθεια του γόνατος).
Η αρθροσκόπηση επιτρέπει στον ορθοπεδικό χειρουργό να διαγνώσει και να θεραπεύσει προβλήματα των γονάτων σας. Μέσω μιας μικρής τομής μήκους 5mm, τοποθετείτε μια μικροσκοπική κάμερα – αρθροσκόπιο – στο εσωτερικό της άρθρωσης. Η κάμερα συνδέεται με μόνιτορ τηλεόρασης μέσω του οποίου ο χειρουργός βλέπει το περιεχόμενο της άρθρωσης, αποφασίζει για τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης και εκτελεί ποικίλες χειρουργικές επεμβάσεις.
Οι πιο συνήθεις ενδείξεις της αρθροσκόπησης του γόνατος είναι:
Ρήξη μηνίσκου
Ήπιας μορφής αρθρίτιδα
Ελευθέρα σώματα
Ρήξη πρόσθιου κι οπίσθιου χιαστού συνδέσμου
Ευθυγράμμιση της επιγονατίδας
ΠΡΙΝ ΑΦΗΣΕΤΕ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
Θα είστε σε θέση να περπατήσετε με ή χωρίς τη βοήθεια δεκανικιών ή μπαστουνιού.
Θα μπορείτε να ανεβοκατεβείτε σκαλοπάτια με ασφάλεια.
Θα σας δοθεί ένα πρόγραμμα ασκήσεων για το σπίτι.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Αναλγησία
Θα σας δοθούν όλα τα απαραίτητα παυσίπονα κι αντιφλεγμονώδη φάρμακα πριν από την αναχώρησή σας.
Επίδεσμος
Θα έχετε έναν ελαστικό επίδεσμο από τη μέση της κνήμης έως τη μέση του μηρού σας. Θα υπάρχουν κι αδιάβροχες αυτοκόλλητες γάζες πάνω από τις μικρές τομές του γονάτου σας. Το νοσηλευτικό προσωπικό θα σας δώσει τις απαραίτητες οδηγίες.
Πάγος
Χρησιμοποιήστε μια παγοκύστη πάνω στο γόνατο σας για περίπου 20 λεπτά, συνήθως 3 -5 φορές την ημέρα. Μην τοποθετήσετε τον πάγο απευθείας πάνω στο γόνατό σας – υπάρχει κίνδυνος εγκαύματος. Πάντα βάζετε μια μικρή νωπή πετσέτα ανάμεσα στο γόνατο και την παγοκύστη σας.
Ανύψωση
Κρατήστε το πόδι σας ανασηκωμένο ώστε να μειώσετε το πρήξιμο και να τονώσετε την κυκλοφορία του αίματος. Τοποθετήσετε ένα μαξιλάρι κάτω από την γάμπα σας, κι όχι κάτω από το γόνατό σας.
Πατερίτσες
Ίσως να τις χρειαστείτε τις πρώτες 3-4 ημέρες μετεγχειρητικά.
Ο φυσικοθεραπευτής σας θα σας δείξει πως να τις χρησιμοποιήσετε.
Πρόγραμμα ασκήσεων
Ο φυσικοθεραπευτής σας θα σας δείξει τις ασκήσεις που θα πρέπει να ξεκινήσετε αμέσως μετά την επέμβαση.
Επιστροφή στην εργασία
Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στη δουλειά τους μέσα σε 5 ημέρες.
